Pytania o rzecznictwo wobec niepełnosprawnych i problemu niepełnosprawności – koncepcje i działania w perspektywie interdyscyplinarnej

• Authors: Mariola Racław , Dobroniega Trawkowska

Title variants

Pytania o rzecznictwo wobec niepełnosprawnych i problemu niepełnosprawności – koncepcje i działania w perspektywie interdyscyplinarnej

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule podjęto zagadnienia rzecznictwa i jego interpretacji w naukach społecznych (socjologia, polityka społeczna, praca socjalna). Zidentyfikowano napięcia w obszarze rzecznictwa w odniesieniu do osób niepełnosprawnych oraz problemu niepełnosprawności związane ze zmianą paradygmatu definiowania niepełnosprawności (w kierunku modelu społecznego) i w obliczu możliwych subpolityk (polityka równości, polityka różnorodności). Procesy te mają swoje konsekwencje dla poszczególnych grup zawodowych, w tym pracowników socjalnych, a także dla kondycji pracy socjalnej. W działania zawodowe przedstawicieli służb społecznych (w pracę socjalną) wpisane jest profesjonalne rzecznictwo na rzecz grup słabszych (w tym wypadku – osób niepełnosprawnych). W zakończeniu tekstu postawiono pytania o model rzecznictwa osób niepełnosprawnych i wobec problemu niepełnosprawności zalecany w profesjonalnych działaniach zawodowych „pomagaczy” (helping professions) w obliczu zmian paradygmatów definiowania niepełnosprawności.

EN

The article deals with the issues of advocacy and its interpretation in the social sciences (sociology, social policy, social work). Tensions in the area of advocacy for persons with disabilities and disability associated with the change of paradigm defining disability (towards the social model), and in the face of possible subpolitics (politics of equality, diversity policy) were identified. These processes have consequences for the individual professional groups, including social workers and social work. The professional activities of social workers (in social work) include professional advocacy for weaker groups (in this case – disabled people). In the end we put the questions on the model of advocacy of disabled people and the problem of disability, recommended in the activities helping professions to a changing paradigm for defining disability.

Keywords

PL

rzecznictwo; reprezentacja; osoby niepełnosprawne; polityka społeczna; praca socjalna; rzecznictwo; reprezentacja; osoby niepełnosprawne; polityka społeczna; praca socjalna

EN

advocacy; representation; people with disabilities; social policy; social work

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
• Year: 2017
• Issue: 60
• Pages: 13-32

