Normativity and Ontology of Law in Early Greek Philosophy

• Authors: Krzysztof Goździalski

Title variants

PL

Normatywność i ontologia prawa we wczesnej filozofii greckiej

Abstracts

PL

Artykuł poświęcony jest przybliżeniu problematyki powstania europejskiej nauki i filozofii, które zostały ufundowane przez antycznych Greków. W okresie nazywanym Pierwszym Oświeceniem doszło, z jednej strony do stopniowego odejścia od mitologicznych wyjaśnień rzeczywistości, z drugiej – do zbudowania nowego sposobu patrzenia na świat, zwanego badaniem przyrody. Dociekania antycznych Greków miały wymiar ontologiczny – polegały na poszukiwaniu arche świata – poszukiwali oni bowiem ostatecznej struktury rzeczywistości, a co ważne, człowiek usytuowany był w tych badaniach jako integralna ale nie najważniejsza część kosmosu, poddana jego prawom. Presokratycy nie stawiali człowieka ponad naturą, nie odróżniali bowiem ściśle praw przyrody od praw wspólnoty. Był to jeden z powodów, dla których nie powstała wówczas nauka prawa. Poza tym, Grecy nigdy nie redukowali swojego prawa do systemu, ponieważ zbyt często bogowie lub demos „wtrącali się” do praw polis. Było ono typowym przykładem „prawa bez prawoznawstwa”, ponieważ było elastyczne a także posiadało niejasno sformułowane reguły i instytucje. Istotny był tutaj również brak wyszkolonej grupy zawodowych prawników. Okres ten zakończył się wraz z pojawieniem się filozofii Sokratesa. Do jego czasów filozofia badała liczby i ruchy, a także zajmowała się zagadnieniem, skąd wszystkie rzeczy biorą swój początek i dokąd znikają; obserwowała też gwiazdy, odległości między nimi, ich obiegi oraz badała zjawiska pojawiające się na niebie. Pierwsi mędrcy uważali, że zdobywają wiedzę przez prowadzenie badań dotyczących samych zjawisk naturalnych. Sokrates odrzucił ontologię i badanie natury zapoczątkowane przez Milezyjczyków i myślicieli z obszaru Wielkiej Grecji, na rzecz poszukiwania znaczenia słów i pojęć występujących w języku ateńskiego polis. Sądził bowiem, że znalezienie znaczenia słów oznacza odsłonięcie rzeczywistości, do której inaczej dotrzeć nie można.

EN

The paper is devoted to the issues of the emergence of European science and philosophy, founded by the ancient Greeks. In the period known as the First Enlightenment, there was, on the one hand, a gradual departure from the mythological explanations of the reality, and, on the other, the construction of a new way of looking at the world, known as the study of nature. The inquiries of the ancient Greeks had an ontological dimension; they consisted in searching for the arche of the world and they were looking for the ultimate structure of reality, and, what is important, the human being was situated in these studies as an integral, but not the most important part of the Cosmos, subject to its laws. Presocratics did not put the human being above nature, because they did not strictly distinguish between the laws of nature and the laws of community. This was one of the reasons why the science of law did not arise at that time. Besides, the Greeks never reduced their right to the system, because too often gods or demos ‘interfered’ with the laws of the polis. It was a typical example of “law without jurisprudence”, because it was flexible and had vaguely formulated rules and institutions. Another significant factor here was the lack of the trained group of professional lawyers. This period ended with the advent of Socrates’ philosophy. Up to his time, philosophy had studied numbers and movements, and had dealt with the question of where all things have their origin and where they disappear; it also had observed the stars, the distances between them, their circuits, as well as had studied phenomena which appear in the sky. The early sages believed that they could gain knowledge by conducting research into natural phenomena themselves. Socrates rejected the ontology and study of nature initiated by the Milesians and other early Greek thinkers in favour of searching for the meaning of words and concepts found in the Athenian polis language. He believed that finding the meaning of words translated into revealing the reality which could not be reached otherwise.

