Economically Dependent Standard as a Criterion of Employment Rights for Semi-Employed Workers in Poland

• Authors: Łucja Kobroń-Gąsiorowska

Title variants

PL

Kryterium zależności ekonomicznej, jako przesłanka przyznania niektórych praw pracowniczych samozatrudnionym w Polsce

Abstracts

PL

Obecny stan prawny chroniący tylko pracowników w rozumieniu art. 2 Kodeksu pracy oraz w nieznacznej części zleceniobiorców przyczynia się do pogorszenia sytuacji samozatrudnionych półzależnych, wywołując w rezultacie skutki wręcz odwrotne do zamierzonych tj. inkluzji aksjologii funkcji ochronnej na niepracownicze formy świadczenia pracy. Polska nie ma własnego zakresu przepisów ochronnych na wzór przepisów Kodeksu pracy, który miałby zastosowanie do ekonomicznie półzależnych samozatrudnionych. W niniejszym artykule analizowane jest pojęcie typu ekonomicznie półzależnych samozatrudnionych jako przesłanki wyjściowej do przyznania im niektórych praw pracowniczych. Można wyciągnąć dwa główne wnioski: po pierwsze, ekonomicznie półzależni samozatrudnieni nie są kategorią pośrednią między pracownikami a osobami samozatrudnionymi, ale podkategorią osób samozatrudnionych. Po drugie, brak przyznania im ochrony przez polskie prawo pracy będzie mieć negatywny wpływ na rozszerzenie praw zbiorowych samozatrudnionych.

EN

The current legal status protects only employees within the meaning of Art. 2 of the Labor Code, and in a small part of contractors, it contributes to the deterioration of the situation of semi-dependent/self-employed workers, resulting in effects that are entirely opposite to the intended ones, i.e., the inclusion of the axiology of the protective function into non-employee forms of work. Poland does not have its own scope of protective provisions similar to the labor code provisions that would apply to economically semi-dependent/self-employed workers. In this article, is analyzed the concept of the economically semi-dependent/self-employed as a starting point for granting them certain employment rights. Two main conclusions can be drawn: first, the economically semi-dependent self-employed is not an intermediate category between workers and the self-employed but a subcategory of the self-employed. Secondly, failure to grant them protection by Polish labor law will have a negative impact on the extension of collective rights of the self-employed.

Keywords

PL

pojęcie pracownika; zakres stosowania prawa pracy; praca indywidualna; pracownicy ekonomicznie zależni; osoba prowadząca działalność na własny rachunek

EN

concept of worker; scope of application of labour law; personal work; economically dependent workers; self-employed worker

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Year: 2022
• Volume: 101
• Pages: 119-131

Dates

published

2022

Contributors

author

Łucja Kobroń-Gąsiorowska

• Pedagogical University of Cracow, Institute of Law and Economics

• https://orcid.org/000000028669452X

References

• Adserà, Alícia. Carles Boix. Mark Payne. 2003. “Are You Being Served? Political accountability and quality of government.” The Journal of Law, Economics, and Organization 19(2): 445–490.
• Brameshuber, Elisabeth. 2019. “The «Personal Work Relationship» in Austria.” European Labour Journal 10(3): 187–197.
• Davidov, Guy. 2005. “Who is a Worker?” Industrial Law Journal 34(1): 57–71.
• Davies, A.C.L. 2012. EU Labour Law. Cheltenham–Northampton, MA: Edward Elgar.
• Florek, Ludwik. 2015. “Ewolucja kodeksu pracy.” Studia Iuridica Lublinensia 24(3): 29–43.
• Freedland, Mark. 2010. The Personal Employment Contract. Oxford: Oxford University Press.
• Freedland, Mark. 2019. “New Trade Union Strategies for New Forms of Employment: A brief analytical and normative foreword.” European Labour Law Journal 10(3): 179–182.
• Gersdorf, Małgorzata. 1993. “Umowa o pracęa umowa o dzieło i zlecenia.” Praca i Zabezpieczenie Społeczne 9: 50–62.
• Gramano, Elena. Giovanni Gaudio. 2009. “New Trade Union Strategies for New Forms of Employment: Focus on Italy.” European Labour Law Journal 10: 240–253.
• Jarota, Maciej. 2015. “Funkcja ochronna prawa pracy na przykładach wybranych regulacji państw europejskich”. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska 62: Section G.
• Latos-Miłkowska, Monika. 2013. Ochrona interesu pracodawcy. Warszawa: LexisNexis.
• Liszcz, Teresa. 2017. “Umowa o pracę.” In System Prawa Pracy. Vol. 2: Indywidualne prawo pracy. Część ogólna. 26–27. Ed. by Krzysztof W. Baran, Warszawa: Wolters Kluwer.
• Maciejewski, Sławomir. 2017. “Zasada godziwego wynagrodzenia za pracę jako prawo pracownicze.” In Ochrona praw człowieka w wymiarze uniwersalnym. Aksjologia – instytucje – nowe wyzwania – praktyka. 294–296. Ed. by Jerzy Jaskiernia, Kamil Spryszak, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• MOP: Ensuring better social protection for self-employed workers 2020, https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---dgreports/---ddg_p/documents/publication/wcms_742290.pdf (accessed: 15.07.2022).
• Muehlberger, Ulrike. Silvia Pasqua. 2009. Workers on the Border Between Employment and Self-employment, https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=932060 (accessed: 15.07.2022).
• Musiała, Anna. 2011. Zatrudnienie niepracownicze. Warszawa: Difin.
• Mutual Learning Programme, DG Employment, Social Affairs and Inclusion 2020, https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=1047 (accessed: 15.07.2022).
• Nowak, Monika. 2007. Prawo do godziwego wynagrodzenia za pracę. Regulacja prawna i treść. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Prusinowski, Piotr. 2019. “Prawo do wynagrodzenia.” In Międzynarodowe publiczne prawo pracy. Standardy globalne. 451–474. Ed. by Krzysztof W. Baran. Warszawa: Wolters Kluwer.
• Sobczyk, Arkadiusz. 2014. “Różnicowanie praw (ochrony) zatrudnionych – wybrane kryteria i ich ocena.” In Funkcja ochronna prawa pracy a wyzwania współczesności. Ed. by Maria Bosak, 1, Warszawa: C.H. Beck.
• Świątkowski, Andrzej M. 2011. “Przedmiot stosunku pracy. Rozważania de lege lata i de lege ferenda.” In Współczesne problemy prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. XVIII Zjazd Katedr i Zakładów Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Ed. by Ludwik Florek, Łukasz Pisarczyk. Warszawa: LexisNexis.
• Świątkowski, Andrzej M. 2015. “Prawo pracy II RP: symbioza zatrudnienia pracowniczego i cywilnoprawnego (prolegomena do współczesnego podziału zatrudnienia).” Studia z Dziejów Prawa i Państwa Polskiego 18: 169–191.
• Todolí-Signes, Adrián. 2019. “Workers, the Self-employed and TRADEs: Conceptualisation and collective rights 254 in Spain.” European Labour Law Journal 10(3): 254–270.
• Act of November 17, 1964 – Code of Civil Procedure, Journal of Laws 1964 No. 43, item 296.
• Act of June 26, 1974, the Labor Code, Journal of Laws 1974 No. 24, item 141.
• Act of 23 May 1991 on Trade Unions, Journal of Laws 1991 No. 55, item 234 as amended.

Identifiers

DOI

10.18778/0208-6069.101.09

Biblioteka Nauki

4228267