Osoby starsze i ich potrzeby jako wyzwanie dla edukacji i rynku pracy

• Authors: Magdalena Wieczorkowska

Title variants

Osoby starsze i ich potrzeby jako wyzwanie dla edukacji i rynku pracy

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Polityka senioralna wydaje się jednym z priorytetowych obszarów działania wielu państw stojących w obliczu starzenia się społeczeństw, w tym także dla Polski. Zapewnienie wsparcia oraz włączanie seniorów do głównego nurtu życia społecznego to od kilkunastu lat sztandarowe hasła strategii działań na poziomie międzynarodowym, regionalnym, krajowym i lokalnym. Celem artykułu jest pokazanie relacji, jakie zachodzą między seniorami a rynkiem edukacyjnym oraz rynkiem pracy. Wybrane obszary, są – obok ochrony zdrowia – kluczowe, jeśli chodzi o aktywne starzenie się i działania włączające. Artykuł oparty jest na badaniach typu desk research, a jego podstawą była analiza dokumentów zastanych. Główne tezy artykułu głoszą, iż, po pierwsze, istnieje niedopasowanie między realnymi potrzebami seniorów a ich zaspokajaniem oraz, po drugie, zaspokajanie potrzeb seniorów napotyka na przeszkody wynikające z braku wykwalifikowanej kadry, która mogłaby dostarczać optymalnych rozwiązań. W pierwszej części zaprezentowane zostanie zagadnienie polityki senioralnej jako strategii na różnych szczeblach polityki społecznej. W drugiej części przedstawiona będzie analiza rynku edukacyjnego oraz rynku pracy jako dwóch kluczowych obszarów dla aktywnego starzenia się. Seniorzy są bowiem aktywnymi uczestnikami obu tych sfer, ale także beneficjentami świadczeń dostarczanych przez wykształcone i wykwalifikowane kadry usług senioralnych. Celem analiz jest pokazanie tych wzajemnych relacji oraz rekomendacje w zakresie poprawy sytuacji w obu obszarach.

EN

Ageing policy seems to be the priority for many states – including Poland – facing the ageing trends. Providing with support and inclusion of seniors into mainstream social life is the main strategy of actions on the international, regional, national and local level. The aim of the article is to show the relation between old people and educational and labor market as they are bi‑directional and very complex. Those areas are – next to health care – crucial in terms of active ageing and inclusive senior strategies. The article is based on desk research and the main method was analysis of existing documents. The main thesis of the paper states that: 1) there is an incongruity between real needs of old people and their satisfaction,2) satisfying of the needs of the elderly meets barriers that are an effect of lack of qualified staff that could effectively meet those demands. First part of the paper presents ageing policy as a strategy on different levels of social policy. The second part presents educational and labor markets as two crucial areas of active ageing – old people are on one hand active participants on both of them and – on the other hand – they are beneficiaries of solutions and services provided by professionals in ageing. The aim of those analyses is to depict mutual relations and to provide recommendations on improvements in both of those areas.

Keywords

PL

starość; polityka senioralna; aktywne starzenie się; edukacja; rynek pracy; starość; polityka senioralna; aktywne starzenie się; edukacja; rynek pracy

EN

old age; ageing policy; active ageing; education; labor market

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
• Year: 2020
• Volume: 1
• Issue: 346
• Pages: 125-143

