Siostrzeństwo i jego dyskursywne użycia

• Authors: Karolina Sikorska

Title variants

Siostrzeństwo i jego dyskursywne użycia

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł stanowi analizę kategorii siostrzeństwa i sposobów jej funkcjonowania w polskim dyskursie feministycznym. Została ona przeprowadzona w oparciu o artykuły publikowane w mediach, powstałe po X Kongresie Kobiet (Łódź, 16–17.06.2018). Jeden z nich przedstawia sprawę pracownicy ochrony i zaniedbań ze strony organizatorek Kongresu, jakie zaistniały w związku z jej pracą. Historia ta stała się ważnym punktem odniesienia dla kolejnych tekstów. Unaoczniła różne stanowiska i systemy wartości organizujące współczesne myślenie o siostrzeństwie, które przedstawiam w artykule poprzez trzy rodzaje narracji, jakie wyłoniły się z analizy wskazanych tekstów: narrację różnicy, narrację solidarności ponad podziałami oraz narrację o siostrzeństwie jako walce.

EN

The article analyses the category of sisterhood and ways of its functioning in the Polish feminist discourse. It was conducted on the articles published in the media, created after the 10th Congress of Women (Łódź, 16–17.06.2018). One of these article tells the story of women security guard and shows how improperly she was treated by organizers of the Congress during the work at Congress. This history has become an important reference point for subsequent texts. It has revealed various positions and value systems organizing contemporary thinking about sisterhood, which I present in the article using three types of narrations that emerged from the analysis of the indicated texts: (1) the narration of difference, (2) the narration of solidarity over divisions and (3) the narration of sisterhood as a struggle.

Keywords

PL

siostrzeństwo; narracje o siostrzeństwie; X Kongres Kobiet; dyskurs feministyczny; siostrzeństwo; narracje o siostrzeństwie; X Kongres Kobiet; dyskurs feministyczny

EN

sisterhood; narrations about sisterhood; 10th Congress of Women; feminist discourse

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
• Year: 2019
• Issue: 70
• Pages: 39-58

