English Law and Tadeusz Czacki: Analysis of References to English Legal Sources in Czacki’s Opus Magnum

• Authors: Konrad Cimachowicz , Łukasz Jan Korporowicz

Title variants

PL

Prawo angielskie a Tadeusz Czacki: analiza odwołań do angielskich źródeł prawa w Opus Magnum Czackiego

Abstracts

PL

Tadeusz Czacki jest jedną z kluczowych postaci, które uczestniczyły w wielkiej naukowej dyskusji poświęconej historii, źródłom rozwoju oraz pozycji prawa rzymskiego w dawnym prawie polskim. Dyskusja rozpoczęta przez Czackiego oraz Jana Wincentego Bandtkiego u początku XIX w. trwała wiele dziesięcioleci. Jej konsekwencje są także dostrzegalne prawniczych, jednak większość jego zasadniczych idei dotyczących wskazanych powyżej zagadnień została zaprezentowana w jego opus magnum, tj. O litewskich i polskich prawach, opublikowanym po raz pierwszy w 1800 r. Czacki jest dobrze znany jako samouk-erudyta, który odwoływał się w swych pracach do licznych opracowań polskich oraz zagranicznych. Celem tego artykułu jest przeprowadzenie analizy stanu wiedzy Czackiego oraz wykorzystania przez niego angielskich źródeł. W czasach Oświecenia niektórzy polscy intelektualiści zaczęli interesować się angielską kulturą, a także systemami politycznym i prawnym Anglii. Nigdy jednak nie podjęto próby oceny analizy angielskich wpływów na twórczość Czackiego. Zadaniem artykułu jest wypełnienie tej luki.

EN

Tadeusz Czacki was one of the key figures who participated in the great scholarly discussions about the history, sources of development, and the position of Roman law in old Polish law. The discussion initiated by Czacki and Jan Wincenty Bandtkie in the early years of the nineteenth century lasted for many decades. Its consequences are still present today in modern Polish legal history scholarship. Although Czacki was an author of several legal treatises, most of his pivotal concepts regarding the above-mentioned issues were presented by him in his opus magnum, i.e. O litewskich i polskich prawach, published for the very first time in 1800. Czacki is well known as a self-educated scholar who referred to numerous works, both Polish and foreign. However, the objective of this article is to analyse Czacki’s knowledge and the use of English sources. During the Enlightenment, some Polish intellectuals became fascinated by English culture, politics, and the legal system. The impact of English law, however, has never been analysed in the context of Czacki’s work. The purpose of this article is to fill that gap.

Keywords

PL

dawne prawo polskie; prawo angielskie; traktaty prawnicze; historia prawa

EN

Old Polish law; English law; Legal treaties; Legal History

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Year: 2023
• Volume: 102
• Pages: 59-68

Dates

published

2023

Contributors

author

Konrad Cimachowicz

• University of Lodz, Doctoral School of Social Sciences of the University of Lodz