Dates

published

2020-02-03

Contributors

author

Magdalena Wieczorkowska

• Medical University of Łódź, Department of Sociology, Chair of Humanities

• https://orcid.org/0000-0001-5484-889X

References

• Aging in Place versus Assisted Living (b.d.), https://www.seniorliving.com/article/aging-place-versus-assisted-living [dostęp: 12.10.2018].
• Basińska M. A., Lewandowska P. N., Kasprzak A. (2013), Wsparcie społeczne a zmęczenie życiem codziennym u opiekunów osób chorych na Alzheimera, „Psychogeriatria Polska” 2013, t. 10(2), s. 49–58.
• Bożewicz M. (2016), Jakiej pomocy potrzebują osoby starsze i kto jej im udziela?, raport CBOS, nr 162.
• Breza M. (2013), Działania na rzecz aktywnego starzenia się w zdrowiu podejmowane w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej, prezentacja Senatu RP Warszawa, 17 grudnia 2013, https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/userfiles/_public/k8/agenda/seminaria/2013/131217/17_12_2013_prezentacja_senat.pdf [dostęp: 10.10.2018].
• Connected and coordinated: Personalised service delivery for the elderly (2015), PriceWaterhouseCoopers, https://www.pwc.com/gx/en/healthcare/pdf/pwc-elderly-care-report.pdf [dostęp: 3.09.2018].
• Czapiński J., Błędowski P. (2014), Aktywność społeczna osób starszych w kontekście percepcji Polaków. Diagnoza Społeczna 2013. Raport tematyczny, Warszawa, http://www.diagnoza.com/pliki/raporty_tematyczne/Aktywnosc_spoleczna_osob_starszych.pdf [dostęp: 3.09.3018].
• Designing the Age Friendly Workplace, http://www.agefriendlyworkplace.org/ [dostęp: 3.09.2018].
• Doligalski T. (2009), Możliwości zastosowania masowej kastomizacji jako usługi internetowej, [w:] A. Dąbrowska, I. Ozimek (red.), Konsument w przestrzeni europejskiej, Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur, Warszawa, https://www.doligalski.net/masowa-kastomizacja/ [dostęp: 10.10.2018].
• Drury E. (2001), A European Code of Good Practice on Age and Employment (for Older Workers), „The Geneva Papers on Risk and Insurance”, t. 26, nr 4, s. 611–622.
• Emerytury i renty w 2017 r. (2018), Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
• Gołdys A., Krzyżanowska Ł., Stec M., Ostrowski Ł. (2012), Zoom na UTW. Raport z badania, Warszawa, http://www.mazowieckieobserwatorium.pl/media/_mik/files/2395/zoomnautwraportcalosciowywww.pdf [dostęp: 11.10.2018].
• Hannon K. (2011), An Aging Population Means New Jobs, https://www.forbes.com/sites/kerryhannon/2011/09/26/an-aging-population-means-new-jobs/#4a08b1645766 [dostęp: 10.11.2018].
• http://senior.gov.pl [dostęp: 12.10.2018].
• Illmarinen J. (b.d.), Wspieranie aktywnego starzenia się w miejscu pracy, https://osha.europa.eu/pl/publications/articles/promoting‑active‑ageing‑in‑the‑workplace [dostęp: 11.11.2018].
• Informacja o sytuacji osób starszych na podstawie badań Głównego Urzędu Statystycznego (2018), Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
• Jakość życia osób starszych w Polsce na podstawie wyników badania spójności społecznej 2015 (2017), Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
• Jurek Ł. (2015), Indeks aktywnego starzenia się jako narzędzie ewaluacji polityki senioralnej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica” 2015, t. 4(315), http://dx.doi.org/10.18778/0208-6018.315.04
• Karpińska K., Dykstra P. (2015), Wskaźnik aktywnego starzenia się i rozszerzenie go na szczebel regionalny. Sprawozdanie podsumowujące, Polska, 15–16 października 2014 r., Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg.
• Kijak R. J., Szarota Z. (2013), Starość. Między diagnozą a działaniem, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa.
• Krajewska‑Kułak E. (red.) (2007), Problemy terapeutyczno‑pielęgnacyjne od poczęcia do starości, t. I, Akademia Medyczna w Białymstoku, Wydział Pielęgniarstwa i Ochrony Zdrowia, Białystok.
