Rycerskie ideały codziennego życia według "Księgi o rycerstwie" Godfryda de Charny

• Authors: Andrzej Niewiński

Title variants

Rycerskie ideały codziennego życia według "Księgi o rycerstwie" Godfryda de Charny

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

"Księga o rycerstwie", napisana przez Godfryda de Charny, uważana za syntetyczny opis sztuki rycerskiej w XIV w., daje cenny wgląd w kulturę rycerskości. Podobnie jak wielu średniowiecznych pisarzy podejmujących temat rycerstwa, de Charny aktywnie uczestniczył w turniejach, walczył z powodzeniem w licznych kampaniach podczas wojny stuletniej, a także w bitwie pod Poitiers (1356), gdzie zginął w obronie Oriflamme. Jego "Księga", pierwotnie przeznaczona jako podręcznik dla członków Królewskiego Zakonu Gwiazdy, została włączona do szerszego programu reform króla Jana Dobrego. De Charny opisuje rycerski styl życia i niezbędne rycerskie cnoty, przeciwstawiające się licznym wyzwaniom prawdziwego życia zbrojnego. Główną rycerską cechą jest męstwo, rycerz jest również człowiekiem honoru, pełnym pobożności, który poddaje się nieustannym podróżom, szukając okazji do walki i podejmując trudy, wysiłek, by przynieść chwałę swojemu imieniu i zapewnić sobie zbawienie.

EN

„The Book of Chivalry” written by Geoffroi de Charny, who was considered the quintessential knight of his age, gives a valuable insight into chivalric culture of knighthood. Unlike many medieval writers on chivalry, de Charny actively participated in tournaments and fought with distinction in numerous engagements during the Hundred Years War, including the battle of Poitiers (1356) where he was killed defending the Oriflamme. His „Book”, primarily intended as a manual for the members of the royal Order of the Star, was implicated in the broader reform programme of King John the Good. De Charny describes the knightly way of life and its requisite virtues as opposed to numerous shortcomings of real life men-at-arms, the chief knightly quality being the „prowess”. Knight is also a men of honour, worth and notable piety who undergoes perilous journeys constantly seeking the opportunity to fight and undertakes incessant hardships in order to bring glory to his name and to secure salvation.

Keywords

PL

Godfryd de Charny; średniowiecze; etos rycerski; twórczość i literatura średniowieczna; XIV wiek; Godfryd de Charny; średniowiecze; etos rycerski; twórczość i literatura średniowieczna; XIV wiek

EN

Geoffroi de Charny; Middle Ages; chivalric ethos; medieval creativity and literature; 14th centuries

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
• Year: 2018
• Issue: 101
• Pages: 11-28

Dates

published

2018-08-30

Contributors

author

Andrzej Niewiński

• Katolicki Uniwersytet Lubelski im. Jana Pawła II, Wydział Nauk Humanistycznych, Instytut Historii, Pracownia Wojskowo-Historyczna

References

• The Book of Chivalry of Geoffroi de Charny, transl., eds R.W. Kaeuper, E. Kennedy, Philadelphia 1996.
• Cyceron [M.T.], O państwie. O prawach, Kęty 1999.
• Froissart J., Chronicles, transl., ed. G. Brereton, London 1978.
• Barker J., The Tournament in England 1100–1400, Woodbridge 1986.
• Boulton d’Arcy J.D., The Knights of the Crown: The Monarchical Orders of Knighthood in Later Medieval Europe 1325–1520, Woodbridge 1987.
• Contamine Ph., Wojna w średniowieczu, Warszawa 1999.
• Foran S., A Great Romance: Chivalry and War in Barbour’s Bruce, [w:] Fourteen Century England, ed. Ch. Given-Wilson, vol. VI, Woodbridge 2010, s. 1–26.
• Hourseau A., Autour de Saint Suaire et de la collégiale de Lirey (Aube), Paris 2012.
• John G.E. St., War, the Church and English Men-at-Arms, [w:] Fourteenth Century England, ed. Ch. Given-Wilson, vol. VI, Woodbridge 2010, s. 73–94.
• Kaeuper R.W., Holy Warriors. The Religious Ideology of Chivalry, Philadelphia 2009.
• Kaeuper R.W., Medieval Chivalry, Cambridge 2016.
• Keen M., Chivalry, New Haven–London 1984.
• Kennedy E., Geoffroi de Charny’s Livre de Chevalerie and the Knights of the Round Table, [w:] Me­dieval Knighthood V: Papers from the Sixth Sixth Strawberry Hill Conference 1994, eds. S. Church, R. Harvey, Woodbridge 1995, s. 221–242.
• Kennedy E., The Knight as Reader of Arthurian Romance, [w:] Culture and the King: The Social Implications of the Arthurian Legend, eds. M.B. Schichtman, J.P. Curley, Albany 1994, s. 70–90.
• Lodge A., The Literary Interest of the Livre des Manières of Etienne de Fougères, „Romania” 1972, vol. XCIII, s. 479–497.
• Medeiros de M.-T., Défense et illustration de la guerre. Le Jouvencel de Jean de Bueil, „Cahiers de Recherches Médiévales et Humanistes” 1998, t. V, s. 139–152.
• Mondshein K., Chivalry and Knighthood, [w:] Handbook of Medieval Culture, ed. A. Classen, vol. I, Berlin 2015, s. 159–171.
• Murphy N., Politics, Honour and Display: The Captivity of John the Good, „Quaestiones Medii Aevi Novae” 2014, vol. XIX, s. 317–341.
• Nadolski A., Broń i strój rycerstwa polskiego w średniowieczu, Wrocław 1979.
• Niewiński A., Ideał etosu rycerza w „Libro del orden de caballeria” Ramona Llulla, „Roczniki Humanistyczne” 2018, t. LXVI, nr 2 (Historia), s. 5–24.
• Niewiński A., Traktowanie jeńców w średniowieczu. Przykłady zachodnioeuropejskie, „Roczniki Humanistyczne” 2016, t. LXIV, nr 2, s. 25–58.
• Painter S., French Chivalry: Chivalric Ideas and Practices in Medieval France, Baltimore 1940.
• Scaglione A., Knights at Court. Courtliness, Chivalry, and Courtesy from Ottonian Germany to the Italian Renaissance, Berkeley–Los Angeles–Oxford 1992.
• Vale M., War and Chivalry. Warfare and Aristocratic Culture in England, France, and Burgundy at the End of the Middle Ages, London 1981.
• Whetham D., Just Wars and Moral Victories, Leiden 2009.

Identifiers

DOI

10.18778/0208-6050.101.02