Techniki dyscyplinarne w przestrzeni miejskiej. Przypadek terenów nadwarciańskich w Poznaniu

• Authors: Przemysław Wechta

Title variants

Techniki dyscyplinarne w przestrzeni miejskiej. Przypadek terenów nadwarciańskich w Poznaniu

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W warstwie teoretycznej autor artykułu odwołuje się do koncepcji panoptykonu Michela Foucaulta. Obszarem badania są tereny położone nad rzeką Wartą w Poznaniu. Stanowią one przestrzeń publiczną, w pełni dostępną dla wszystkich ludzi. Posiadają jedną cechę specyficzną, która odróżnia je od innych terenów miejskich. Jest nią możliwość spożywania alkoholu, czego pra­wo zabrania w innych miejscach publicznych. Celem artykułu jest analiza technik dyscyplinujących zachowania osób przebywających na terenach nadwarciańskich stosowanych lub projektowanych przez władzę państwową i lokalną. Na podstawie badań zostały zidentyfikowane trzy tego typu techniki zarządzania przestrzenią miejską: wykorzystywanie przewagi informacyjnej, patrolowanie i monitoring, kolonizacja przestrzeni miejskiej.

EN

The theoretical basis of the paper is Michel Foucault’s concept of power based on the panopticon mechanism. The study area is located on the Warta river in Poznan. It has a specific feature that distinguishes it from other urban areas. It is an opportunity to consume alcohol, which is legally prohibited in other public places. The aim of this paper is to analyze techniques of disciplining the behavior of people, who spend time on the Warta river, use or designed by state and local authorities. Three types of urban space management techniques have been identified on the basis of the research: information advantage, patrolling and monitoring, colonization of urban space.

Keywords

PL

zarządzanie przestrzenią miejską; techniki dyscyplinarne; panoptykon; zarządzanie przestrzenią miejską; techniki dyscyplinarne; panoptykon

EN

management of urban space; disciplinary techniques; panopticon

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
• Year: 2018
• Issue: 64
• Pages: 71-86

Dates

published

2018-03-30

Contributors

author

Przemysław Wechta

References

• Alway J. (1995). Critical theory and political possibilities: Conceptions of emancipatory politics in the works of Horkheimer, Adorno, Marcuse and Habermas. Greenwood Press, Westport Conn.
• Babbie E. (2003). Badania społeczne w praktyce. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Barratt E. (2002). Foucault, Foucaultdianism and human resource management, “Personnel Review”, Vol. 31, Issue 2, s. 189–204.
• Cohen J., Arato A. (1992). Civil society and political theory. MIT Press, Cambridge, Mass.
• Corbin J., Strauss A. (2008). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory. Sage Publishing, London.
• Dalgliesh B. (2009). Foucault and creative resistance in organisations, “Society and Business Review”, Vol. 1, Issue 4, s. 45–57.
• Dorzeczni (2012). Strategia rozwoju rzeki Warty w Poznaniu 2012–2030, http://www.dorzeczni.pl/upload/articles/pdf/strategy_pl.pdf [dostęp 14.12.2017].
• E-Poznań (2017). Miasto podsumowuje sezon nad Wartą – był rekordowy, https://epoznan.pl/news-news-80274 [dostęp 14.12.2017].
• Facebook (2016). Plaża miejska Chwaliszewo Poznań VI–VIII 2016, https://www.facebook.com/plazapoznan/ [dostęp 14.12.2017].
• Facebook (2017). Plaża miejska Chwaliszewo Poznań, https://pl-pl.facebook.com/Pla%C5%Bca-Miejska-Chwaliszewo-Pozna%C5%84-The-City-Beach-Poznan [dostęp 14.12.2017].
• Fleming T. (2009). Habermas o społeczeństwie obywatelskim, świecie życia i systemie: Odkrywanie społecznego wymiaru teorii transformatywnej, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja. Kwartalnik Myśli Społeczno-Pedagogicznej”, nr 1 (45), s. 29–46.
• Foucault M. (1998). Nadzorować i karać. Narodziny więzienia. Wydawnictwo Fundacja Aletheia, Warszawa.
• Foucault M. (2000). Filozofia, historia, polityka. Wybór pism. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Foucault M. (2011). Narodziny biopolityki. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Gibbs G. (2011). Analizowanie danych jakościowych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Głos Wielkopolski (2015). Radni: Nad Wartą można legalnie pić alkohol, http://www.gloswielkopolski.pl/artykul/3823107,radni-nad-warta-mozna-legalnie-pic-alkohol,id,t.html [dostęp 14.12.2017].
• Habermas J. (2000). Filozoficzny dyskurs nowoczesności. Universitas, Kraków.
• Habermas J. (2002). Teoria działania komunikacyjnego. T. II: Przyczynek do krytyki rozumu funkcjonalnego. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Habermas J. (2006). Faktyczność i obowiązywanie. Teoria dyskursu wobec zagadnień prawa i demokratycznego państwa prawnego. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Hołyst B. (2013). Zagrożenia ładu społecznego, t. 1. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Hołyst B. (2014). Zagrożenia ładu społecznego, t. 2. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Konecki K. (2000). Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Lazzarato M. (2011). Nowa definicja pojęcia „biopolityki”, „Praktyka Teoretyczna”, Vol. 2–3, s. 27–36.
• Poznań. Nasze Miasto (2015). Piwo nad Wartą legalne! Rada Miasta odrzuciła wniosek o zakazie spożywania alkoholu, http://poznan.naszemiasto.pl/artykul/piwo-nad-warta-legalne-rada-miasta-odrzucila-wniosek-o,3349103,art,t,id,tm.html [dostęp 14.12.2017].
• Radio Poznań (2015). Nad Wartą można pić, http://radiopoznan.fm/informacje/pozostale/nad-warta-mozna-pic [dostęp 14.12.2017].
• TVN 24 (2015). Można legalnie wypić piwo nad Wartą. Tak zdecydowali poznańscy radni, https://www.tvn24.pl/poznan,43/mozesz-legalnie-wypic-piwo-nad-warta-tak-zadecydowali-poznanscy-radni,533546.html [dostęp 14.12.2017].
• Vickers M., Birch P., Galovic S., Kennedy M. (2016). The Panopticon Effect: The surveillance of police officers, “Journal of Criminological Research, Policy and Practice”, Vol. 2, Issue 1, s. 28–39.
• Wirtualna Polska (2015). Można pić alkohol nad Wartą – poznańscy radni nie zgodzili się na wprowadzenie zakazu, https://wiadomosci.wp.pl/mozna-pic-alkohol-nad-warta-poznanscy-radni-nie-zgodzili-sie-na-wprowadzenie-zakazu-6027705879024257a [dostęp 14.12.2017].

Identifiers

DOI

10.18778/0208-600X.64.05