Starania Wojciecha Korabity Ostrowskiego o legitymację szlachectwa w Heroldii Królestwa Polskiego – przyczynek do problemu

• Authors: Adrianna Czekalska

Title variants

Starania Wojciecha Korabity Ostrowskiego o legitymację szlachectwa w Heroldii Królestwa Polskiego – przyczynek do problemu

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem pracy jest krótkie przedstawienie procedury uznawania szlachectwa przez Heroldię Królestwa Polskiego. Podstawowym materiałem źródłowym wykorzystanym w tekście jest niepełna dokumentacja Wojciecha Korabity Ostrowskiego przechowywana w zbiorach Archiwum Ostrowskich i Potockich z Maluszyna znajdującym się w Archiwum Państwowym w Łodzi. Wybrakowane archiwalia podworskie uzupełniono, o ile było to możliwe, o akta i wykazy II Rady Stanu oraz Heroldii znajdujące się w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie. Artykuł ma charakter przyczynkarski, jednak wydaje się, że omówione w nim działania podjęte przez jednego z ziemian mogą dać wyobrażenie, z jakimi problemami borykał się stan szlachecki po wprowadzeniu przez Cesarstwo Rosyjskie obowiązku udowadniania swojego pochodzenia. Zebrana baza źródłowa ukazuje bowiem kłopoty formalno-administracyjne, które w przypadku drobnej szlachty mogły skutkować degradacją w hierarchii społecznej.

EN

The aim of the work is to briefly present the procedure for the recognition of the nobility by the Heroldia of the Kingdom of Poland. The basic source material used in the text is the incomplete documentation of Wojciech Korabita Ostrowski which is kept in the Archives of Ostrowski and Potocki from Maluszyn, located in the State Archives in Łódź. The deficient archives were supplemented, as far as possible, with the files and lists of the Second Council of State and the Herold locates in the Central Archives of Historical Records in Warsaw. The article has a contributory nature, but it seems that the actions taken by one of the landlords described above can give an idea of the problems the nobility had faced after the Russian Empire’s obligation to proves its origin. The collected source database shows formal and administrative problems, which in the case of minor nobles could result in degradation in the social hierarchy.

Keywords

PL

Heroldia Królestwa Polskiego; szlachta; stan szlachecki; uznanie szlachectwa; Wojciech Ostrowski; Ostrowscy z Maluszyna; Heroldia Królestwa Polskiego; szlachta; stan szlachecki; uznanie szlachectwa; Wojciech Ostrowski; Ostrowscy z Maluszyna

EN

the Heroldia of the Kingdom of Poland; nobility; recognition of nobility; Wojciech Ostrowski; Ostrowski family from Maluszyn

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
• Year: 2018
• Issue: 100
• Pages: 85-96

Dates

published

2018-04-30

Contributors

author

Adrianna Czekalska

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Instytut Historii, Katedra Historii Nowożytnej

References

• II Rada Stanu Królestwa Polskiego, 1807–1853, sekcja V – sprawy heraldyczne i tytułów honorowych 1833–1841, O szlachectwie [normatywy], sygn. 126. [Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie].
• II Rada Stanu Królestwa Polskiego, 1807–1853, sekcja V – sprawy heraldyczne i tytułów honorowych 1833–1841, Organizacja Heroldii, sygn. 129. [Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie].
• II Rada Stanu Królestwa Polskiego, 1807–1853, sekcja V – sprawy heraldyczne i tytułów honorowych 1833–1841, Przyznanie szlachectwa 1837, sygn. 142. [Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie].
• Archiwum Ostrowskich i Potockich z Maluszyna, Akta Wojciecha Ostrowskiego dotyczące jego działalności publicznej 1809–1837, sygn. II/4. [Archiwum Państwowe w Łodzi].
• Archiwum Ostrowskich i Potockich z Maluszyna, Akta Wojciecha Ostrowskiego dotyczące jego działalności w Radzie Powiatowej Radomskiej 1807–1817, sygn. II/5. [Archiwum Państwowe w Łodzi].
• Archiwum Ostrowskich i Potockich z Maluszyna, Akta Wojciecha Ostrowskiego dotyczące jego działalności w Radzie Wojewódzkiej Kaliskiej 1819–1823, sygn. II/6. [Archiwum Państwowe w Łodzi].
• Archiwum Ostrowskich i Potockich z Maluszyna, Papiery osobiste Aleksandra Ostrowskiego, sygn. II/72. [Archiwum Państwowe w Łodzi].
• Archiwum Ostrowskich i Potockich z Maluszyna, Papiery osobiste Wojciecha Ostrowskiego, syna Michała, sygn. II/66. [Archiwum Państwowe w Łodzi].
• Akta kancelarii notariusza Emeryka Wysockiego w Radomsku 1830–1854, księga z 1836 r., syng. 6. [Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim].
• Akta kancelarii notariusza Emeryka Wysockiego w Radomsku 1830–1854, księga z roku 1837, sygn. 7. [Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim].
• Dzieje Maluszyna i jego dziedziców, z opowiadania i z pamięci zebrane przez hrabinę Helenę [z Morstinów] Ostrowską, red. A.J. Zakrzewski, Warszawa 2009.
• Heraldyka, czyli opisanie Familii, krwi związku szlachty polskiey, y W. X. Litt: z ich herbami, wyd. Wojciech Wincenty na Wielądkach Wielądek, t. V, Warszawa 1789.
• Małachowski P.N., Zbiór nazwiska szlachty z opisem herbów własnych familiom zostającym w Królestwie Polskim i Wielkim Xęstwie Litewskim, t. I, Łuck 1790.
• Prawo o szlachectwie z 25 VI/7 VII 1836 r., [w:] Dziennik Praw Królestwa Polskiego, t. XIX, s. 187–289.
• Spis szlachty Królestwa Polskiego z dodatkiem krótkiej informacji o dowodach szlachectwa, Warszawa 1851.
• Ukaz carski z 25 VI/7 VII 1836 r., [w:], Dziennik Praw Królestwa Polskiego, t. XIX, s. 179–183.
• Gajl T., Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku, Gdańsk 2007.
• Gajl T., Nowy herbarz polski, Gdańsk–Gdynia 2011.
• Karpińska M., Senatorowie, posłowie i deputowani Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego, Warszawa 2002.
• Kita J., Nadpilickie majątki ziemskie Ostrowskich z Maluszyna w XIX wieku w świetle archiwum rodzinnego, „Między Wisłą a Pilicą. Studia i Materiały Historyczne” 2002, t. III, s. 139–153.
• Kita J., Tomasz Potocki (1809–1861). Ewolucja postaw ziemianina polskiego, Łódź 2007.
• Stankiewicz Z., Dzieje upadku i wielkości Aleksandra Wielopolskiego, Warszawa 1967.
• Stankiewicz Z., Ostrowski Aleksander, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXIV, Wrocław 1979, s. 538–540.
• Studnicka-Mariańczyk K., Siedziba ziemiańska Korabitów Ostrowskich w Maluszynie, Warszawa 2014.
• Szczygielski W., Ostrowski Michał h. Korab, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXIV, Wrocław 1979, s. 569–570.

Identifiers

DOI

10.18778/0208-6050.100.08