Opieka duszpasterska jako animacja kultury i obyczaju polskiego skupisk polonijnych

• Authors: Edward Walewander

Title variants

EN

Pastoral Care as Animation of Culture and Polish Customs Within the Polish Clusters

Abstracts

EN

Since over 2 centuries  Poland deals with the emigration problems. First, it was caused by the partitions of Poland, the national insurrections having as goal the recuperation of Poland’s independence, but mostly unsuccessful, which have caused emigration of many Poles escaping from repressions. The author wants to present the presence of Polish priest within the world Polonia centres. The article is also presenting the worship, pastoral care, and the existence of schools connected with the church, the promotion of  Polish culture, further the need of special preparation for the  mission of those priests they have to fulfil in a concrete milieu and situation. Those undertakings can not be solved by unprofessional means, because it will rather cause mistakes and bad results.

PL

Od ponad dwu stuleci Polskę dotyka zjawisko emigracji. Powodowała ją najpierw niewola narodowa wskutek zaborów i kolejne powstania o odzyskanie utraconej niepodległości, które zazwyczaj przegrywane i w efekcie wywołujące dalsze represje zaborców wypychały tysiące Polaków na obczyznę. Treścią artykułu jest obecność kapłana wśród światowej Polonii. Omawiana jest tu także moc sprawcza kultury, duszpasterstwo wśród emigrantów. Szerokiej analizie poddane jest też zagadnienie, gdzie kościół, tam i szkoła. W rozprawie jest mowa o animowaniu kultury polskiej i obyczaju poprzez albo przy okazji opieki duszpasterskiej. Artykuł postuluje konieczność specjalnego przygotowania kapłanów do pracy w konkretnym środowisku. Zastąpienie tego przypadkowością nie tylko problemów duszpasterstwa emigracyjnego nie rozwiązuje, ale często pogłębia trapiące je schorzenia, a w rezultacie deprecjonuje jego rolę.

Keywords

PL

emigracja; duszpasterstwo; Kościół; szkoła; kultura

EN

emigration; pastoral care; Church; school; culture

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Studia Polonijne
• Year: 2023
• Volume: 44
• Pages: 5-34

