Polki i kolonie w Afryce w świetle prasy kobiecej okresu międzywojennego

• Authors: Magdalena Bagińska

Title variants

Polki i kolonie w Afryce w świetle prasy kobiecej okresu międzywojennego

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Okres międzywojenny to epoka kolonializmu. Największe mocarstwa czerpały zyski z kolonii, a nowo powstałe po I wojnie światowej państwa miały aspiracje do ich posiadania. W tej rzeczywistości Polki, czytając artykuły prasowe, poddawane były promocji idei polskich kolonii. Dostarczano im artykuły rzeczowe, a także przedruki tekstów polskich i zagranicznych odkrywców. Jednocześnie polskie podróżniczki, które odwiedzały kolonie w Afryce, jak Janina Olszewska, Romana Rezlerowa, Maria Olga Tchórznicka czy autorka pod pseudonimem N.Z., zdawały relacje podkreślające korzyści płynące dla lokalnej ludności wynikające z władzy europejskiego mocarstwa. Poza tym skupiały się na roli kobiety w afrykańskim społeczeństwie. W ten sposób artykuły były zarówno metodą kreowania społecznego poparcia dla idei polskich kolonii, jak i pokazywały jej działanie przez wpływ na postrzeganie afrykańskiej rzeczywistości wśród podróżujących Polek.

EN

The interwar period was still a colonial era. The biggest empires were profiting from their colonies, but the younger countries, that arose after the first world war, were aspiring to gain some overseas areas. In that era Polish women were reading press articles, which were promoting the idea of Polish colonies. The texts provided for readers were rather factual. Press also used reprints of texts by polish and foreign explorers. At the same time, women travelers, such as Janina Olszewska, Romana Rezlerowa, Maria Olga Tchórznicka, or medical doctor N.Z. had visited African continent. They were relaying their experiences, at the same time emphasing the benefits from the colonial rule for local denizens and women’s position in African societies. That was a way of creating social acceptance and support for the idea of Polish colonies. At the same time because of the social upbringing of women travelers texts reflected how they perceived their realities.

Keywords

PL

Polki; kolonie; okres międzywojenny; Afryka; podróże; Polki; kolonie; okres międzywojenny; Afryka; podróże

EN

Polish women; colonies; interwar period; Africa; travel

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
• Year: 2018
• Issue: 100
• Pages: 97-115