Keywords

PL

arche; physis; badanie natury; normatywność; ontologia; Tales; Anaksymander; Pitagoras; Empedokles

EN

arche; physis; study of nature; normativity; ontology; Thales; Anaximander; Pythagoras; Empedocles

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Year: 2022
• Volume: 100
• Pages: 107-125

Dates

published

2022

Contributors

author

Krzysztof Goździalski

• University of Lodz

• https://orcid.org/0000000297139564

References

• Aristotle. 1933. Metaphysics. Translated by Hugh Tredennick. Cambridge, MA: Harvard University Press; London: William Heinemann Ltd. https://doi.org/10.4159/DLCL.aristotle-metaphysics.1933
• Arystoteles. 1988. Zachęta do filozofii. Translated by Kazimierz Leśniak. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Burnet, John. 1920. Early Greek Philosophy. London: Adam and Charles Black.
• Curd, Patricia. 2019. “Presocratic Philosophy.” In The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Edited by Edward N. Zalta. Stanford, CA: Stanford University. https://plato.stanford.edu/archives/sum2019/entries/presocratics/
• Dembiński, Bogdan. 2010. Późny Platon i Stara Akademia. Kęty; Wydawnictwo Marek Derewiecki.
• Diogenes Laertius. 1972. Lives of Eminent Philosophers. Translated by Robert Drew Hicks. Cambridge: Harvard University Press.
• Diogenes Laertius. 2004. Żywoty i poglądy słynnych filozofów. Translated by Irena Krońska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Homer. 1919. The Odyssey. Translated by Augustus T. Murray. Vol. I–II. Cambridge, MA: Harvard University Press; London: William Heinemann.
• Homer. 1924. The Iliad. Translated by Augustus T. Murray. Vol. I. Cambridge. MA: Harvard University Press. https://doi.org/10.4159/DLCL.homer-iliad.1924
• Homer. 1925. The Iliad. Translated by Augustus T. Murray. Vol. II. London: William Heinemann.
• Homer. 1945. The Odyssey. Translated by Augustus T. Murray. Cambridge: Massachusetts Harvard University Press.
• Kahn, Charles H. 1960. Anaximander and the Origins of Greek Cosmology. New York: Columbia University Press. https://doi.org/10.7312/kahn90334
• Krokiewicz, Adam. 1971. Zarys filozofii greckiej. Od Talesa do Platona. Warszawa: Pax.
• McKirahan, Richard D. 2010. Philosophy before Socrates. Indianapolis: Hackett Publishing Company.
• Morgan, Kathryn. 2000. Myth and Philosophy from the Presocratics to Plato. Los Angeles: Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511482540
• Most, Glenn. 1999. “From Logos to Mythos.” In From Myth to Reason? Studies in the Development of Greek Thought. Edited by Richard Buxton. 25–49. New York: Oxford University Press.
• Naddaf, Gerard. 2009. “Allegory and the Origins of Philosophy.” In Logos and Muthos, Philosophical Essays in Greek Literature. Edited by William Wians. 99–131. Albany: State University of New York Press.
• Ortega y Gasset, Jose. 1993. Wokół Galileusza. Translated by Ewa Burska. Warszawa: Spacja.
• Parandowski, Jan. 1960. Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian. Warszawa: Czytelnik.
• Plato. 1888. The Timaeus of Plato. Translated by Richard D. Archer-Hind. London: Macmillan.
• Plato. 1921. Theaetetus. Translated by Harold N. Fowler. Vol. XII. Cambridge, MA: Harvard University Press, London: William Heinemann.
• Plato. 1956. Protagoras. Translated by Benjamin Jowett. Indianapolis–New York: The Bobbs-Merrill Company.
• Schyff, Dylan van der. 2010. On Being and Becoming: Ancient Greek Ethics and Ontology in the Twenty-First Century. Master of Arts Degree, Simon Fraser University.
• Snell, Bruno. 2009. Odkrycie ducha. Studia o greckich korzeniach europejskiego myślenia. Translated by Agna Onysymow. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
• Strabo. 1924. The Geography of Strabo. Edited by Horace L. Jones. Cambridge, MA: Harvard University Press, London: William Heinemann.
• Stróżewski, Władysław. 2006. Ontologia. Kraków: Aureus, Znak.
• Świeżawski, Stefan. 2000. Dzieje europejskiej filozofii klasycznej. Warszawa–Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Voegelin, Eric. 2013. Świat polis. Translated by Michał Czarnecki. Warszawa: Fundacja Świętego Mikołaja, Redakcja ”Teologii Politycznej.”
• White, Stephen. 2002. “Thales and the Stars.” In Presocratic Philosophy Essays in Honour of Alexander Mourelatos. Edited by Victor Caston, Daniel W. Graham. 3–17. Oxfordshire–New York: Ashgate Publishing.
• Wittgenstein, Ludwig. 1953. Philosophical investigations. Translated by Gertrude E.M. Anscombe. Oxford: Basil Blackwell.
• Witwicki, Władysław. Ed. 1957. Platona Uczta. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Identifiers

DOI

10.18778/0208-6069.100.09

Biblioteka Nauki

3700817