Pokolenie Z na rynku pracy – strukturalne uwarunkowania i oczekiwania

• Authors: Karolina Messyasz

Title variants

EN

Generation Z on the labour market – structural conditions and expectations

Abstracts

EN

The main aim of this article is to provide an insight into the situation on the labour market and professional perspectives related to the education and qualifications of young Poles, representatives of the so-called Z generation (people born after 1995). I review the situation on the basis of an analysis of the existing data and an analysis of the labour market and youth employment. The aim of the analysis is to answer questions about the value of work for young people, its place in the hierarchy of values, attitude to work, how it is described and evaluated by them, what conditions it should meet. The second objective is to describe the reality of work and employment of the youngest generation. The analysis is carried out using political ecology theory and the category of generation, but only at the level of the generation location. In the article I try to reconstruct the way of structural shaping of young people’s lives and choices, assuming that it is the social context that mainly influences young people’s attitudes and views, creating specific structural opportunities and providing them with specific resources.

PL

Głównym celem niniejszego artykułu jest wgląd w sytuację na rynku pracy oraz perspektywy zawodowe związane z wykształceniem i kwalifikacjami młodych Polaków, przedstawicieli tzw. pokolenia Z, czyli osób urodzonych po 1995 r. Przeglądu sytuacji dokonuję w oparciu o analizę danych zastanych oraz analizę rynku pracy i zatrudnienia osób młodych. Analiza ma na celu udzielenie odpowiedzi na pytania o to, jaką wartość dla młodych osób stanowi praca, jakie miejsce zajmuje w hierarchii wartości, jaki stosunek do pracy mają osoby młode, jak jest przez nie opisywana i ewaluowana, jakie warunki powinna spełniać. Drugim celem jest opis realiów pracy i zatrudnienia najmłodszego pokolenia. Analiza prowadzona jest przy zastosowaniu teorii ekologii politycznej oraz kategorii pokolenia, ale wyłącznie na poziomie wspólnoty położenia. W artykule staram się dokonać rekonstrukcji sposobu strukturalnego kształtowania życia i wyborów młodych ludzi, zakładając, że to kontekst społeczny w głównej mierze wpływa na postawy i poglądy młodych ludzi, stwarzając im określone możliwości strukturalne oraz wyposażając w konkretne zasoby.

Keywords

PL

pokolenie Z; praca; zatrudnienie; rynek pracy

EN

generation Z; work; employment; labour market

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
• Year: 2021
• Issue: 76
• Pages: 97-114

Dates

published

2021

Contributors

author

Karolina Messyasz

• Katedra Socjologii Polityki i Moralności, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Uniwersytet Łódzki, Łódź