Dates

published

2017-03-30

Contributors

author

Mariola Racław

author

Dobroniega Trawkowska

References

• Aspis S . (2008), Self-advocacy for people with learning difficulties, [w:] B. Bytheway , V. Bacigalupo , J . Bornat , J . Johnson , S . Spurr (eds.), Understanding Care, Welfare and Community. A Reader, Routledge, London–New York, s. 255–262.
• Bąbska B . (2012), Organizowanie społeczności lokalnych wehikułem zmiany w społecznościach lokalnych, [w:] M . Mendel , B . Skrzypczak (red.), Organizowanie społeczności lokalnych. Wspólnoty. Zmiany, Prace Laboratorium Innowacji Społecznej 5, Instytut Spraw Publicznych, Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL, Warszawa, s. 153–181.
• Bąbska B . , Rymsza M . (2014), Organizowanie społeczności lokalnych – metodyka pracy środowiskowej, Instytut Spraw Publicznych, Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL, Warszawa.
• Beckett Ch. (2010), Podstawy teorii dla praktyków pracy socjalnej, przekł. M. Jasiński, B. Maliszewska, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa.
• Dubois B., Miley K. K. (1996), Praca socjalna. Zawód, który dodaje sił, tłum. K. Czekaj, t. 1, BPS, Interart, Warszawa.
• Gąciarz B. (2014), Integracja osób niepełnosprawnych jako wyzwanie dla nauki i praktyki społecznej. Wprowadzenie, „Studia Socjologiczne”, nr 2 (213), s. 7–14.
• Gąciarz B., Piróg T. (2014), Od państwa opiekuńczego do opiekuńczego społeczeństwa. Dylematy wokół partycypacji obywateli na przykładzie polityki społecznej wobec niepełnosprawności, „Studia Socjologiczne”, nr 2 (213), s. 85–106.
• Grey M., Webb S. A. (2012), Praca socjalna. Teorie i metody, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Grinnell R. M., Kyte N. S., Bostwick G. J. (1981), Environmentall modification, [w:] A. N. Maluccio (ed.), Promoting Competence in Clients: A New/Old Approach to Social Work Practice, The Free Press, New York, s. 152–184.
• Kaszyński H. (2013), Praca socjalna z osobami chorującymi psychicznie. Studium socjologiczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Kawczyńska-Butrym Z. (1996), Niepełnosprawność – specyfika pomocy społecznej, BPS, Wydawnictwo Interart, Warszawa.
• Kawczyńska-Butrym Z. (2008), Wyzwania rodziny: zdrowie, choroba, niepełnosprawność, starość, Wydawnictwo Makmed, Lublin.
• Kaźmierczak T . (2011), Pracownicy socjalni wobec nowych ról zawodowych, [w:] M . Rymsza (red.), Czy podejście aktywizujące ma szansę? Pracownicy socjalni i praca socjalna w Polsce 20 lat po reformie systemu pomocy społecznej, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa, s. 143–165.
• Kowalik S . (1996), Psychospołeczne podstawy rehabilitacji osób niepełnosprawnych, BPS, Wydawnictwo Interart, Warszawa.
• Kumaniecka-Wiśniewska A . (2016), Polityka równych szans wobec osób niepełnosprawnych intelektualnie a przemoc symboliczna, referat wygłoszony podczas 16. Zjazdu Socjologicznego w Gdańsku [wystąpienie niepublikowane].
• Lane H . (1996), Maska dobroczynności. Deprecjacja społeczności głuchych, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
• Lister R . ( 2007), Bieda, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
• Loseke D. R. (2003), Thinking about Social Problems. An Introduction to Constructionist Perspectives, Transaction Publishers, New Brunswick NJ, za: L. Miś (2007), Problemy społeczne. Teoria, metodologia, badania, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Łuczyńska M. (2013), Pracownicy socjalni w procesie profesjonalizacji, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
• Miś L. (2008), Konstruktywizm/konstrukcjonizm w socjologii, pracy socjalnej i psychoterapii, „Zeszyty Pracy Socjalnej”, nr 14 (zeszyt pod red. L. Misia, Praca socjalna skoncentrowana na rozwiązaniach. Na dwudziestolecie studiów o specjalności praca socjalna w Uniwersytecie Jagiellońskim), s. 27–47.
• Otrębski W., Konefał K., Mariańczyk K., Kulik M. M., (2011), Wspieranie rodziny z niepełnosprawnym dzieckiem wyzwaniem dla pracy socjalnej. Badania rodzin z niepełnosprawnymi dziećmi w województwie lubelskim, Wyd. Europerspektywa Beata Romejko, Lublin.
• Pakólska A. (2010), Dobre praktyki z realizacji usługi asystenta osoby niepełnosprawnej na przykładzie działań podejmowanych w Gdyni, [w:] A. Żukiewicz (red.), Asystent osoby niepełnosprawnej. Nowy zawód i nowa usługa systemu pomocy społecznej, Wydawnictwo Impuls, Kraków.
• Phillips J . ( 2009), Troska, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
• Rajner A. (2004), Wprowadzenie w tematykę rzecznictwa osób z autyzmem w Polsce, [w:] A. Rajner, J. Wygnańska, Rzecznictwo. Jak skutecznie zabiegać o realizację praw osób z autyzmem i innymi całościowymi zaburzeniami rozwojowymi, Fundacja SYNAPIS, Warszawa.
• Runciman D., Brito Vieira M. (2011), Reprezentacja, przeł. K. Sosnowska. Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
• Rymsza M . (red.) (2011), Czy podejście aktywizujące ma szansę? Pracownicy socjalni i praca socjalna w Polsce 20 lat po reformie systemu pomocy społecznej, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
• Rymsza M . (red.) (2012), Pracownicy socjalni i praca socjalna w Polsce. Między służbą społeczną a urzędem, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
• Sabotier P. A., Weible Ch. M. (2007), The advocacy coalition framework innovations and clarifications, [w:] P. A. Sabotier (ed.), Theories of the Policy Process, Westview Press, New York.
• Szarfenberg R . (2009), Mapa pojęciowa polityki społecznej, http://rszarf.ips.uw.edu.pl/tps/zaoczne/zaoczne02_w2.pdf [dostęp: 31.12.2016].
• Woźniak Z. (2008), Niepełnosprawność i niepełnosprawni w polityce społecznej. Społeczny kontekst medycznego problemu, Wydawnictwo SWPS Academica, Warszawa 2008.
• Wygnańska J. (2006), Rzecznictwo organizacji pozarządowych, „Trzeci Sektor. Rzecznictwo i lobbing organizacji pozarządowych”, nr 6, s. 19–25.
• Zakrzewska-Manterys E. (2015), Polityka zatrudnienia osób niepełnosprawnych intelektu­alnie, [w:] E. Giermanowska, M. Racław, M. Rymsza (red.), Kwestia społeczna u progu XXI wieku. Księga jubileuszowa dla Profesor Józefiny Hrynkiewicz, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 153–170.
• Zakrzewska-Manterys E. (2016), Ogólnopolskie forum warsztatów terapii zajęciowej – anatomia rodzącego się ruchu społecznego, referat wygłoszony podczas 16. Zjazdu Socjologicznego w Gdańsku [wystąpienie niepublikowane].
• Ustawa z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa, Dz. U. 2005, nr 169, poz. 1414.
• Ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”, Dz. U. 2016, poz. 1860.

Identifiers

DOI

10.18778/0208-600X.60.02