„Był daleki od nienawiści, także w stosunku do swoich oprawców...” Sprawa Adama Gajdka jako przykład zbrodni komunistycznej

• Authors: Ewa Rzeczkowska

Title variants

EN

“He was far from hatred, including towards his torturers...” The case of Adam Gajdek as an example of a communist crime

Abstracts

EN

Adam Gajdek took part in the Polish campaign of September 1939. He fought in the 3rd Rifle Regiment in Bielsk. In 1940, under the codename “Olek”, he joined the Union of Armed Struggle and later the Home Army. After the incursion of the Soviet army into the Polish territory he remained underground. He took part, among other things, in the failed attack on the prison in the Rzeszów castle on 7-8 October 1944. In early 1947, he joined the Freedom and Independence. In April 1947 he became an executive of the spy network codenamed “Instytut Bakteriologiczny” created in late 1946. His direct superior was Mieczysław Kawalec, the head of the Information Department of the 4th Main Board of the Freedom and Independence. Adam Gajdek was arrested on 17 October 1947 by the officers of the Kraków division of the Ministry of Public Security. The preliminary investigation was conducted in Kraków and later he was taken to the detention of the Ministry of Public Security in Warsaw. In the autumn of 1948 his case was transferred to Military District Court in Warsaw. On 23 October 1948 he was sentenced to death. The Supreme Military Court dismissed the appeal and President Bolesław Bierut did not pardon the officer. Adam Gajdek was executed on 14 January 1949 in the prison in Rakowiecka Street in Warsaw.

PL

Adam Gajdek brał udział w kampanii polskiej we wrześniu 1939 r., walcząc w 3 Pułku Strzelców Podhalańskich w Bielsku. W 1940 r., przybrawszy pseudonim „Olek”, wstąpił do Związku Walki Zbrojnej, a następnie Armii Krajowej. Po wkroczeniu do Polski wojsk sowieckich pozostał w konspiracji. Brał udział m.in. w nieudanej akcji na więzienie w rzeszowskim zamku przeprowadzonej 7-8 października 1944 r. Na początku 1947 r. wstąpił do Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. W kwietniu 1947 r. objął funkcję kierownika organizacyjnego powstałej pod koniec 1946 r. siatki wywiadowczej o kryptonimie „Instytut Bakteriologiczny”, podlegając bezpośrednio kierownikowi Wydziału Informacji IV Zarządu Głównego WiN Mieczysławowi Kawalcowi. Aresztowany 17 października 1947 r. przez funkcjonariuszy Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Krakowie, przeszedł w tym mieście wstępne śledztwo, a następnie został przewieziony do aresztu Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie. Jesienią 1948 r. jego sprawę skierowano do stołecznego Wojskowego Sądu Rejonowego. Wyrokiem z 23 października 1948 r. Adam Gajdek skazany został na karę śmierci. Naczelny Sąd Wojskowy oddalił skargę rewizyjną, a prezydent Bolesław Bierut nie skorzystał z prawa łaski, wobec czego 14 stycznia 1949 r. Adama Gajdka stracono w więzieniu przy ulicy Rakowieckiej w Warszawie.

Keywords

PL

Adam Gajdek; zbrodnie komunistyczne; stalinizm; Wolność i Niezawisłość

EN

Adam Gajdek; communist crimes; Stalinism; the Freedom and Independence

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL
• Year: 2019
• Volume: 16

Contributors

author

Ewa Rzeczkowska

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie: Wydział Nauk Humanistycznych

• https://orcid.org/000000034750353X

Identifiers

DOI

10.18290/teka.2019.7

Biblioteka Nauki

1826688