Dates

published

2019-09-30

Contributors

author

Karolina Sikorska

References

• Acker Joan (2009 [2000]), Przeobrażanie kategorii klasy, rasy i płci. Feministyczne przemyślenia, Biblioteka Online Think Tanku Feministycznego, http://www.ekologiasztuka.pl.pdf/pdf/f0077acker.pdf [dostęp 15.02.2019].
• Baer Monika (2014), Między nauką a aktywizmem. O polityczności, płci i antropologii, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
• Beauvoir de Simone (2003), Druga płeć, Wydawnictwo Jacek Santorski, Warszawa.
• Davis Angela (1972), Reflections on the Black Woman’s Role in the Community Slaves, „The Massachusetts Review”, nr 1–2(13), s. 81–100.
• Desperak Izabela (2018a), Dziesiąty Kongres Kobiet, czyli jak 500+ rozgrzało nas do czerwoności, „Krytyka Polityczna”, 19.06, http://krytykapolityczna.pl/kraj/dziesiaty-kongres-kobiet-czyli-jak-500-rozgrzalo-nas-do-czerwonosci/ [dostęp 15.02.2019].
• Desperak Izabela (2018b), Lekcja z Kongresu Kobiet, „Krytyka Polityczna”, 7.07, http://krytykapolityczna.pl/kraj/lekcja-z-kongresu-kobiet/ [dostęp 15.02.2019].
• Dill Bonnie Thornton (1983), Race, Class, and Gender: Prospects for an All-Inclusive Sisterhood, „Feminist Studies”, nr 1(9) (Spring), s. 131–150.
• Duszak Anna, Fairclough Norman (red.) (2008), Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej, Universitas, Kraków.
• Dzieciuchowicz Iga (2018), Ochroniarki Kongresu Kobiet: „Organizatorka mówiła do nas «głąby», «idiotki». To na jej żądanie miałyśmy stać jak roboty przez 16 godzin”, „Codziennik Feministyczny”, 25.06, http://codziennikfeministyczny.pl/ochroniarki-kk-organizatorka-mowila-glaby-idiotki-na-zadanie-mialysmy-stac-jak-roboty-przez-16-godzin/ [dostęp 15.02.2019].
• Fairclough Norman (1995), Critical Discourse Analysis, Longman, London.
• Foucault Michel (2016), Odpowiedź na pytanie, „Praktyka Teoretyczna”, nr 4(22), s. 22–44.
• Fox-Genovese Elizabeth (1979), The Personal is not Political Enough, „Marxist Perspectives” (Winter), nr 8, s. 94–113.
• Fraser Nancy (2014), Drogi feminizmu. Od kapitalizmu państwowego do neoliberalnego kryzysu, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
• Geertz Clifford (2005), Interpretacja kultur. Wybrane eseje, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Grabowska Magdalena (2018), Zerwana genealogia. Działalność społeczna i polityczna kobiet po 1945 roku a współczesny polski ruch kobiecy, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Graff Agnieszka (2014), Siostra siostrze nierówna (i nie ma co udawać, że jest inaczej). O książce Lorde historycznie, politycznie i prywatnie, [w:] Audre Lorde, Siostra outsiderka. Eseje i przemówienia, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa, s. 7–18.
• Grupa inicjatywna Socjalnego Kongresu Kobiet (GiSKK) (2018), Kongres kobiet – socjalny czy neoliberalny?, „Codziennik Feministyczny”, 1.07, http://codziennikfeministyczny.pl/kongres-kobiet-socjalny-czy-neoliberalny/ [dostęp 15.02.2019].
• Haraway Donna (2008), Wiedze usytuowane. Kwestia nauki w feminizmie i przywilej ograniczonej/częściowej perspektywy, Biblioteka Online Think Tanku Feministycznego, http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/f0062haraway1988.pdf [dostęp 15.02.2019].
• Harding Sandra (1991), Whose Science? Whose Knowledge? Thinking from Women’s Lives, Cornell University Press, Ithaca.
• Hill Collins Patricia (2014 [1998]), Wszystko w rodzinie: skrzyżowania płci, rasy, narodu, Biblioteka Online Think Tanku Feministycznego, http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/f0124_collins.pdf [dostęp 15.02.2019].
• Holstein James, Gubrium Jaber F. (2009), Praktyki interpretacyjne a działanie społeczne, [w:] Norman K. Denzin, Ivonna S. Lincoln, Metody badań jakościowych, t. 1, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 677–705.
• hooks bell (1993), A Revolution of Values: The Promise of Multi-Cultural Change, „The Journal of the Midwest Modern Language Association”, nr 1(26), s. 4–11.
• hooks bell (2013), Teoria feministyczna. Od marginesu do centrum, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
• hooks bell, McKinnon Tanya (1996), Sisterhood: Beyond Public and Private, „Signs”, nr 4(21), s. 814–829.
• Johnson Rebecca (2009 [2005]), Gender, rasa, klasa i seksualna orientacja. Teoretyczne ujęcia intersekcjonalności, Biblioteka Online Think Tanku Feministycznego, http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/f0068johnson.pdf [dostęp 15.02.2019].
