Ewolucja taktyki wojennej Irlandczyków i Brytyjczyków podczas wojny o niepodległość Irlandii w latach 1919–1921

• Authors: Antonina Pawłowska

Title variants

Ewolucja taktyki wojennej Irlandczyków i Brytyjczyków podczas wojny o niepodległość Irlandii w latach 1919–1921

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przeprowadzona została analiza przebiegu wojny o niepodległość Irlandii z punktu widzenia doktryny, strategii i taktyki wojskowej obu stron. Przyjęty został układ chronologiczny zagadnień, począwszy od zasadzki w Soloheadbag aż do podpisania angielsko-irlandzkiego traktatu pokojowego. Podczas analizy wyszczególnione zostały następujące etapy rozwoju konfliktu: okres walki kształtującej się dopiero Irlandzkiej Armii Republikańskiej z Królewską Policją Irlandzką, brytyjska odpowiedź, podczas której pojawiają się jednostki nazywane później Czarno-Brunatnymi i Posiłkowymi, oraz faza eskalacji przemocy zakończona wydarzeniami tzw. krwawej niedzieli. Po niej następuje etap stanu wojennego na terenie wyspy i zaangażowania w konflikt regularnego wojska brytyjskiego. Praca oparta jest na relacjach świadków wydarzeń zebranych przez Biuro Historii Militarnej Irlandii.

EN

The article presents an analysis of the development of the Irish War of Independence in reference to the military doctrines, strategies and tactics used by both sides of the conflict. The issues have been discussed in a chronological order, starting at Soloheadbag ambush and spanning up to the signing of the Anglo-Irish peace treaty. During the analysis the following stages of conflict have been itemized: the period of fights between freshly established Irish Republican Army and Royal Irish Constabulary, nextly, the British response during which units called later Black and Tans and The Auxiliaries emerged. Then begins the phase of the escalation of violence ended by the events of The Bloody Sunday. Afterwards the stage of martial law and engaging regular troops in conflict ensued. The article is based on witnesses’ testimonies gathered by the Bureau of the Military History.

Keywords

PL

wojna o niepodległość Irlandii; brunatna wojna; IRA; Czarno-Brunatni; Królewska Policja Irlandzka; wojna o niepodległość Irlandii; brunatna wojna; IRA; Czarno-Brunatni; Królewska Policja Irlandzka

EN

Irish War of Independence; Tan War; IRA; Black and Tans; Royal Irish Constabulary

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
• Year: 2017
• Issue: 98
• Pages: 117-141

Dates

published

2017-06-30

Contributors

author

Antonina Pawłowska

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Instytut Historii, Katedra Historii Powszechnej Najnowszej

References

• Zeznania numer: BMH.WS0580, BMH.WS0547, BMH.WS0547, BMH.WS0423, BMH.WS0509, BMH.WS0350, BMH.WS0509, BMH.WS0598, BMH.WS0336, BMH.WS0369, BMH.WS0812, BMH.WS1081, BMH.WS0340 [Dokumenty Biura Historii Militarnej Irlandii. Dostępne pod adresem: http://www.bureauofmilitaryhistory.ie/reels/bmh/]
• Lista ministrów I rządu republiki, http://www.taoiseach.gov.ie/eng/Historical_Information/History_of_Government/FirstD%C3%A1il1.pdf (dostęp: 14 X 2017 r.).
• Pełen tekst Traktatu Angielsko-Irlandzkiego z 1921 r. Dostępny pod adresem: https://treaties.un.org/doc/Publication/UNTS/LON/Volume%2026/v26.pdf (dostęp: 14 X 2017 r.).
• „An tÓglách”, vol. I, No. 9, I 1918, http://antoglach.militaryarchives.ie/PDF/1918_01_15-1918_12_31_Vol_I_No_9_An_t-Oglac.pdf (dostęp: 15 X 2017 r.).
• Ainsworth J.S., British Security Policy in Ireland, 1920–1921: A Desperate Attempt by the Crown to Maintain Anglo-Irish Unity by Force, materiały 11 irlandzko-australijskiej konferencji.25–30 kwietnia 2000, Perth, s. 2. Niepublikowane, dostępne pod adresem: https://eprints.qut.edu.au/6/ (dostęp: 8 X 2017 r.).
• Bardon J., A History of Ireland in 250 Episodes, Dublin 2009.
• Collins M., The Path to Freedom, London 1996.
• Cottrell P., The Anglo-Irish War. The Troubles of 1913–1922, Oxford 2006.
• Dorney J., Peace after the Final Battle’: The Story of the Irish Revolution 1912–1924, Dublin 2014.
• Doyle J., Clarke F., An Introduction to The Bureau of Military History 1913–1921, Dublin 2002.
• English R., Armed Struggle: The History of the IRA, Oxford 2004.
• Fanning R., Irish Revolution 1919–1920, London 2013.
• Fierro M.R., British Counterinsurgency Operations in Ireland 1916–1921. A Case Study, Newport 1997.
• Hopkinson M., Irish War of Independence, Montreal 2002.
• Hughes B., Defying the IRA? Intimidation, coercion, and communities during the Irish Revolution, Liverpool 2016.
• Kautt W.H., The „Auxies”, Black and Tans, and the RIC and their response to IRA violence in Ireland, 1919–21, materiały Konferencji Towarzystwa Historii Wojskowości, Knoxville 2003, https://www.academia.edu/1686881/_The_Auxies_Black_and_Tans_and_the_RIC_and_their_response_to_IRA_violence_in_Ireland_1919-21 (dostęp: 8 X 2017 r.).
• Kautt W.H., The Irish Police and the Outbreak of Peace, materiały Konferencji Towarzystwa Historii Wojskowości, Lawrence 2006.
• Kinsella A., „Goodbye Dublin”: British Military Evacuation 1922, „Dublin Historical Record” 1998, vol. LI, s. 4–24.
• Konarski W., Nieprzejednani. Rzecz o Irlandzkiej Armii Republikańskiej, Warszawa 1991.
• McCormack J., A Story of Dublin: The People and Events That Shaped the City, Dublin 2000.
• McDowell R.B., Crisis and Decline: The Fate of the Southern Unionists, Dublin 1997.
• Matthews A., Renegades: Irish republican women 1900–1922, Cork 2011.
• Rast M., Tactics, Politics and Propaganda in the Irish War of Independence 1917–1921, praca magisterska obroniona na Uniwersytecie Stanu Georgia, Atlanta 2011, http://scholarworks.gsu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1045&context=history_theses (dostęp: 8 X 2017 r.).
• Ryle D.T., Big Fellow, Long Fellow: A Joint Biography of Collins and De Valera, Dublin 2006.
• Sheehan W., Fighting for Dublin, The British battle for Dublin 1919–1921, Wilton 2007.
• Townshend C., The Republic: Fight for Irish Independence, 1918–1923, London 2013.
• White G., O’Shea B., The Burning of Cork, Cork 2006.

Identifiers

DOI

10.18778/0208-6050.98.09