• https://orcid.org/0000000346083967

author

Łukasz Jan Korporowicz

• University of Lodz, Faculty of Law and Administration, Department of Roman Law

• https://orcid.org/0000000257255018

References

• Bartel, Wojciech M. 1987. “Knowledge of the English Criminal Law in Poland at the Turn of the Eighteenth and Nineteenth Centuries.” In The Political Context of Law. Proceedings of the Seventh British Legal History Conference. Canterbury 1985. Edited by Richard Eales, David Sullivan. 103–118. London and Ronceverte: The Hambledon Press.
• Brand, Paul. 2000. “Jews and the Law in England, 1275–90.” The English Historical Review 115(464): 1138–1158. https://doi.org/10.1093/ehr/115.464.1138
• Czacki, Tadeusz. 1800. O litewskich i polskich prawach, o ich duchu, źródłach, związku i o rzeczach zawartych w pierwszem Statucie dla Litwy 1529 Roku wydanem. Vol. 1–2. Warszawa: W Drukarni J.C.G. Ragoczego.
• Danowska, Ewa. 2006. Tadeusz Czacki 1765–1813. Na pograniczu epok i ziem. Kraków: Polska Akademia Umiejętności.
• Domahue Jr., Charles. 1974. “Roman Canon Law in the Medieval English Church: Stubbs vs. Maitland Re-Examined after 75 Years in the Light of Some Records from the Church Courts.” Michigan Law Review 72(4): 647–716. https://doi.org/10.2307/1287758
• Gsovski, Vladimir. 1943. “Roman Law and the Polish Jurists. From the Later Medieval Ages to the Partition of Poland.” Seminar 1: 74–98.
• Halberda, Jan. 2000. “Porównanie angielskich Wielkich Kart Swobód z 1215 r. oraz z 1297 r.” Studenckie Zeszyty Prawnicze 1: 73–102.
• Jakubowski, Ireneusz. 2000a. “Tadeusz Czacki – Jurist, Rechtshistoriker oder Antiquitätensammler.” In Au-delà des frontières. Mélanges de droit romain offerts à Witold Wołodkiewicz. Edited by Maria Zabłocka, Jerzy Krzynówek, Jakub Urbanik, Zuzanna Służewska. Vol. 1. 343–354. Varsovie: Liber.
• Jakubowski, Ireneusz. 2000b. “Kilka uwag o działalności Tadeusza Czackiego jako prawnika.” In Profesorowi Janowi Kodrębskiemu in mermoriam. Edited by Anna Pikulska-Robaszkiewicz. 71–79. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Jakubowski, Ireneusz. 2001. “Romanistyczne akcenty w twórczości Tadeusza Czackiego w związku z 200-leciem ukazania się tomu I O litewskich i polskich prawach.” In Przez tysiąclecia: państwo – prawo – jednostka. Edited by Adam Lityński, Marian Mikołajczyk. Vol. 1. 60–68. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Jakubowski, Ireneusz. 2005a. “Elementy rzymskiego prawa karnego w dziełach Tadeusza Czackiego.” In Contra leges et bonos mores. Przestępstwa obyczajowe w starożytnej Grecji i Rzymie. Edited by Henryk Kowalski, Marek Kuryłowicz. 101–108. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Jakubowski, Ireneusz. 2005b. “Tadeusza Czackiego Rozprawa o Żydach a prawo rzymskie.” Studia Prawno-Ekonomiczne 72: 9–20.
• Jakubowski, Ireneusz. 2008a. “Kilka słów o obowiązywaniu prawa rzymskiego w dawnym prawie polskim w świetle dzieła Tadeusza Czackiego O źródłach prawa, które miały moc obowiązującą w Polsce i w Litwie.” Acta Universitatis Wratlislaviensis. Prawo 305: 95–103.
• Jakubowski, Irenusz. 2008b. “Z badań nad prawem rzymskim w twórczości Tadeusza Czackiego.” In Leges Sapere. Studia i prace dedykowane profesorowi Januszowi Sondlowi w pięćdziesiątą rocznicę pracy naukowej. Edited by Wacław Uruszczak, Paulina Święcicka-Wystrychowska, Andrzej Kremer. 189–199. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Jakubowski, Ireneusz. 2009. “Kodyfikacja prawa polskiego w wieku Oświecenia i spór o rolę prawa rzymskiego na początku XIX stulecia.” Studia Prawno-Ekonomiczne 80: 103–113.
• Jakubowski, Ireneusz. 2013. “Twórcy i apolegeci prawa rzymskiego w opinii Tadeusza Czackiego.” Studia Prawno-Ekonomiczne 88: 49–70.
• Jakubowski, Ireneusz. 2016. “O prawie rzymskim w opus magnum Tadeusza Czackiego słów kilka.” In Nil nisi veritas. Księga dedykowana Profesorowi Jackowi Matuszewskiemu. Edited by Marcin Głuszak, Dorota Wiśniewska-Jóźwiak. 345–355. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. https://doi.org/10.18778/8088-187-7.23
• Kodrębski, Jan. 1990. Prawo rzymskie w Polsce XIX w. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Kukulski, Zygmunt. 1914. Działalność pedagogiczna Tadeusza Czackiego (w setną rocznicę zgonu). Warszawa: Gebethner i Wolff.
• Langier, Cecylia. 1999–2001. “Tadeusz Czacki jako historyk.” Prace Naukowe. Pedagogika 8–9–10: 145–157.
• Milsom, Stroud Francis Charles. 1981. Historical Foundations of the Common Law. 2nd edition. Oxford: Oxford University Press.
• Oleksiuk, Adam. 2019. “Tadeusz Czacki jako ekonomista z Wołynia. Selektywny przegląd dorobku.” Przegląd Wschodnioeuropejski 10(1): 187–199. https://doi.org/10.31648/pw.4513
• Parry, Graham. 2009. “Dugdale, Sir William (1605–1686).” Oxford Dictionary of National Biography. https://doi.org/10.1093/ref:odnb/8186
• Samuel, Edgar. 1988–1990. “The readmission of the Jews to England in 1656, in the context of English economic policy.” Jewish Historical Studies 31: 153–169.
• Sherbo, Arthur. 2013. “Rymer, Thomas (1642/3–1713).” Oxford Dictionary of National Biography. https://doi.org/10.1093/ref:odnb/24426
• Turner, Ralph V. 1990. “Who Was the Author of Glanvill? Reflections on the Education of Henry II’s Common Lawyers.” Law and History Review 8(1): 97–127. https://doi.org/10.2307/743677
• Zdrójkowski, Zbigniew. 1956. Teodor Ostrowski (1750–1802). Pisarz dawnego polskiego prawa sądowego (proces, prawo prywatne i karne) jego projekty reformy prawa karnego w Polsce oraz ich związek z europejskim ruchem humanitarnym. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.

Identifiers

DOI

10.18778/0208-6069.102.06

Biblioteka Nauki

4277361