Lex Parsifal – melanż prawa, sztuki i polityki

• Authors: Dagmara Skrzywanek-Jaworska , Konrad Tomasz Tadajczyk

Title variants

EN

Lex Parsifal – the Melange of Law, Art and Politics

Abstracts

EN

The article concerns a melange of artistic and political dependencies that were to help the Wagnerians to change the law in force. The story takes place at the turn of the 19th and 20th centuries in the German Reich. The law is personified by the change in the duration of copyright, art – by Richard Wagner’s Parsifal, and politics – by a group of intellectuals with strong nationalist views.

PL

Artykuł wskazuje na splot artystyczno-politycznych zależności, które miały pomóc Wagnerianom w zmianie obowiązującego prawa. Rzecz dzieje się na przełomie XIX oraz XX w. w Rzeszy Niemieckiej. Prawo uosabia zmiana czasu trwania praw autorskich, sztukę – Parsifal Ryszarda Wagnera, zaś politykę – grupa intelektualistów o wyraźnie narodowych poglądach.

Keywords

PL

prawa autorskie; Ryszard Wagner; Parsifal; Krąg Bayreucki; Leon Piniński

EN

Copyright; Richard Wagner; Parsifal; Bayreuth Circle; Leon Piniński

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Year: 2023
• Volume: 102
• Pages: 131-141

Dates

published

2023

Contributors

author

Dagmara Skrzywanek-Jaworska

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Prawa i Administracji, Katedra Prawa Rzymskiego

• https://orcid.org/000000019599704X

author

Konrad Tomasz Tadajczyk

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Prawa i Administracji, Katedra Prawa Rzymskiego