Dates

published

2018-04-30

Contributors

author

Magdalena Bagińska

• Uniwersytet Gdański, Wydział Historyczny

References

• Abisynki – małżonki i wojownice, „Prosta Droga” 1935, nr 35, s. 4.
• Ankiewiczowa M., Tagada, „Kobieta w Świecie i w Domu” 1931, nr 14, s. 24–26.
• Bochdanówna M., Szkice z Algieru, „Świat Kobiecy” 1925, nr 2, s. 22–23.
• Cipriani L., Matka i Dziecko w Afryce, „Świat Kobiecy” 1937, nr 7, s. 8.
• Dekańska H., Angola, „Bluszcz” 1931, nr 26, s. 10–11.
• Dunin-Borkowski M., Wrażenia z Algieru, „Praktyczna Pani, Dobra Obywatelka” 1938, nr 38, s. 3–4.
• E.Th., Abisynja, „Praktyczna Pani, Dobra Obywatelka” 1935, nr 36, s. 7–8.
• Filochowska H., Arabka, „Świat Kobiecy”, cz. 1 (1927), nr 20, s. 446–447; cz. 2 (1928), nr 7, s. 147–148.
• Filochowska H., O weselu córki szeryfa, „Kobrze” i innych afrykańskich cudach i okropnościach, „Świat Kobiecy” 1931, nr 24, s. 543–546.
• Gatti A., Miłość wśród olbrzymów, „Praktyczna Pani, Dobra Obywatelka” 1938, nr 7, s. 4 i nr 8, s. 4–5.
• Gatti A., Miłość wśród Pigmejów, „Praktyczna Pani, Dobra Obywatelka” 1938, nr 6, s. 4–5.
• Gatti A., Podzwrotnikowa idylla, „Praktyczna Pani, Dobra Obywatelka” 1938, nr 9, s. 4–5.
• H.C., O Nilu Błękitnym i jeziorze Tana, „Prosta Droga” 1935, nr 37, s. 4–5 i nr 38, s. 1 i 4–5.
• H.C., Polacy w Afryce, „Prosta droga” 1938, nr 16, s. 9–10 i nr 17, s. 4 i 9.
• J.S., Angola, „Kobieta w Świecie i w Domu” 1931, nr 9, s. 22–23.
• Kiewnarska J., Czarna Wenus, „Kobieta w Świecie i w Domu” 1933, nr 10, s. 23–25.
• Kneblewski W., Berberka, „Gazeta dla Kobiet” 1932, nr 1, s. 3–4.
• Kneblewski W., W gościnie u katolickich Berberów. List z głębi Afryki, „Gazeta dla Kobiet” 1932, nr 4, s. 26–27.
• Kraj, który broczy krwią własną i krwią wroga, „Prosta Droga” 1935, nr 32, s. 1, 7–8.
• Malibran, Kobiety z pod równika, „Świat Kobiecy” 1928, nr 8, s. 167.
• Mikorska M., Kolorowy film, „Bluszcz” 1938, nr 31, s. 7–8; nr 32, s. 8–9; nr 33, s. 6–7; nr 34, s. 8–9; nr 35, s. 10–11; nr 36, s. 8–9; nr 37, s. 8–9; nr 39, s. 10–11; nr 43, s. 14–15; nr 50, s. 8–9; nr 51, s. 10–11; nr 52, s. 12–14.
• Mortkowiczówna H., Paryż z automobilu, „Kobieta Współczesna” 1931, nr 29, s. 11–13.
• N.J., Podróżniczka i alpinistka w głębi Czarnego Lądu, „Bluszcz” 1927, nr 40, s. 16.
• N.Z., Kobieta muzułmańska, „Kobieta Współczesna” 1928, nr 41, s. 15.
• N.Z., Wrażenia z podróży po Europie i Afryce, „Kobieta Współczesna” 1928, nr 41, s. 13–15.
• Obyczaje małżeńskie w Afryce, „Przegląd Kobiecy” 1937, nr 9, s. 2.
• Olesińska F., Drugi list z Fezu, „Kobieta Współczesna” 1930, nr 5, s. 13–14.
• Olesińska F., List z Blidy, „Kobieta Współczesna” 1930, nr 2, s. 14–15.
• Olesińska F., Pierwszy dzień w Fezie, „Kobieta Współczesna” 1930, nr 4, s. 9–10.
• Olesińska F., Trzeci list z Fezu, „Kobieta Współczesna” 1930, nr 7, s. 11.
• Olesińska F., Z Algeru, „Kobieta Współczesna” 1930, nr 1, s. 9–10.
• Olszewska J., Na dalekim świecie. Z życia wsi arabskiej w Algerji (kolonia francuska w Afryce północnej), „Prosta Droga” 1936, nr 19, s. 2–3.
• Olszewska J., Pieszo przez Europę i Afrykę, „Kobieta w Świecie i w Domu” 1938, nr 7, s. 12–15; nr 10, s. 5–7; nr 11, s. 2–4; nr 13, s. 12–14; nr 16, s. 11–12; nr 17, s. 11; nr 18, s. 9–11.