Dates

published

2023

Contributors

author

Edward Walewander

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

• https://orcid.org/0000000178262332

References

• Bartnik Cz.S., Idea polskości, Lublin: Wspólnota Polska 1996.
• Bartnik Cz.S., Wrzesień 1939 w świetle Paschy historii, „Słowo. Dziennik Katolicki” 3/4/5.09. 1993, s. 4.
• Bobkowski A., Szkice piórkiem (Francja 1940-1944), część pierwsza, Londyn: Kontra 1985.
• Chałasiński J., Parafja i szkoła parafjalna wśród emigracji polskiej w Ameryce. Studjum dzielnicy polskiej w poł. Chicago, Warszawa: Dom Książki Polskiej 1935.
• Grulich R., Auferstehung aus den Trümmern, „Die Tagespost” 14.07.2022, nr 28, s. 16.
• Jedynak D., Złoty jubileusz polskiej parafii w Cambridge, „Niedziela” 10.01.1999, nr 2, s. 13.
• Kabzińska I., Fenomen odrodzenia. Jeszcze raz o Kościele rzymskokatolickim na Białorusi, „Rocznik Wschodni” 1996, nr 3, s. 113-125.
• Karbowiak A., Dzieje edukacyjne Polaków na obczyźnie, Lwów 1910.
• Koper R., Z życia Polonii, „Niedziela” 17.07.1998, nr 28, s. 8.
• Kościelska R., Taras P. SAC, Szkoła polonijna jako czynnik kulturowej tożsamości w systemie działania społeczności polonijnej w Stanach Zjednoczonych, „Studia Polonijne” 7(1983), s. 51-125.
• Kurzok K., W cieniu konkatedry, „Biuletyn Stowarzyszenia Wspólnota Polska” 1997, nr 8, s. 16.
• Kuźnicki E.M., An Ethnic School in American Education: A Study of the Origin, Development, and Merits of the Educational System of the Felician Sisters in the Polish American Catholic Schools of Western New York, Manhattan: Kansas State University 1973.
• Malczewski Z., Obecność Polaków i Polonii w Rio de Janeiro, Lublin: Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” 1995.
• Nadolny A., Duchowni jako przywódcy grupy etnicznej na przykładzie działalności ks. Franciszka Lissa w Zagłębiu Ruhry w latach 1890-1894, „Studia Polonijne” 5(1982), s. 127-143.
• Plewko J., Duszpasterstwo Polonii w procesie jej integracji ze społeczeństwem kanadyjskim (1875-1988), Lublin: RW KUL 1995.
• Polacy w Kościele katolickim w ZSRR, red. E. Walewander, Lublin: Wydawnictwo KUL 1991.
• Przybyli ze stron dalekich, „Biuletyn Stowarzyszenia Wspólnota Polska” 1997, nr 8, s. 36.
• Ryan L., Financial Aspects of the Parish School, [w:] Pastor and the School, red. J.P. Treacy, Milwaukee: The Bruce Publishing Company 1966.
• SJ, Kujbyszew koło Nowosybirska. Trzy życia parafii, „Nasz Dziennik” 26.07.1999, nr 172, s. 6.
• Słomka W., Floryda Polską jaśniejąca, „Niedziela” 16.05.1999, nr 20, s. 19.
• Słoniewski A., Związek Polaków w Dnieprodzierżyńsku, „Biuletyn Stowarzyszenia Wspólnota Polska” 1997, nr 8, s. 33.
• Turkowski S., Słowo wprowadzające [do:] S. Wójcik, Katechizacja w warunkach systemu totalitarnego. Na przykładzie Administracji Apostolskiej Dolnego Śląska w latach 1945-1961, Wrocław: Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego i Wrocławskie Towarzystwo Miłośników Historii 1995, s. 9-10.
• Urban W., Archidiecezja lwowska, [w:] Życie religijne pod okupacją 1939 1945. Metropolie wileńska i lwowska, zakony, red. Z. Zieliński, Katowice: Unia 1992.
• Walewander E., Duszpasterstwo polskie w Ameryce Łacińskiej. Przyczynek do bibliografii, „Studia Polonijne” 20(1999), s. 119-130.
• Walewander E., Katolicyzm na wschód od Bugu. Fakty i nadzieje, Nakło nad Notecią: Pagina 1988.
• Walewander E., Święcenia biskupów we Lwowie, „Ład” 24.03.1991, s. 1 2.
• Williams P., The New Education and Religion, New York: Association Press 1946.
• Wójcik S., Ksiądz Infułat Stanisław Turkowski – nestor pracy katechetycznej w Archidiecezji Wrocławskiej, Wrocław: Ex Libris 1995, s. 25-27.
• Zadrożna M., Polska społeczność w Irlandii, „Biuletyn Stowarzyszenia Wspólnota Polska” 1997, nr 8, s. 20.
• Zieliński A., Garbaty świat, czyli krótki reportaż z XX wieku, Kraków: Oficyna Cracovia 1993.
• Zieliński Z., Duchowieństwo polskie w dziele odrodzenia moralnego i odbudowaniu państwowości polskiej, „Summarium” 26(1977), nr 6, s. 121-146.
• Zieliński Z., Mit „Polak katolik”, [w:] Polskie mity polityczne XIX i XX wieku (Polska myśl polityczna XIX i XX wieku, t. IX), red. Z. Smyk, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego 1995, s. 107-117.
• Zieliński Z., Z dziejów „walki o dusze” polskich robotników sezonowych w Niemczech w dobie Kulturkampfu, [w:] Rola Wielkopolski w dziejach narodu polskiego, red. S. Kubiak, L. Trzeciakowski, Poznań: Wydawnictwo UAM 1979.
• Ziemkiewicz R., Polactwo, Warszawa: Wydawnictwo Fabryka Snów 2014.
• Zybertowicz K., Ekologia infosfery, „Sieci” 24-30.01.2022, nr 3, s. 98.

Identifiers

DOI

10.18290/sp2344.1

Biblioteka Nauki

31339177