Wizyta generała Wojciecha Jaruzelskiego w Watykanie w 1987 roku

• Authors: Michał Owczarek

Title variants

Wizyta generała Wojciecha Jaruzelskiego w Watykanie w 1987 roku

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł podejmuje kwestię wizyty gen. Wojciecha Jaruzelskiego w Watykanie, która odbyła się na początku 1987 r. Jest to fragment wyniku badań prowadzonych przez autora na temat ponownego nawiązania stosunków dyplomatycznych między Polską a Stolicą Apostolską w 1989 r. Problematyka normalizacji stosunków zachodzących na linii Warszawa–Watykan w latach osiemdziesiątych XX w. nie była dotąd podejmowana w dyskursie naukowym. Podstawę źródłową stanowią materiały znalezione w wyniku kwerendy w Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie oraz Archiwum Akt Nowych w Warszawie. Uzupełnieniem są notatki z rozmów i spotkań opublikowane przez ks. Alojzego Orszulika. Ponadto wykorzystano materiały audiowizualne w postaci Polskiej Kroniki Filmowej. Celem artykułu jest ukazanie przygotowań do wizyty gen. Jaruzelskiego w Watykanie, odtworzenie panującej ówcześnie atmosfery i relacji między państwem a Kościołem oraz Polską a Stolicą Apostolską, wreszcie zaprezentowanie przebiegu i skutków wizyty, które za sobą pociągnęła. W artykule ukazano różne spojrzenia i podsumowania zarówno ze strony PRL, jak i Kurii Rzymskiej. Na końcu znajduje się odpowiedź na pytanie, dlaczego wizyta przewodniczącego Rady Państwa u Ojca Świętego stała się przełomowa.

EN

This article takes with the issue of General Wojciech Jaruzelski’s visit to the Vatican, which took place at the beginning of 1987. It is a part of the results of the author’s research on the re-establishment of diplomatic relations between Poland and the Holy See in 1989. The issue of normalization of relations between Warsaw and the Holy See in the 1980s, had not yet been taken up in the scientific discourse. The source basis are materials found by the author as a result of a query in the Archive of the Ministry of Foreign Affairs in Warsaw and the Archive of New Files in Warsaw. Additionally, notes from interviews and meetings published by priest Alojzy Orszulik used. Moreover, audiovisual materials in the form of the Polish Film Chronicle (PKF) were used. The aim of the article is to present the preparations for the visit of General Jaruzelski to the Vatican, to reconstruct the atmosphere and relations between the state and the Catholic Church as well as Poland and the Holy See at that time and, finally, to present the course and the result of this visit. The article presents various views and summaries from both sides: Polish People’s Republic and the Holy See. At the end, the answer to the question is why General Wojciech Jaruzelski’s visit to the Vatican has become a breakthrough.

Keywords

PL

stosunki dyplomatyczne; Polska Rzeczpospolita Ludowa; Stolica Apostolska; Watykan; Jan Paweł II; Wojciech Jaruzelski; Agostino Casaroli; Achille Silvestrini; stosunki dyplomatyczne; Polska Rzeczpospolita Ludowa; Stolica Apostolska; Watykan; Jan Paweł II; Wojciech Jaruzelski; Agostino Casaroli; Achille Silvestrini

EN

diplomatic relations; Polish People’s Republic; Holy See; Vatican City; John Paul II; Wojciech Jaruzelski; Agostino Casaroli; Achille Silvestrini

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
• Year: 2020
• Issue: 106
• Pages: 191-212

Dates

published

2020-04-30

Contributors

author

Michał Owczarek

• Uniwersytet Łódzki

• https://orcid.org/0000-0001-8198-677X

References

• Archiwum Akt Nowych w Warszawie [AAN], Zespół do spraw Kościoła Rzymskokatolickiego, sygn. 126/52.
• Archiwum Akt Nowych w Warszawie [AAN], Zespół do spraw Kościoła Rzymskokatolickiego, sygn. 126/53.
• Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie [AMSZ], PRL–Watykan, 1987, 32/90, wiązka I.
• Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie [AMSZ], Wizyta Przewodniczącego Rady Państwa gen. W. Jaruzelskiego w Watykanie, 1987, 33/90, wiązka VI.
• Morawski D., Korespondencja z Rzymu, „Kultura” 1987, nr 3(474), s. 77–79.
• Orszulik A., Czas przełomu. Notatki ks. Alojzego Orszulika z rozmów z władzami PRL w latach 1981–1989, Warszawa–Ząbki 2006.
• Górska M., Kuligowski J., Kazimierz Barcikowski (1927–2007), dr n. ekon., polityk, wicepremier, działacz polityczny i spółdzielczy, „Rocznik Mińsko-Mazowiecki” 2007, nr 15, s. 203–206.
• Kowal P., Sprawa wznowienia stosunków dyplomatycznych ze Stolicą Apostolską w latach 1986–1989, „Polski Przegląd Dyplomatyczny” 2009, nr 2(48), s. 81–124.
• Kumor B., Historia Kościoła, t. VIII (Czasy współczesne 1914–1992), Lublin 2001.
• Materski W., Bilans okresu, [w:] Historia dyplomacji polskiej, t. VI (1944/1945–1989), red. W. Materski, W. Michowicz, Warszawa 2010, s. 930–939.
• Moskwa J., Droga Karola Wojtyły, t. II (Zwiastun wyzwolenia 1978–1989), Warszawa 2011.
• Moskwa J., Prorok i polityk, Warszawa 2003.
• Orszulik A., Droga do pełnej normalizacji stosunków między państwem a kościołem oraz między PRL a Stolicą Apostolską, „Politeja. Pismo Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politologicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego” 2014, t. XXIX, s. 331–343
• Paczkowski A., Dyplomacja polska czasów kryzysu (1980–1989), [w:] Historia dyplomacji polskiej, t. VI (1944/1945–1989), red. W. Materski, W. Michowicz, Warszawa 2010, s. 821–863.
• Weigel G., Świadek nadziei. Biografia papieża Jana Pawła II, Kraków 2005.
• Wizyta w Watykanie. 13 stycznia 1987 roku, red. W. Machowski, Warszawa 1987.
• Zieliński Z., Dyplomacja polska wobec Watykanu w latach 1945–1989, [w:] Historia dyplomacji polskiej, t. VI (1944/1945–1989), red. W Materski, W. Michowicz, Warszawa 2010, s. 894–929.
• https://episkopat.pl/zmarl-bp-alojzy-orszulik-pierwszy-biskup-lowicki/ (dostęp: 26 VI 2019).
• https://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/485 (dostęp: 26 VI 2019).
• PKF 4/87, Znad Tybru, http://www.repozytorium.fn.org.pl/?q=pl/node/8797 (dostęp: 28 I 2019).

Identifiers

DOI

10.18778/0208-6050.106.12