Between Normativism and Phenomenology: on the Influence of Adolf Reinach’s Concept of Social Acts on Szymon Rundstein’s Theory of Law

• Authors: Sławomir Tkacz , Aleksandra Wentkowska

Title variants

PL

Pomiędzy normatywizmem a fenomenologią – o wpływie koncepcji aktów społecznych Adolfa Reinacha na teorię prawa Szymona Rundsteina

Abstracts

PL

Szymon Runstein był czołowym polskim przedstawicielem normatywizmu okresu międzywojennego. Pozostawał on także pod wpływem koncepcji fenomenologicznej Adolfa Reinacha. Opracowanie zostało poświęcone problematyce wpływu koncepcji aktów społecznych Adolfa Reinacha na teorię prawa Szymona Rundsteina. W szczególności autorzy zadają pytanie, czy poglądy Adolfa Reinacha wpłynęły na pojmowanie przez Szymona Rundsteina kelsenowskiej „normy podstawowej” (Grundnorm). W toku badań okazało się również, że autorzy wywodzący się z różnej tradycji filozoficznoprawnej, poddając analizie właściwości prawa, wskazują na konieczny element komunikacji społecznej. Każe to zadać pytanie o możliwość uzasadnienia prawa, czy charakterystyki pewnych jego właściwości, bez odwołania się do praktyki aktów społecznych. Artykuł ma na celu przypomnienie często pomijanych we współczesnych pracach poglądów Szymona Rundsteina oraz Adolfa Reinacha. Tekst został przygotowany, dla upamiętnienia zmarłego Profesora Tomasza Bekrychta, który koncepcjom fenomenologicznym Adolfa Reinacha poświęcił swoje najważniejsze prace.

EN

This text is devoted to commemorating Professor Tomasz Bekrycht, who was an eminent expert in the phenomenology of law. His interests focused particularly on the analysis of the philosophical and legal views of Adolf Reinach. The undoubted achievement of Professor Tomasz Bekrycht is that he restored the works of Adolf Reinach to Polish theory and philosophy of law. This study focuses on the references to A. Reinach’s concept of social acts in the indicated work by Szymon Rundstein, who does not ignore the concept of social acts in his considerations, but treats it as an interesting theoretical and legal suggestion. While analysing the influence of phenomenological concepts on Rundstein’s theory, an important conclusion was made: as a normativist, Rundstein accepts the concept of the “basic norm” (Grundnorm), suggested by Hans Kelsen, which legitimises law (the validity of other legal norms within the system).

Keywords

PL

Adolf Reinach; Szymon Rundstein; fenomenologia; normatywizm; koncepcja aktów społecznych

EN

Adolf Reinach; Szymon Rundstein; phenomenology; normativism; the concept of social acts

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Year: 2022
• Volume: 100
• Pages: 127-135

Dates

published

2022

Contributors

author

Sławomir Tkacz

• University of Silesia in Katowice

• https://orcid.org/0000000328582930

author

Aleksandra Wentkowska

• University of Silesia in Katowice

• https://orcid.org/0000000176312615

References

• Bekrycht, Tomasz. 2009a. Aprioryczność prawa. Ontologia prawa w fenomenologii Adolfa Reinacha. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Bekrycht, Tomasz. 2009b. “Wstęp.” In Aprioryczne podstawy prawa cywilnego. Adolf Reinach. 7–35. Kraków: Wydawnictwo Aureus.
• Bekrycht, Tomasz. 2015. Transcedentalna filozofia prawa. O zewnętrznym obowiązywaniu i uzasadnieniu istnienia prawa. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. https://doi.org/10.18778/7969-586-7
• Bekrycht, Tomasz. 2020. “The Question of Legitimizing Law in Adolf Reinach’s Phenomenology.” Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica 90: 63–73. https://doi.org/10.18778/0208-6069.90.05
• Czepita, Stanisław. 1980, “Koncepcje teoretycznoprawne w Polsce międzywojennej.” Czasopismo Prawno–Historyczne 2(32): 107–149.
• Golecki, Mariusz Jerzy. 2021. “Profesor Tomasz Bekrycht (1970–2021).” Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej 3: 111–114. https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2021.3.111
• Huk, Marta. 2014. “Norma podstawowa w Czystej Teorii Prawa Hansa Kelsena.” Ethics in Progress 2: 204–214. https://doi.org/10.14746/eip.2015.1.14
• Martyniak, Czesław. 1938. Moc obowiązująca prawa a teoria Kelsena. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
• Opałek, Kazimierz. 1987. “Normativism against the background of methodological inquires in Polish Legal Theory.” In Polish Contributions to the Theory and Philosophy of Law. Edited by Zygmunt Ziembiński. 15–31. Amsterdam: Brill Academic Publishers. https://doi.org/10.1163/9789004457041_004
• Opałek, Kazimierz. 1992. “Początki teorii prawa w Polsce Odrodzonej.” Czasopismo Prawno- Historyczne 1–2(44):107–121.
• Petrażycki, Leon. 1959. Teoria prawa i państwa w związku z teorią moralności. Vol. I. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Petrażycki, Leon. 2002. O pobudkach postępowania i o istocie moralności i prawa. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Pietrzykowski, Tomasz: 2012. Intuicja prawnicza. W stronę zewnętrznej integracji prawa. Warszawa: Difin.
• Reinach, Adolf. 2009. Aprioryczne podstawy prawa cywilnego. Translated by Tomasz Bekrycht. Kraków: Aureus.
• Rundstein, Szymon. 1904. Studya i szkice prawne. Lwów: Polskie Towarzystwo Nakładowe.
• Rundstein, Szymon. 1924. Zasady teorji prawa. Warszawa: Księgarnia F. Hoesicka.
• Tkacz, Sławomir. 2018. “Teoria normy prawnej Szymona Rundsteina – założenia wyjściowe.” Z Dziejów Prawa 2(19): 167–185.
• Wróblewski Jerzy. 1955. Krytyka normatywistycznej teorii prawa i państwa Hansa Kelsena. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Zimmermann-Pepol, Magdalena. n.d. “Teoria ‘aktów społecznych’ Adolfa Reinacha jako zastosowanie metody fenomenologicznej w filozofii prawa.” https://www.academia.edu/16117178/Teoria_akt%C3%B3w_spo%C5%82ecznych_Adolfa_Reinacha_jako_zastosowanie_metody_fenomenologicznej_w_filozofii_prawa

Identifiers

DOI

10.18778/0208-6069.100.10

Biblioteka Nauki

3702117