Parafia św.św. Piotra i Pawła w Spring Valley i jej duszpasterze w latach 1891-1920 na łamach „Dziennika Chicagoskiego”

• Authors: Józef Szymański

Title variants

EN

Sts. Peter and Paul Parish in Spring Valley and Its Clergy as Presented by the Daily “Dziennik Chicagoski”, 1891-1920

Abstracts

EN

Saint Apostles Peter and Paul Parish in Spring Valley, IL, was founded on September 30, 1891, and the newly built wooden church was dedicated on August 14, 1892. At first, nearly 200 Polish and Lithuanian families belonged to this parish. After a few years, however, the Lithuanians built their own church. In 1901, Poles constructed a school for children and a rectory for the parish priest. The first temple was completely estroyed by fire on December 17, 1906. Nevertheless, rectory and school survived. Throughout the year, services were held in a private building. The construction of a new brick church began in 1908. The founding priest, Fr. Hieronim W. Błażyński, suffering from illness, died the same year. As of March 13, 1909, the construction was led by Fr. Józef Cieśla. Shortly after, he was able to complete the construction and equip the church with altars, decorate it with stained glass windows and fill it with pews for five hundred people. The dedication of the new church took place on June 29, 1909. The parish had a school, where almost 200 children were taught by the Franciscan Sisters. The church was consecrated on May 31, 1920. Back then, the following priests served in the parish: Sikorski, Wałajtys, Łopatta, Tonello, Mączyński, Balcewicz. The first parish priest, since 1894, was Fr. Julian Papoń. Later on, in 1897, he was replaced by Fr. Michał Peża. Pastors who succeeded him were: Fr. Antoni Drewnicki, since 1900; Fr. Marcin Piechota, since 1903; Fr. Hieronim W. Błażyński, since 1908; and Fr. Józef Cieśla, since 1909.

PL

Parafia Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Spring Valley, Ill., została założona 30 września 1891 r., a nowo wybudowany drewniany kościół został poświęcony 14 sierpnia 1892 r. Na początku do tej parafii należało około 200 rodzin Polaków i Litwinów. Po kilku latach Litwini wznieśli własny kościół. W 1901 r. Polacy wybudowali szkołę i plebanię. 17 grudnia 1906 r. pożar doszczętnie zniszczył świątynię. Ocalała plebania i szkoła. Przez rok nabożeństwa odprawiano w prywatnym budynku. Budowę nowego murowanego kościoła rozpoczęto w 1908 r., jego budowniczy, ks. Hieronim W. Błażyński złożony chorobą zmarł tego samego roku. Od 13 marca 1909 r. budowę kontynuował ks. Józef Cieśla. W krótkim czasie zdołał świątynię dokończyć i wyposażyć ołtarzami, ozdobić witrażami i zapełnić ławkami na pięćset miejsc. Poświęcenie nowego kościoła odbyło się 29 czerwca 1909 r. Przy parafii prowadzona była szkoła, w której blisko 200 dzieci uczyły siostry franciszkanki. Konsekracja kościoła miała miejsce 31 maja 1920 r. W tym okresie w parafii pracowali księża: Sikorski, Wałajtys, Łopata, Tonello, Mączyński i Balcewicz. Pierwszym proboszczem, od roku 1894 był ks. Julian Papoń, następnie od 1897 r. – ks. Michał Peża, od 1900 r. – ks. Antoni Drewnicki, od 1903 r. – ks. Marcin Piechota, od 1908 r. – ks. Hieronim Błażyński i od 1909 r. – ks. Józef Cieśla.

Keywords

PL

parafia polska w Spring Valley, Ill.; Polacy w Spring Valley; duszpasterze polscy; kościół polsko-litewski

EN

Polish parish in Spring Valley, Illinois; Poles in Spring Valley; Polish clergy; Polish-Lithuanian church

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Studia Polonijne
• Year: 2023
• Volume: 44
• Pages: 197-211