• https://orcid.org/0000000345343739

References

• Bauman Z., Leoncini T. (2018), Płynne pokolenie, przeł. S. Żuchowski, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa.
• Beck U. (2002), Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, przeł. S. Cieśla, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Beck U. (2007), Beyond Class and Nation: Reframing Social Inequalities in a Globalizing World, „The British Journal of Sociology”, nr 58(4), s. 679–705.
• Bessant J. (2018), Young Precariat and a New Work Order? A Case for Historical Sociology, „Journal of Youth Studies”, t. 21, nr 6, s. 780–798.
• Bochenek M., Lange R. (red.) (2019), Nastolatki 3.0. Raport z ogólnopolskiego badania uczniów, NASK, Warszawa, https://www.nask.pl/pl/raporty/raporty/2593,Raport-z-badan-quotNastolatki-30quot-2019.html (dostęp: 7.05.2020).
• Carr N. (2010), The Shallows: What the Internet Is Doing to Our Brains, W.W. Norton & Company, New York–London.
• CBOS (2019), Młodzież 2018, „Opinie i Diagnozy”, nr 43.
• Defratyka A., Morawski I. (2019), Pokolenie Z w finansach i na rynku pracy. Jak pokolenia Z, X i Y różnią się w świetle danych i badań, Spotdata, https://media.spotdata.pl/aktualnosci/pr/444122/pokolenie-z-w-finansach-i-na-rynku-pracy (dostęp: 1.05.2020).
• Employment and Social Development in Europe (2019), Eurostat, https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/747fefa1-d085-11e9-b4bf-01aa75ed71a1/language-en (dostęp: 2.03.2020).
• Foucault M. (2008), The Birth of Biopolitics, Lectures at the College de France, 1978–1979, Palgrave Macmillan, London.
• France A. (2007), Understanding Youth in Late Modernity, Open University Press, London.
• France A. (2016), Understanding Youth in the Global Economic Crisis, Policy Press, Bristol.
• France A., Roberts S. (2015), The problem of social generations: a critique of the New Emerging Orthodoxy in Youth Studies, „Journal of Youth Studies”, nr 18(2), s. 215–230.
• Furlong A. (2013), Youth Studies. An Introduction, Routledge, New York.
• Furlong A., Cartmel F. (2007), Young People and Social Change. New Perspective, Open University Press, Maidenhead.
• Giddens A. (2006), Przemiany intymności. Seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach, przeł. A. Szulżycka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Giza-Poleszczuk A. (2007), Rodzina i system społeczny, [w:] M. Marody (red.), Wymiary życia społecznego, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa, s. 290–317.
• Harvey D. (2005), A Brief History of Neoliberalism, Oxford University Press, Oxford.
• Hatalska N. (2016), Rola blogerów i youtuberów we współczesnym świecie. Raport, Blog Forum Gdańsk / Urząd Miejski w Gdańsku, Gdańsk.
• Keen A. (2007), Kult amatora. Jak internet niszczy kulturę, przeł. M. Bernatowicz, K. Topolska-Ghariani, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
• Kelly P. (2006), The Entrepreneurial Self and „Youth at-risk”: Exploring the Horizons of Identity in the Twenty-first Century, „Journal of Youth Studies”, t. 9, nr 1, s. 17–32.
• Kutwa K. (2018), Polski i europejski rynek pracy. Dla młodych?, [w:] K. Szafraniec (red.), Młodzi 2018, A PROPOS Serwis Wydawniczy Anna Sikorska-Michalak, Warszawa, s. 83–101.
• MacDonald R. (2011), Youth transitions, unemployment and underemployment. Plus ça change, plus c’est la même chose?, „Journal of Sociology”, t. 47(4), s. 427–444.
• Mannheim K. (1952), The Problem of Generations, [w:] K. Mannheim, Essays in the Sociology of Knowledge, Routledge, Londyn.
• Mannheim K. (1992–1993), Problem pokoleń, „Colloquia Communia”, nr 1(12), s. 136–169.
• Miles S. (2000), Youth Lifestyles in a Changing World, Open University Press, Maidenhead.
• #MłodziPrzyGłosie. Co wpływa na decyzje zawodowe młodych ludzi? (2018), Deloitte.
• Mørch S., Pultz S., Stroebaek P. (2018), Strategic Self-management: The New Youth Challenge, „Journal of Youth Studies”, nr 21(4), s. 422–438.
• Pańków M. (2012), Młodzi na rynku pracy. Raport z badania, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
• Pyżalski J., Batorski D., Michalska B. (2018), Internet i otoczenie komunikacyjne, [w:] K. Szafraniec (red.), Młodzi 2018: Cywilizacyjne wyzwania, edukacyjne konieczności, A PROPOS Serwis Wydawniczy Anna Sikorska-Michalak, Warszawa, s. 29–43.
• Pyżalski J., Zdrodowska A.E., Tomczyk Ł., Abramczuk K. (2019), Polskie badanie EU Kids Online 2018. Najważniejsze wyniki i wnioski, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań, https://fundacja.orange.pl/files/user_files/EU_Kids_Online_2019_v2.pdf (dostęp: 6.05.2020).
• Roberts K. (2007), Youth Transitions and Generations: A Response to Wyn and Woodman, „Journal of Youth Studies”, nr 10(2), s. 263–269.
• Roberts K. (2009a), Opportunity structures then and now, „Journal of Education and Work”, nr 22(5), s. 355–368.
• Roberts K. (2009b), Youth in Transition: Eastern Europe and the West, Palgrave, London.
• Sawulski J. (2019), Pokolenie’89: młodzi o polskiej transformacji, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
• Standing G. (2011), The Precariat: The New Dangerous Class, Bloomsbury, London.
• Stańczak J., Stelmach K., Urbanowicz M. (2015), Spadek liczby małżeństw i urodzeń żywych w Polsce, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
• Sukarieh M., Tannock S. (2015), Youth Rising? The Politics of Youth in the Global Economy, Routledge, New York.
• Szafraniec K. (2011), Młodzi 2011, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Warszawa.
• Szafraniec K., Domalewski J., Wasielewski K., Szymborski P., Wernerowicz M. (2017), Zmiana warty. Młode pokolenia a transformacje we wschodniej Europie i Azji, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Szlendak T. (2010), Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Świat Młodych 5 (2019), Grupa IQS, Warszawa.
• Tapscott D. (1997), Growing Up Digital: The Rise of the Net Generation, McGraw-Hill, New York.
• Wallace C., Kovatcheva S. (red.) (1998), Youth in society: The construction and deconstruction of youth in East and West Europe, Macmillan, Basingstoke.
• Wątroba W. (2017), Transgresje międzypokoleniowe późnego kapitalizmu, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
• Workforce View in Europe (2019), ADP, https://www.adp.pl/_local/workforce-view-2019/ADP_WhitePaper2019_210319_PL_digi_A4.pdf (dostęp: 7.05.2020).
• Wray-Lake L., Syvertsen A.K., Briddell L., Osgood D.W., Flanagan C.A. (2011), Exploring the Changing Meaning of Work for American High School Seniors From 1976 to 2005, „Youth & Society”, nr 43(3), s. 1110–1135.
• Wrzesień W. (2015), Pokoleniowość współczesnej polskiej młodzieży, „Władza Sądzenia”, nr 7, s. 37–55.
• Wyn J., Woodman D. (2006), Generation, Youth and Social Change in Australia, „Journal of Youth Studies”, nr 9(5), s. 495–514.
• Wyn J., Woodman D. (2007), Researching Youth in a Context of Social Change: A Reply to Roberts, „Journal of Youth Studies”, nr 10(3), s. 373–381.

Identifiers

DOI

10.18778/0208-600X.76.06

Biblioteka Nauki

1334321