O socjologię nieracjonalnego działania. Recenzja książki Marka Nowaka pt. Teoria nieracjonalnego działania. Socjologiczne studium na temat wolontariatu i społecznego aktywizmu, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2015

• Authors: Przemysław Pluciński

Title variants

O socjologię nieracjonalnego działania. Recenzja książki Marka Nowaka pt. Teoria nieracjonalnego działania. Socjologiczne studium na temat wolontariatu i społecznego aktywizmu, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2015

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem niniejszego artykułu recenzyjnego jest „pozytywna krytyka” – tak jak pojmowali ją Max Weber, a za nim wielu socjologów, m.in. Stanisław Kozyr-Kowalski – głównych tez oraz pól problemowych zawartych w książce Marka Nowaka pt. Teoria nieracjonalnego działania. Główne z nich to: teza o przeracjonalizowaniu współczesnej socjologii, szczególnie socjologii działania, próby teoretycznej rekonceptualizacji działań „nieracjonalnych” w odwołaniu do idei voluntas, następnie zaś dyskusja wokół warunków strukturalnych dla działań aktywistycznych. Szczególnie istotny wydaje się w tym kontekście problem badań nad trzecim sektorem oraz ambiwalentny kontekst jego postępującej NGO-izacji. Wszystkie wskazane wątki zostały poddane krytycznej dyskusji.

EN

The review article offers a “positive critique” – as it was understood by Max Weber and his followers, like Polish sociologist Stanisław Kozyr-Kowalski among others – of main theses and problems contained in Marek Nowak’s latest book Nonrational Theory of Action. The attention is focused on: the thesis of over-rationalized character of modern sociology, especially the sociology of action, attempts to reconceptualization of “non-rational” actions in close reference to the idea of voluntas, the discussion on structural conditions for activist actions, the third sector problems and the process of NGO-ization and its ambivalence. The paper examines these most crucial problems of Nowak’s perspective.

Keywords

PL

socjologia teoretyczna; teoria działania społecznego; społeczeństwo obywatelskie; ruchy społeczne; aktywizm; voluntas; welfare state; socjologia teoretyczna; teoria działania społecznego; społeczeństwo obywatelskie; ruchy społeczne; aktywizm; voluntas; welfare state

EN

theoretical sociology; theory of social action; civil society; social movements; activism; voluntas; welfare state

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
• Year: 2017
• Issue: 63
• Pages: 153-161

Dates

published

2017-12-30

Contributors

author

Przemysław Pluciński

References

• Andreski S. (2002). Czarnoksięstwo w naukach społecznych. Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Burawoy M. (2001). Neoclassical Sociology: From the End of Communism to the End of Classes, “American Journal of Sociology”, vol. 6, no. 4 (January), s. 1099–1120.
• Domański H. (2002). Polska klasa średnia. Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, Wrocław.
• Jacobsson K. (ed.) (2016). Urban grassroots movement in Central and Eastern Europe. Routledge, London, New York.
• Jacobsson K., Saxonberg J. (eds.) (2013). The Development of Social Movements in Central and Eastern Europe. Ashgate, Farnham, Surrey.
• Kozyr-Kowalski S. (1999). Socjologia, społeczeństwo obywatelskie i państwo. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań.
• Marzec W. (2016). Rebelia i reakcja. Rewolucja 1905 roku i plebejskie doświadczenie polityczne. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków.
• Moskalewicz M. (2011). Przestrzenie pojawiania się. Miejsce lokalności w myśli Hannah Arendt, [w:] M. Nowak, P. Pluciński (red.), O miejskiej sferze publicznej. Obywatelskość i konfliktyo przestrzeń. ha! art., Kraków.
• Nowak M. (2012). The System’s Sticking Plaster. Voluntary Work in Late Modernity, „Studia Historiae Oeconomicae”, vol. 30, s. 129–152.
• Nowak M. (2015). Teoria nieracjonalnego działania. Socjologiczne studium na temat wolontariatu i społecznego aktywizmu. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań.
• Nowak M., Nowosielski M. (red.) (2006). Czy społeczny bezruch? O społeczeństwie obywatelskim i aktywności we współczesnej Polsce. Instytut Zachodni, Poznań.
• Nowak M., Nowosielski M. (red.) (2008). Jak badać społeczeństwo obywatelskie? Doświadczenia praktyków. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań.
• Załęski P. S. (2016). NGO-izacja społeczeństwa politycznego i segregacja ekonomiczna, „Nowy Obywatel”, http://nowyobywatel.pl/2016/10/19/ngo-izacja-spoleczenstwa-politycznego-i-segregacja-ekonomiczna/ [dostęp 07.03.2017].

Identifiers

DOI

10.18778/0208-600X.63.11