Dates

published

2023

Contributors

author

Józef Szymański

• Uniwersytet Pomorski w Słupsku

• https://orcid.org/000000033799200X

References

• Apolinary I aresztowany, „Dziennik Chicagoski” 8 II 1899, nr 32, s. 4.
• Bolek F., Who’s who in Polish America: A biographical directory of Polish-American leaders and distinguished Poles resident in the Americas, New York: Harbinger House 1943.
• Dyktus J., Emigracja i opieka duszpasterska nad emigrantami w diecezji krakowskiej w świetle ankiet Konsystorza z 1907 i 1913 roku, „Studia Polonijne” 2(1977), s. 113-180.
• Glen Lyon, Pa., „Dziennik Chicagoski” 9 V 1898, nr 107, s. 2.
• Historia polskich parafij w archidiecezji filadelfijskiej czyli chronologiczno-historyczny opis działalności polskich księży archidiec. Filadelfijskiej. Opracowanie i nakład Filadelfijskiej Grupy VIII Zjednoczenia Kapłanów Polskich w Ameryce, Philadelphia, PA. 1940.
• Historya Polskiej Parafii w Peru Ill., „Dziennik Chicagoski” 24 VII 1912, nr 174, s. 8.
• Historya Polskiej parafii w Spring Valley, „Dziennik Chicagoski” 27 VII 1912, nr 177, s. 10.
• Jasieński A., Z Spring Valley, Ill., „Dziennik Chicagoski” 21 V 1915, nr 119, s. 10.
• Kruszka W., Historya polska w Ameryce. Początek, wzrost i rozwój dziejowy osad polskich w Północnej Ameryce (w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie), t. X-XII, Milwaukee 1905-1908.
• Kubicki P. Bp, Bojownicy Kapłani za sprawę Kościoła i Ojczyzny w latach 1861-1915. Materiały z urzędowych świadectw władz rosyjskich, archiwów konsystorskich, zakonnych i prywatnych, cz. I: Dawne Królestwo Polskie, t. III: Diecezje: sandomierska, sejneńska, warszawska, emigracja kleru po r. 1863, zakony, zestawienia i spisy, Sandomierz 1933.
• Kubicki P. Bp, Bojownicy Kapłani za sprawę Kościoła i Ojczyzny w latach 1861-1915. Materiały z urzędowych świadectw władz rosyjskich, archiwów konsystorskich, zakonnych i prywatnych, cz. III: Uzupełniająca pierwsze dwie, t. III: Diecezje: sandomierska, sejneńska i warszawska, Sandomierz 1939.
• Łabuz M. Ks., Duchowieństwo diecezji tarnowskiej w latach 1886-1918, Tarnów: Biblos 2007.
• Na głodnych w Warszawie. Złożyli w redakcyi „Dziennika Chicagoskiego”, „Dziennik Chicagoski” 20 I 1906, nr 13, s. 4.
• Nabożeństwo 40 godzinne na Bridgeporcie, „Dziennik Chicagoski” 17 XII 1894, nr 290, s. 2.
• New York, N. Y, „Dziennik Chicagoski” 16 I 1899, nr 12, s. 2.
• Nowak A. Ks., Słownik biograficzny kapłanów diecezji tarnowskiej 1786-1985, t. II: A-J, Tarnów: Biblos 2000.
• Osobistość „biskupa podolskiego”, „Dziennik Chicagoski” 12 VI 1892, nr 162, s. 2.
• Polacy w Ameryce, „Dziennik Chicagoski” 25 V 1893, nr 121, s. 2.
• Polacy w Ameryce, „Dziennik Chicagoski” 27 IX 1894, nr 224, s. 4.
• Polacy w Ameryce. Notatki z Peru, III. (Koresp. „Dzien. Chicag.”), „Dziennik Chicagoski” 6 XI 1898, nr 233, s. 4.
• Polacy w Ameryce. Ze Spring Valley, Ill. (Własna koresp. „Dziennika Chic.”), „Dziennik Chicagoski” 2 XI 1903, nr 256, s. 4.
• Polacy w Chicago. Litewska parafia św. Jerzego, „Dziennik Chicagoski” 28 XI 1902, nr 276, s. 4.
