Aethelflaeda – kobieta, która broniła Anglię przed wikingami

• Authors: Michał Madej

Title variants

Aethelflaeda – kobieta, która broniła Anglię przed wikingami

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Aethelflaeda (ok. 870–918) była córką Alfreda Wielkiego, króla Wessexu. Czasy, w których żyła, były dla terenów dzisiejszej Anglii niezwykle ciężkie. Choć w przełomowym roku 878 jej ojciec pokonał jednego ze skandynawskich wodzów Guthruma w bitwie pod Edington i zwycięstwo to przyniosło Anglosasom kilkanaście lat pokoju, to północna i wschodnia część kraju wciąż znajdowała się pod panowaniem wikingów. Artykuł ten ma na celu ukazać przede wszystkim dokonania Aethelflaedy. Bez wątpienia odziedziczyła po ojcu siłę charakteru i determinację, by całkowicie usunąć wikingów z Anglii. Po śmierci męża, ealdormana Mercji Aethelreda sama sprawowała rządy w tym kraju, co z racji płci było w jej czasach czymś wyjątkowym. Wraz z bratem Edwardem Starszym kontynuowała rozpoczętą przez Alfreda fortyfikację miejscowości, m.in. w 917 r. udało jej się odbić z rąk wikingów Derby, jedną z ich głównych baz. Sukcesy Aethelflaedy przerwała, niestety, nagła śmierć w kolejnym roku. Pamięć o jej czynach przetrwała jednak pokolenia.

EN

Aethelflaed (ca. 870–918) was the daughter of Alfred the Great, king of Wessex. The times in which she lived were for the future England extremaly difficult. Though in the decisive year of 878 her father defeated one of the Viking leaders, Guthrum, in the battle of Edington and this victory brought the Anglo-Saxons a couple of years of peace, the northern and eastern part of the country was still under Viking rule. The primarily purpose of this paper is to present the achievements of Aethelflaed. No doubt she inherited her father’s character and determination to completely eliminate the Vikings from England. After the passing of her husband, ealdorman Aethelred of Mercia, she alone ruled Mercia, which for a women was quite unusual in her times. Together with her brother Edward the Elder she continued the construction of burhs, a project started by Alfred. Among other victories in 917 she managed to recapture Derby, one of the Five Boroughs of the Danelaw. Unfortunately, Aethelflaed’s sudden death in 918 stopped these successes. However, the memory of her deeds survived generations.

Keywords

PL

Aethelflaeda; Alfred Wielki; Danelaw; Edward Starszy; wikingowie; Aethelflaeda; Alfred Wielki; Danelaw; Edward Starszy; wikingowie

EN

Aethelflaed; Alfred the Great; Danelaw; Edward the Elder; Vikings

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
• Year: 2019
• Issue: 105
• Pages: 13-22

Dates

published

2019-12-30

Contributors

author

Michał Madej

• Uniwersytet Jagielloński, Wydział Historyczny, Instytut Historii, Zakład Historii Polski Średniowiecznej

• https://orcid.org/0000-0001-6694-5320

References

• Annals of Ireland: Three Fragments, ed. and trans. J. O’Donovan, Dublin 1860.
• English Historical Documents, vol. I (c. 500–1042), ed. D. Whitelock, 2nd ed., London 1979.
• Henry, Archdeacon of Huntingdon, Historia Anglorum: The History of the English People, ed. and trans. D. Greenway, Oxford 1996.
• Smyth A.P., The Medieval Life of King Alfred the Great. A Translation and Commentary on the Text Attributed to Asser, Basingstoke 2002.
• William of Malmesbury’s Chronicle of the Kings of England, ed. and trans. J.A. Giles, London 1847.
• Abels R., Alfred the Great: War, Kingship and Culture in Anglo-Saxon England, London 1998.
• Bailey M., Ælfwynn, Second Lady of the Mercians, [w:] Edward the Elder, 899–924, eds N.J. Higham, D.H. Hill, London 2001, s. 112–127.
• Bandel B., The English Chroniclers’ Attitude Toward Women, „Journal of the History of Ideas” 1955, vol. XVI, No. 1, s. 113–118.
• Charles-Edwards T.M., Wales and Mercia, 613–918, [w:] Mercia. An Anglo-Saxon Kingdom in Europe, eds M.P. Brown, C.A. Farr, London 2001, s. 89–105.
• Gransden A., Historical Writing in England c. 550–c. 1307, London 1974.
• Heighway K., Gloucester and the New Minster of St Oswald, [w:] Edward the Elder, 899–924, eds N.J. Higham, D.H. Hill, London 2001, s. 102–111.
• Irvine S., The Anglo-Saxon Chronicle, [w:] A Companion to Alfred the Great, eds N.G. Discenza, P.E. Szarmach, Leiden 2015, s. 344–367.
• Loyn H.R., Anglo-Saxon England and the Norman Conquest, 2nd ed., Harlow 1991.
• Stafford P., ‘The Annals of Æthelflæd’: Annals, History and Politics in Early Tenth-Century England, [w:] Myth, Rulership, Church and Charters. Essays in Honour of Nicholas Brooks, eds J. Barrow, A. Wareham, Aldershot 2008, s. 101–116.
• Stafford P., Political Women in Mercia, Eighth to Early Tenth Centuries, [w:] Mercia. An Anglo-Saxon Kingdom in Europe, eds M.P. Brown, C.A. Farr, London 2001, s. 35–49.
• Stafford P., The King’s Wife in Wessex 800–1066, „Past and Present” 1981, vol. XCI, s. 3–27.
• Stenton F., Anglo-Saxon England, 3rd ed., Oxford 1971.
• The Oxford Illustrated History of Medieval England, ed. N. Saul, Oxford 1997.
• Wainwright F.T., The Chronology of the ‘Mercian Register’, „The English Historical Review” 1945, vol. LX, No. 238, s. 385–392.

Identifiers

DOI

10.18778/0208-6050.105.02