• Kunter Aylin (2012), Analiza dyskursu, [w:] Dariusz Jemielniak (red.), Badania jakościowe. Metody i narzędzia, t. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 189–201.
• Lorde Audre (2014), Siostra outsiderka. Eseje i przemówienia, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa.
• Mautner Gerlinde (2011), Analiza gazet, czasopism i innych mediów drukowanych, [w:] Ruth Wodak, Michał Krzyżanowski (red.), Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych, Oficyna Wydawnicza Łośgraf, Warszawa, s. 51–85.
• McGimsey Jason Francis (2011), Narracja jako ontologiczny awantażw kapitalizmie kognitywnym, [w:] John Roberts i in. (praca zbiorowa), Wieczna radość. Ekonomia polityczna społecznej kreatywności, t. 4, Wolny Uniwersytet Warszawa, Fundacja Bęc Zmiana, Warszawa, s. 83–93.
• Mohanty Chandra Talpade (1984), Under Western Eyes: Feminist Scholarship and Colonial Discourses, „boundary 2”, nr 3(12); On Humanism and the University I: The Discourse of Humanism, „boundary 2”, nr 1(13) (Spring–Autumn), s. 333–358.
• Morgan Robin (red.) (1970), Sisterhood is Powerful. An Anthology of Writings from the Women’s Liberation Movement, Washington Square Press, New York.
• Mrozik Agnieszka (2012), Akuszerki transformacji. Kobiety, literatura i władza w Polsce po 1989 roku, Stowarzyszenie Pro Cultura Litteraria, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa.
• Mrozik Agnieszka (2014), Siostrzeństwo, [w:] Monika Rudaś-Grodzka i in. (red.), Encyklopedia gender. Płeć w kulturze, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa.
• Nowicka Ewa (2016), Antropolog wobec innych i wobec siebie. Niektóre problemy etyczne uprawiania antropologii, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. XII, nr 3, s. 40–53.
• Nussbaum Martha C. (2016), Kara wstydu: godność i narcystyczny gniew, „Teksty Drugie”, nr 4, s. 174–193.
• Nycz Ryszard (2017), Kultura jako czasownik. Sondowanie nowej humanistyki, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa.
• Oświadczenie Kongresu Kobiet z dn. 27.06.2018, https://www.kongreskobiet.pl/pl-PL/news/show/oswiadczenie_kongresu_kobiet [dostęp 15.02.2019].
• Pateman Carole (2007), Braterska umowa społeczna, Biblioteka Online Think Tanku Feministycznego, http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/pateman.pdf [dostęp 15.02.2019].
• Pateman Carole (2014), Kontrakt płci, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa.
• Rapley Tim (2010), Analiza konwersacji, dyskursu i dokumentów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Simons Margaret A. (1979), Racism and Feminism: A Schism in the Sisterhood, „Feminist Studies”, nr 2(5), s. 384–401.
• Staśko Maja (2018), Siostrzeństwo to walka, „Krytyka Polityczna”, 3.07, https://krytykapolityczna.pl/kraj/siostrzenstwo-to-walka/ [dostęp 15.02.2019].
• Staśko Maja, Broniarczyk Natalia (2018), Kto posiada polski feminizm, „Nowy Obywatel”, nr 27(78), s. 14–23.
• Sutowski Michał, Wiśniewska Agnieszka (2018), Po pierwsze: nie pozabijać się. Parę słów po Kongresie Kobiet, „Krytyka Polityczna”, 7.07, http://krytykapolityczna.pl/kraj/kongres-kobiet-sutowski-wisniewska/ [dostęp 15.02.2019].
• Środa Magdalena (2018), „A ja biegałam, dwa dni!”. Kongres Kobiet odpowiada na tekst o zmęczonej ochroniarce, „Gazeta Wyborcza”, 21.06, http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,161770,23573194,sroda-a-ja-biegalam-dwa-dni-kongres-kobiet-odpowiada-na.html [dostęp 15.02.2019].
• Świetlik Maria (2018), Jedna z nas przez cały Kongres Kobiet musiała stać na baczność. Dziewczyny, tak nie wolno!, „Gazeta Wyborcza”, 20.06, http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,161770,23564498,obrazek-z-zaplecza-kongresu-kobiet-musiala-godzinami-stac.html#BoxOpinionImg [dostęp 15.02.2019].
• Warakomska Dorota (2018), wpis na portalu Facebook z dnia 22.06.2018, https://www.facebook.com/Warakomska/posts/1888433557846220?__tn__=K-R [dostęp 15.02.2019].
• Wodak Ruth, Krzyżanowski Michał (red.) (2011), Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych, Oficyna Wydawnicza Łośgraf, Warszawa.
• Wodak Ruth, Meyer Michael (red.) (2001), Methods of Critical Discourse Analysis, Sage, London.
• Wolf Alison (2017), Tradycyjny feminizm się zdezaktualizował, a różnice między kobietami i mężczy-znami nie istnieją?, wywiad przeprowadzony przez Annę Maziuk, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/1632015,1,tradycyjny-feminizm-sie-zdezaktualizowal-a-roznice-miedzy-kobietami-i-mezczyznami-nie-istnieja.read [dostęp 15.02.2019].

Identifiers

DOI

10.18778/0208-600X.70.03