• Polacy w Spring Valley, „Dziennik Chicagoski” 27 VII 1912, nr 177, s. 10.
• Pożar polskiego kościoła. Rzewna odezwa parafian. Spring Valley, Ill. 12/18 1906, „Dziennik Chicagoski” 21 XII 1906, nr 292, s. 7.
• Ratujmy polską instytucyę. Dom Emigracyjny w Nowym Yorku. Druga lista deklaracji, „Dziennik Chicagoski” 15 III 1916, nr 62, s. 6.
• Różne wiadomości, „Dziennik Chicagoski” 2 IV 1897, nr 77, s. 2.
• Sprawozdania z Obchodów „DNIA POLSKIEGO”, „Dziennik Chicagoski” 17 IX 1914, nr 233, s. 6.
• Spring Valley, Illinois, Spis ofiarodawców na „Skarb Narodowy”, „Dziennik Chicagoski” 4 XII 1918, nr 284, s. 3.
• Ś.p. Antoni Marceli Sikorski, „Dziennik Chicagoski” 28 IV 1903, nr 99, s. 4.
• Ś.p. Antoni Marceli Sikorski, „Dziennik Chicagoski” 1 V 1903, nr 102, s. 2.
• Ś.P. Ks. Hieronim Błażyński, „Dziennik Chicagoski” 29 XII 1908, nr 302, s. 8.
• Translokacya księży, „Dziennik Chicagoski” 4 II 1897, nr 29, s. 2.
• Wiadomości drobne ze Stanów Nowej Anglii. (Z „Gazety Bostońskiej”), „Dziennik Chicagoski” 21 VI 1910, nr 143, s. 5.
• Wiadomości Dyecezalne. Metropolia lwowska, „Wiadomości Kościelne” [Lwów] 29 III 1879, nr 7, s. 56.
• Wiadomość z Peru, Ill. (Koresp. „Dzień. Chic.”), „Dziennik Chicagoski” 18 X 1897, nr 240, s. 2.
• Wiel. Ks. Józef Cieśla, Proboszcz Polskiej parafii w Spring Valley, Ill., „Dziennik Chicagoski” 27 VI 1912, nr 177, s. 10.
• Wrażenia z podróży po polskich osadach w Stanach Zjednoczonych. Dla „Dziennika Chicagoskiego” spisał Ignacy Kowalski. (Ciąg dalszy), „Dziennik Chicagoski” 30 V 1905, nr 126, s. 2.
• Z Bay City, Mich., „Dziennik Chicagoski” 13 I 1903, nr 10, s. 3.
• Z De Pue i Oglesby, Ill., „Dziennik Chicagoski” 15 VIII 1912, nr 193, s. 6.
• Z La Salle, Ill., „Dziennik Chicagoski” 26 XII 1907, nr 301, s. 8.
• Z Menominee, Mich. Pogrzeb ś.p. ks. Juliusza Paponia. – (Własna korespondencya „Dziennika Chicagoskiego"), „Dziennik Chicagoski” 12 IV 1917, nr 86, s. 3.
• Z Zaszczytnych Kart Życia Amerykańskiej Polonii. Konsekracya Kościoła Polskiego w Spring Valley, Ill. Niezwykła Uroczystość. Zjazd Duchowieństwa. Opis Parafii i Słów Kilka o Jej Pasterzu, „Dziennik Chicagoski” 22 VI 1920, nr 147, s. 2-3.
• Z życia Polaków w Ameryce, „Dziennik Chicagoski” 4 I 1905, nr 2, s. 2.
• Z życia Polaków w Ameryce. Kronika z Detroit. (Własna korespondencja „Dziennika Chicagoskiego”), „Dziennik Chicagoski” 9 II 1912, nr 34, s. 7.
• Ze Spring Valley, Ill. (Koresp. „Dzien. Chic.”), „Dziennik Chicagoski” 25 V 1901, nr 122, s. 8.
• Ze Spring Valley, Ill., „Dziennik Chicagoski” 14 I 1903, nr 11, s. 4.
• Ze Spring Valley, Ill. (Własna korespondencya „Dz., Chicagoskiego”), „Dziennik Chicagoski” 1 III 1906, nr 47, s. 1.
• Ze Spring Valley, Ill., „Dziennik Chicagoski” 12 I 1909, nr 9, s. 5.
• Żyliński J. Ks., Litwini w Ameryce, [w:] Z ziemi pagórków leśnych, z ziemi łąk zielonych: książka zbiorowa poświęcona pamięci Adama Mickiewicza w stuletnią rocznicę jego urodzin 1798-1898, Warszawa: Gebethner i Wolff 1899, s. 330-339.

Identifiers

DOI

10.18290/sp2344.10

Biblioteka Nauki

31339180