• Litwiński J., Sztanderska U. (2010), Zarządzanie wiekiem w przedsiębiorstwie, publikacja powstała w ramach projektu „Z wiekiem na plus. Szkolenia dla przedsiębiorstw”, współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Priorytetu II, Działania 2.1, Poddziałania 2.1.3 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Warszawa.
• Makowiec‑Dąbrowska T., Koszada‑Włodarczyk W., Bortkiewicz A., Gadzicka E., Siedlecka J., Jóźwiak Z., Pokorski J. (2008), Zawodowe i pozazawodowe determinanty zdolności do pracy, „Medycyna Pracy”, t. 59(1), s. 9–24.
• Malińska M. (2017), Ocena zdolności do pracy pracowników starszych wg WAI – wyniki wybranych polskich badań, „Bezpieczeństwo Pracy”, nr 5, s. 16–20.
• Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (2018), W trosce o seniorów, https://www.gov.pl/web/rodzina/w-trosce-o-seniorow [dostęp: 3.09.2018].
• Mitchell J. M., Kemp B. J. (2000), Quality of Life in Assisted Living Homes: A Multidimensional Analysis, „The Journals of Gerontology: Series B”, t. 55, cz. 2, s. P117–P127, https://doi.org/10.1093/geronb/55.2.P117
• Moschis G. P. (1996), Life Stages of the Mature Market, „American Demographics”, nr 9, s. 44–50.
• Niewiadomska A., Sobolewska‑Poniedziałek E. (2015), Srebrna gospodarka – nowy paradygmat rozwoju starzejącej się Europy, „Ekonomia XXI wieku/Economics of the 21st century”, t. 3(7), s. 65–81.
• Omyła‑Rudzka M. (2012), Społeczna solidarność z osobami w starszym wieku, komunikat CBOS, nr BS/83/2012.
• Omyła‑Rudzka M. (2016), Sposoby spędzania czasu przez seniorów, komunikat CBOS nr BS/163/2016.
• Osoby powyżej 50. roku życia na rynku pracy w latach 2016–2017 (2017), Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
• Perek‑Białas J., Zwierzchowski J. (2016), Wskaźnik aktywnego starzenia w ujęciu regionalnym – 2015. Opracowanie dla Departamentu Polityki Senioralnej, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa.
• Polityka społeczna wobec osób starszych 2030. Bezpieczeństwo – uczestnictwo – solidarność (2018), załącznik do Uchwały nr 161 Rady Ministrów z dnia 26 października 2018 r. w sprawie przyjęcia dokumentu Polityka społeczna wobec osób starszych 2030. Bezpieczeństwo – uczestnictwo – solidarność, Warszawa.
• Potrzeby osób w wieku 60+ z terenu województwa łódzkiego. Badanie naukowe zrealizowane przez Agencję badawczą „ARC Rynek i Opinia” na zlecenie Regionalnego Centrum Polityki Społecznej w Łodzi. Raport końcowy (2018), Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi, Łódź.
• Raport na temat sytuacji osób starszych w Polsce (2012), Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.
• Stock R. D., Reece D., Cesario L. (2004), Developing a Comprehensive Interdisciplinary Senior Healthcare Practice, „Journal of the American Geriatrics Society”, nr 52, s. 2128–2133.
• Sytuacja materialna i dochodowa gospodarstw domowych emerytów i rencistów oraz gospodarstw domowych mających w swoim składzie osoby starsze w wieku 60 lat lub więcej w 2016 r. (w świetle wyników badania budżetów gospodarstw domowych) (2017), Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
• Taipale‑Lehto U., Bergman T. (2015), Competences and Skills Needs in Services for the Elderly, Finnish National Board of Education, https://www.oph.fi/sites/default/files/documents/173507_competences_and_skills_needs_in_services_for_the_elderly.pdf [dostęp: 11.10.2018].
• Wiechoczek J. (2018), Koncepcja masowej kastomizacji w kreowaniu wartości dla nabywców produktów wybieralnych, „Handel Wewnętrzny”, t. 4(375), s. 116–126.
• Wolny R. (2016), Od konsumpcji do prosumpcji – zmiany w zachowaniach nabywców e‑usług, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach”, nr 261, s. 32–40.
• Wortal Służb Zatrudnienia, https://psz.praca.gov.pl/rynek-pracy/bazy-danych/klasyfikacja-zawodow-i-specjalnosci [dostęp: 30.10.2018].

Identifiers

DOI

10.18778/0208-6018.346.08