Voice recovery – paradigm shift in transgender research

• Authors: Małgorzata Bieńkowska

Title variants

Odzyskiwanie głosu – zmiana paradygmatu w badaniu transpłciowości

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The aim of the article is to show how scientific analyses of transsexuality have changed over recent years, and how the two types of discourses on transsexuality/ transgender, i.e. medical and social, clash with each other. The result of this clash is a departure from treating transsexuality as a purely medical phenomenon classified as a deviation from the norm. I will also consistently use a range of terms showing there has been a transformation in the approach to the phenomenon being described – from transsexualism, through transsexuality, to contemporary terms such as trans person/ people with transsexuality. The change in the terminology reflects a perceptible shift in the paradigm.

PL

Celem prezentowanego tekstu jest ukazanie, jak zmieniło się w ciągu ostatnich lat to, jak na gruncie nauki analizuje się transseksualność/ transpłciowość, jak ścierają się ze sobą dwa rodzaje dyskursów – medyczny i społeczny. Efektem tego starcia stało się zmienienie medycznego zawłaszczania transseksualności jako zjawiska wyłącznie medycznego, klasyfikowanego jako odstępstwo od normy. Konsekwentnie też w tekście będą stosowane terminy ukazujące pewną przemianę w podejściu do opisywanego zjawiska – od transseksualizmu, przez transseksualność do współczesnego trans osoby/ osoby z transseksualnością. Ta nomenklatura odzwierciedla bowiem pewną dostrzegalną zmianę paradygmatu.

Keywords

EN

transsexuality; deviation; paradigm; medicine

PL

transpłciowość; dewiacja; paradygmat; medycyna; transpłciowość; dewiacja; paradygmat; medycyna

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
• Year: 2020
• Issue: 72
• Pages: 67-78

Dates

published

2020-03-30

Contributors

author

Małgorzata Bieńkowska

References

• Bem L.S. (2000), Męskość kobiecość. O różnicach wynikających z płci, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
• Bieńkowska M. (2011), Dylematy badacza – wybrane niuanse z badań nad transseksualizmem, [in:] K. Slany, B. Kowalewska, M. Ślusarczyk (eds.), Kalejdoskop Genderowy. W drodze do poznania płci społeczno-kulturowej w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Bieńkowska M. (2012), Transseksualizm w Polsce. Wymiar indywidualny i społeczny przekraczania binarnego systemu płci, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
• Bieńkowska M. (2013), Transobywatelstwo po polsku. Transseksualista/tka jako obywatel, “Pogranicze. Studia Społeczne”, no. 22, pp. 172–183.
• Buczkowski A. (2005), Społeczne tworzenie ciała. Płeć kulturowa i płeć biologiczna, Wydawnictwo Universitas, Kraków.
• Dynarski W., T jak trans, http://www.innastrona.pl/magazyn/bequeer/transseksualizm-transplciowosc.phtml (accessed 1.06.2012).
• Ekins R., King D. (2006), The Transgender Phenomenon, Sage, London.
• Fajkowska-Stanik M. (2001), Transseksualizm i rodzina. Przekaz pokoleniowy wzorów relacyjnych w rodzinach osób transseksualnych, Uniwersytet Humanistycznospołeczny SWPS, Warszawa.
• Foucault M. (1993), Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, Aletheia, Warszawa.
• Garfinkel H. (2007), Studia z etnometodologii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Goffman E. (2005), Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości, transl. A. Dzierżyńka, J. Tokarska-Bakir, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
• Hale J. (1997), Suggested Rules for Non-Transsexuals Writing about Transsexuals, Transsexuality, Transsexualism, or Trans, https://hivdatf.files.wordpress.com/2010/09/suggested-rules-for-non-modified.pdf (accessed 20.05.2019).
• Hines S. (2007), TransForming gender. Transgender practices of identity and intimacy and care, The Policy Press, Bristol.
• Hines S. (2008), (Tran)formacja gender: zmiana społeczna i transgenderowe obywatelstwo, transl. M. Maciejewska, [in:] E.H. Oleksy (ed.), Tożamość i obywatelstwo w społeczeństwie wielokulturowym, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Itani S. (2011), Sick but Legitimate? Gender Disorder and New Gender Identity Category in Japan, [in:] P.J. McGann, D.J. Hutson (eds.), Sociology of Diagnosis, Howard House, Emerald Group Publishing Limited, Bingley.
• Karnat-Napieracz A., Liber Z. (2015), Odczarować ZWDPF – zespół wrodzonej dezakceptacji płci fenotypowej. Refleksje wokół książki Małgorzaty Bieńkowskiej Transseksualizm w Polsce. Wymiar indywidualny i społeczny przekraczania binarnego systemu płci (2012), “Aerument. Biannual Philosophical Journal”, vol. 5, pp. 501–518.
• Kłonkowska A. (2012), Czy potrzebna nam płeć? Zjawisko androgynii wobec dychotomii płci, [in:] A. Kłonkowska (ed.), Transpłciowość – androgynia. Studia o przekraczaniu płci, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• Kłonkowska A. (2017), Płeć dana czy zadana. Strategie negocjacji (nie)tożsamości transpłciowej w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• Matusumoto D., Juang L. (2007), Psychologia międzykulturowa, transl. A. Nowak, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
• Rzeczkowski M., marcinrzeczkowski.com (accessed 10.01.2012).
• Shilling C. (2010), Socjologia ciała, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Stryker S. (2006), (De)Subjugated Knowledges. An introdaction to Transgender Studies, [in:] S. Stryker, S. Whittle (eds.), The Transgender Studies Reader, Routledge, New York–London.
• Stryker S., Whittle S. (eds.) (2006), The Transgender Studies Reader, Routledge, New York–London.
• Whittle S. (2006), Foreword, [in:] S. Stryker, S. Whittle (eds.), The Transgender Studies Reader, Routledge, New York–London.
• http://www.wpath.org/documents2/socv6.pdf/ (accessed 10.02.2012).
• https://www.biography.com/people/lili-elbe-090815 (accessed 20.02.2019).

Identifiers

DOI

10.18778/0208-600X.72.04