• Pisuliński A., Czarna kobieta. Studjum z naocznych spostrzeżeń, „Świat Kobiecy” 1925, nr 9, s. 195–196; nr 10, s. 220–221; nr 11 s. 245–246.
• Podgórska A., Abisynja, „Prosta Droga” 1935, nr 33, s. 1 i 4–5 i nr 34, s. 2–3.
• Popławska Z., Biało-czarna szachownica Abisynji, „Bluszcz” 1935, nr 48, s. 5–8.
• Prószyński K., Gri-gri, „Kobieta Współczesna” 1932, nr 18, s. 350–351.
• Prószyński K., Madame blanc, „Kobieta Współczesna” 1932, nr 17, s. 332–333.
• Prószyński K., Madame noire, „Kobieta Współczesna” 1932, nr 11, s. 206–207.
• Prószyński K., Na plantacji, „Kobieta Współczesna” 1932, nr 14, s. 273–274.
• Rezlerowa R., Białe i czarne zasłony, „Kobieta w Świecie i w Domu” 1938, nr 19, s. 4–5.
• Rezlerowa R., Fathma, „Kobieta w Świecie i w Domu” 1938, nr 12, s. 10–11.
• Rezlerowa R., „Kozieł” ofiarny pustyni, „Kobieta w Świecie i w Domu” 1939, nr 5, s. 2–3.
• Rezlerowa R., Perfumy beja Tunisu, „Kobieta w Świecie i w Domu” 1938, nr 23, s. 9–10.
• Rezlerowa R., W królestwie palm i kaktusów, „Kobieta w Świecie i w Domu” 1939, nr 7, s. 13–16.
• Rezlerowa R., Z kwiatem agawy we włosach, „Kobieta w Świecie i w Domu” 1939, nr 1, s. 13–14.
• Sierakowska H., Pani domu w Maroku, „Pani Domu” 1939, nr 15–16, s. 295–297.
• Szpyrkówna M., Od Afryki do Polski, „Bluszcz” 1929, nr 48, s. 8–9.
• Szpyrkówna M., Pustynia i jej odkrywcy, „Bluszcz” 1930, nr 5, s. 8–10.
• Tchórznicka M., Boże Narodzenie na Czarnym Lądzie, „Bluszcz” 1933, nr 51–52, s. 8–9.
• Tchórznicka M., Moja podróż do Afryki, „Bluszcz” 1934, nr 13, s. 392–393 i nr 14, s. 424–425.
• Tchórznicka M., Murzyn-praczka, „Kobieta w Świecie i w Domu” 1934, nr 9, s. 20–21.
• Tchórznicka M., Służba murzyńska, „Bluszcz” 1933, nr 50, s. 8–9.
• Warszawianka w ekspedycji afrykańskiej, „Bluszcz” 1932, nr 19, s. 24.
• Zagadnienie kolonij, „Prosta Droga” 1939, nr 9, s. 6–7.
• Prijac L., Déborah Lifszyc (1907–1942): Ethnologue et linguiste (de Gondär à Auschwitz), „Aethiopica” 2008, no 11, s. 148–172.
• Roszkowski W., Historia Polski, 1914–1997, Warszawa 1998.
• Tomaszewski J., Landau Z., Polska w Europie i świecie 1918–1939, Warszawa 2005.
• Wojciechowska M., Pisarstwo kobiet podróżujących w dwudziestoleciu międzywojennym, [w:] Dwudziestolecie mniej znane. O kobietach piszących w latach 1918–1939, Kraków 2011, s. 231–257.
• Zaleska Z., Czasopisma kobiece w Polsce (materiały do historii czasopism). Rok 1818–1937, Warszawa 1938.
• Żarnowski J., Kobiety w strukturze społeczno-zawodowej Polski międzywojennej, [w:] Równe prawa i nierówne szanse. Kobiety w Polsce międzywojennej, red. A. Żarnowska, A. Szwarc, Warszawa 2000, s. 95–108.
• Attilio Gatti Books, http://www.shakariconnection.com/attilio-gatti-books.html (dostęp: 3 IV 2018).
• Ciechanowiecka Ludwika, http://tei.nplp.pl/entity/169 (dostęp: 3 IV 2018).
• Konarski S., Kazimierz Prószyński, http://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/kazimierz-proszynski (dostęp: 6 IV 2018).
• Przyboś A., Antoni Pisuliński, http://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/antoni-pisulinski (dostęp: 6 IV 2018).
• Surdich F., CIPRIANI, Lidio, [w:] Dizionario Biografico degli Italiani, http://www.treccani.it/enciclopedia/lidio-cipriani_%28Dizionario-Biografico%29/ (dostęp: 3 IV 2018).

Identifiers

DOI

10.18778/0208-6050.100.09