Pracowniczy model samozatrudnienia

• Authors: Andrzej Marian Świątkowski

Title variants

EN

The Employee Model of Self-Employment

Abstracts

EN

The author considers the legitimacy of constructing a new concept of employment of self-employed natural persons. It is based on the regulations of the specific status of these people who perform this type of work in some Member States of the European Union introduced into the labour law. He is analyzes the basics and criteria used by the judicature of the Court of Justice of the EU. It focuses on a specific and real sole proprietorship, consisting in the paid provision of services performed for and under the direction of another person – employer/entrepreneur or entity. He comes to the conclusion that there is no need to construct complex, separate legal concepts in which self-employed persons could act as “employees.”

PL

Autor rozważa zasadność konstruowania nowej koncepcji zatrudnienia osób fizycznych wykonujących pracę na własny rachunek – samozatrudnionych. Opiera się na wprowadzonych do systemu prawa pracy regulacjach specyficznego statusu osób wykonujących tego typu pracę w niektórych państwach członkowskich Unii Europejskiej. Analizuje podstawy i kryteria stosowane przez judykaturę Trybunału Sprawiedliwości UE. Skupia się na konkretnej i rzeczywistej jednoosobowej działalności gospodarczej samozatrudnionego, polegającej na odpłatnym świadczeniu usług na rzecz i pod kierownictwem innej osoby albo innego podmiotu. Dochodzi do wniosku, że nie ma potrzeby konstruowania złożonych, odrębnych koncepcji prawnych, w jakich mogłyby występować w charakterze „pracowników” osoby samozatrudnione

Keywords

PL

judykatura Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej; odpłatne świadczenie usług; osoby samozatrudnione; pracownicy; przedsiębiorstwo prowadzone na własny rachunek

EN

judicature of the Court of Justice of the European Union; paid services; self-employed persons; self-employment enterprise; workers; sole proprietorship

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Year: 2022
• Volume: 101
• Pages: 65-80

Dates

published

2022

Contributors

author

Andrzej Marian Świątkowski

• Akademia Ignatianum w Krakowie, Wydział Pedagogiczny, Instytut Nauk o Polityce i Administracji

• https://orcid.org/0000000317537819

References

• Bazzani, Tania. Pablo Sanz de Miguel. Juan Arasanz Diaz. 2021. The Definition of Worker in the Platform Economy: Exploring workers’ risks and regulatory solutions. Brussel: „Visits and Publication” Unit.
• Davidov, Guy. 2005. „Who is a Worker?”. Industrial Law Journal 34(1): 57–71.
• Deakin, Simon. Gillian Morris. 2012. Labour Law. Oxford: Hart Publishing.
• Freedland, Mark. 2003. The Personal Employment Contract. Oxford: Oxford University Press.
• GUS. 2018. Wybrane zagadnienia rynku pracy. Pracujący na własny rachunek w II kwartale 2017 r. (na podstawie wstępnych wyników badania modułowego BAEL). Self-employment in 2017, Informacje statystyczne. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
• Guza, Łukasz. Piotr Szymaniak. 2015. Polscy przedsiębiorcy mimo woli. Fala fałszywego samozatrudnienia. FORSAL.PL, 20 lutego, https://forsal.pl/artykuly/854595,polscyprzedsiebiorcy-mimo-woli-fala-falszywego-samozatrudnienia.html (dostęp: 16.12.2021).
• Ready Mix Concrete (South East) Ltd v Minister of Pensions and National Insurance. 1968. 1 All ER 433 (Employment Law case concerning Employment Status), http://simplestudying.com (dostęp: 17.12.2021).
• Risak, Martin. Thomas Dullinger. 2018. The Concept of «Worker» in EU Law: Status quo and potential for change. Brussels: European Trade Union Institute.
• Świątkowski, Andrzej Marian. 2019. Elektroniczne technologie zatrudnienia ery postindustrialnej. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.
• Terry, Michael. Linda Dickens. 1991. European Employment and Industrial Relations Glossary: United Kingdom. London–Luxembourg: Sweet and Maxwell – Office for Official Publications of the European Communities.
• Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE C 326 z dnia 26 października 2012 r., s. 47).
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320).
• Ustawa z dnia 24 czerwca 2021 r. o zmianie niektórych ustaw związanych ze świadczeniami na rzecz rodziny (Dz.U. z 2021 r. poz. 1162).
• Dyrektywa 89/391/EWG z dnia 12 czerwca 1989 r. w sprawie wprowadzenia środków w celu poprawy bezpieczeństwa i zdrowia pracowników (Dz. Urz. UE L 183, s. 1; wydanie specjalne PL 05/t. 1, s. 349).
• Dyrektywa 91/533/EWG z dnia 14 października 1991 r. w sprawie obowiązku pracodawcy dotyczącego informowania pracowników o warunkach stosowanych do umowy lub stosunku pracy (Dz. Urz. UE L 288 z dnia 18 października 1991 r., s. 32).
• Dyrektywa 92/85/EWG z dnia 3 czerwca 1996 r. dotycząca urlopu rodzicielskiego (Dz. Urz. UE L 145, s.4; wydanie specjalne PL 05/t. 2, s. 285).
• Dyrektywa 96/71/WE z dnia 16 grudnia 1996 r. dotycząca delegowania pracowników w ramach świadczenia usług (Dz. Urz. UE L 18, s. 1; wydanie specjalne PL 05/t. 2, s. 431).
• Dyrektywa 97/81/WE z dnia 15 grudnia 1997 r. dotycząca porozumienia ramowego w sprawie pracy w niepełnym wymiarze godzin (Dz. Urz. UE L 14, s. 9; wydanie specjalne PL 05/t. 3, s. 267).
• Dyrektywa 99/70/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. dotycząca porozumienia w sprawie pracy na czas określony (Dz. Urz. UE L 175, s. 43; wydanie specjalne PL 05/t. 3, s. 368).
• Dyrektywa 2001/23/WE z dnia 12 marca 2001 r. w sprawie zbliżania ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do praw pracowniczych w przypadku przejęcia przedsiębiorstw, zakładów lub części przedsiębiorstw lub zakładów (Dz. Urz UE L 82, s. 16; wydanie specjalne PL 05/t. 4, s. 98).
• Dyrektywa 98/59/WE z dnia 22 października 2008 r. w sprawie ochrony pracowników wypadek niewypłacalności pracodawcy (Dz. Urz. UE L 283, s. 36).
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/1152 z dnia 2 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE L 186 z dnia 11 lipca 2019 r., s. 105).
• Wyrok TSUE z dnia 27 listopada 1974 r. w sprawie C-36/74 Walrave, ECLI:EU:C:1974:140.
• Wyrok TSUE z dnia 12 grudnia 1974 r. w sprawie C-36/74 B.N.O. Walrave, L.J.N. Koch v Association Union cycliste internationale, Koninklijke Nederlandsche Wielren Unie i Federación Española Ciclismo, EU:C:1974:140.
• Wyrok TSUE z dnia 8 kwietnia 1976 r. w sprawie C-43/45 Defrenne, ECLI:EU:C:1976:56.
• Wyrok TSUE z dnia 14 lipca 1976 r. w sprawie C-13/76 Gaetano Donà v Mario Mantero, EU:C:1975:115.
• Wyrok TSUE z z dnia 23 marca 1982 r. w sprawie C-53/81 D.M. Levin v Staatssecretaris van Justitie, ECLI:EU:C:1982:105.
• Wyrok TSUE z dnia 3 lipca 1986 r. w sprawie 66/85 Deborah Lawrie-Blum v Land Baden-Württemberg, ECLI:EU:C:1986:284.
• Wyrok TSUE z dnia 14 grudnia 1989 r. w sprawie C-3/87 The Queen v Ministry of Agriculture, Fisheries and Food, ex parte Agegate Ltd, ECLI:EU:C:1989:650.
• Wyrok TSUE z dnia 16 września 1999 r. w sprawie C-22/98 Postępowanie karne przeciwko Jean Claude Becu, Annie Verweire, Smeg NV i Adia Interim NV. Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym: Hof van Beroep Gent – Belgia, ECLI:EU:C:1999:419.
• Wyrok TSUE z dnia 3 stycznia 2004 r. w sprawie C-256/01 Debra Allonby v Accrington & Rossendale College, Education Lecturing Services, trading as Protocol Professional and Secretary of State for Education and Employment, ECLI:EU:C:2004:18.
• Wyrok TSUE z dnia 13 stycznia 2004 r. w sprawie C-256/01 Debra Allonby v Accrington & Rossendale College, Education Lecturing Services, trading as Protocol Professional i Secretary of State for Education and Employment (2001), CA, ILRR 224, Zbiór Orzeczeń 2004 I-0073, 2004 ECJ; ECLI:EU:C:2004:18, pkt 67–68.
• Wyrok TSUE z dnia 17 lipca 2008 r. w sprawie C-94/07 Andrea Raccanelli v Max-Planck-Gesellschaft zur Förderung der Wissenschaften eV., ECI:EU:C:2008:425.
• Wyrok TSUE z dnia 4 lutego 2010 r. w sprawie C-14/09 Hava Genc v Land Berlin, ECLI:EU:C:2010:57.
• Wyrok TSUE z dnia 11 października 2010 r. w sprawie C-232/09 Dita Danosa v LKB Līzings SIA, EU:C:2010:674.
• Wyrok TSUE z dnia 21 lutego 2013 r. w sprawie C-46/12 N.L. v Styrelsen for Videregående Uddannelser og Uddannelsesstøtte, ECLI:EU:C:2013:97, pkt 47.
• Wyrok TSUE z dnia 10 września 2014 r. w sprawie C-270/13 Iraklis Haralambidis v Calogero Casilli, ECLI:EC:C:2014:2185.
• Wyrok TSUE z dnia 4 grudnia 2014 r. w sprawie C-413/13 FNV Kunsten Informatie en Media v Staat der Nederlanden, ECLI:EU:C:2014.
• Wyrok TSUE z dnia 26 marca 2015 r. w sprawie C-316/13Gérard Fenoll v Centre d’aide par le travail „La Jouvene”, association de parents et d’amis de personnes handicapées mentales (APEI) d’Avignon, ECLI:EU:C:2015:200, pkt 29.
• Wyrok TSUE z dnia 9 lipca 2015 r. w sprawie C-229/14 Ender Balkaya v Kiesel Abbruch- und Recycling Technik GmbH, EU:C:2015:455.
• Wyrok TSUE z dnia 1 października 2015 r. w sprawie 432/14 O v Bio Philippe Auguste SARL, ECLI:EU:C:2015:643Wyrok Sądu Apelacyjnego Wielkiej Brytanii – Employment Appeal Tribunal w sprawie Byrne Brothers (Formwork) Ltd v Baird, 2002 IRLR 96.
• EWCA Civ 1370, https://www.bailii.org/ew/cases/EWCA/Civ/2021/1370.html (dostęp: 17.12.2021).

Identifiers

DOI

10.18778/0208-6069.101.05

Biblioteka Nauki

4213240