• https://orcid.org/0000000224878163

References

• Bandilla, Kai. 2005. Urheberrecht im Kaiserreich. Der Weg zum Gesetz betreffend das Urheberrecht an Werken der Literatur und Tonkunst vom 19. Juni 1901. Frankfurt am Main–Berlin–Bern– Bruxelles–New York–Oxford–Wien: Peter Lang.
• Brück, Marion. 1999. „Niemann, Albert”. Neue Deutsche Biographie 19: 230–231. https://www.deutsche-biographie.de/pnd117001686.html#ndbcontent (dostęp 23.05.2022).
• Chamberlain, Houston Stewart. 1895. Richard Wagner. Illustrationen Alexander Frenz. München: F. Bruckmann. (2019. Richard Wagner – Eine Biografie. Norderstedt: Vero Verlag).
• Chamberlain, Houston Stewart. 1899. Die Grundlagen des neunzehnten Jahrhunderts. München: F. Bruckmann.
• Chamberlain, Houston Stewart. 1901. „Der Voraussetzungslose Mommsen”. Die Fackel 87: 1–7.
• Clark, Peter. 2022. „From the Archives: The Met Premiere of Parsifal”. The Metropolitan Opera. https://www.metopera.org/discover/archives/notes-from-the-archives/from-the-archives-the-met-premiere-of-parsifal/ (dostęp 23.05.2022).
• Demandt, Alexander. 1997. „Mommsen, Theodor”. Neue Deutsche Biographie 18: 25–27. https://www.deutsche-biographie.de/pnd118583425.html#ndbcontent (dostęp 23.05.2022).
• Füssel, Stephan. Georg Jäger. Hermann Staub. Monika Estermann. Red. 2000. Der Börsenverein des Deutschen Buchhandels 1825–2000. Ein geschichtlicher Aufriss. Frankfurt am Main: MVB GmbH.
• Gehring, Robert. Valie Djordjevic. 2013. „Geschichte des Urheberrechts”. https://www.bpb.de/gesellschaft/medien-und-sport/urheberrecht/169977/geschichte-des-urheberrechts (dostęp 23.05.2022).
• Górnicki, Leonard. 2013. Rozwój idei praw autorskich: od starożytności do II wojny światowej. Wrocław: Prace Naukowe Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Hachenburg, Max. 1927. „Juristische Rundschau”. Deutsche Juristen-Zeitung 32(14): 1011–1016.
• Heussner, Horst. 1974. „Humperdinck, Engelbert”. Neue Deutsche Biographie 10: 58–59. https://www.deutsche-biographie.de/pnd11855476X.html#ndbcontent (dostęp 23.05.2022).
• Heymann, Ernst. 1926. „Verlängerung der Urheberschutzfrist auf 50 Jahre?” Deutsche Juristen-Zeitung 31: 716.
• Jachimecki, Zdzisław. 1973. Wagner. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
• Laband, Paul. 1910. „Die Verlängerung der Schutzfrist für literarische und musikalische Werke”. Deutsche Juristen-Zeitung 15: 223–227.
• Liebmann, Otto. 1927. „30 oder 50 Jahre Schutzfrist?” Deutsche Juristen-Zeitung 32(13): 947–948.
• Mai, Ekkehard. 2016. „Thoma, Hans”. Neue Deutsche Biographie 26: 170–171. https://www.deutsche-biographie.de/pnd118622064.html#ndbcontent (dostęp 23.05.2022).
• Nöldeke, Arnoldt. 1927. „Der Kampf um die Dauer der Urheberschutzfrist”. Deutsche Juristen-Zeitung 32(16/17): 1132–1135.
• Nöldeke, Arnoldt. 1930. „Die Dauer der Urheberschutzfrist”. Deutsche Juristen-Zeitung 35(14): 933–937.
• Piniński, Leon. 1833. O operze nowoczesnej i znaczeniu Ryszarda Wagnera oraz o Parsifalu Wagnera. Lwów: W. Łoziński.
• Piniński, Leon. 1914. Parsifal Wagnera po latach trzydziestu. Lwów: Główny Skład H. Altenberg.
• Rebenich, Stefan. 2012. Theodor Mommsen und Adolf Harnack: Wissenschaft und Politik im Berlin des ausgehenden 19. Jahrhunderts. Mit einem Anhang: Edition und Kommentierung des Briefwechsels. Berlin–Boston: De Gruyter.
• Richter, Karl. 1957. „Conried, Heinrich”. Neue Deutsche Biographie 3: 341–342. https://www.deutsche-biographie.de/pnd116655577.html#ndbcontent (dostęp 23.05.2022).
• Scharfenecker, Walter. 2013. „Vor 100 Jahren: „Parsifal” aus dem Bayreuther Verlies befreit”. Neue Musikzeitung z 27 listopada 2013 r. https://www.nmz.de/online/vor-100-jahren-parsifal-aus-dem-bayreuther-verlies-befreit (dostęp 23.05.2022).
• Schmitz, Rainer. Benno Ure. 2018. Wie Mozart in die Kugel kam: Kurioses und Überraschendes aus der Welt der klassischen Musik. München: Pantheon-Verlag.
• Wildhagen, Christian. 2014. „Der Gralsraub von Bayreuth”. Frankfurter Allgemeine Zeitung z 22 stycznia 2014 r. https://www.faz.net/aktuell/feuilleton/buehne-und-konzert/geschichte-des-parsifal-der-gralsraub-von-bayreuth-12762788.html (dostęp 23.05.2022).
• Zahn, Friedrich. 1955. „Brentano, Lujo”. Neue Deutsche Biographie 2: 596–597. https://www.deutsche-biographie.de/pnd118673874.html#ndbcontent (dostęp 23.05.2022).
• Das Gesetz betreffend das Urheberrecht an Werken der Literatur und der Tonkunst. https://de.wikisource.org/wiki/Gesetz_betreffend_das_Urheberrecht_an_Werken_der_Literatur_und_der_Tonkunst (dostęp 23.05.2022).
• Das Gesetz, betreffend das Urheberrecht an Schriftwerken, Abbildungen, musikalischen Kompositionen und dramatischen Werken: vom 11. Juni 1870; mit den Verträgen zum Schutz des geistigen Eigenthums zwischen Deutschland, Italien, der Schweiz, England, Frankreich und Belgien. https://mdz-nbn-resolving.de/details:bsb11011870 (dostęp 23.05.2022).
• Gesetz betreffend das Urheberrecht an Werken der bildenden Künste und der Photographie. https://de.wikisource.org/wiki/Gesetz,_betreffend_das_Urheberrecht_an_Werken_der_bildenden_K%C3%BCnste_und_der_Photographie (dostęp 23.05.2022).
• Gesetz über Urheberrecht und verwandte Schutzrechte. https://www.gesetze-im-internet.de/urhg/BJNR012730965.html (dostęp 23.05.2022).
• Gesetz zum Schutze des Eigentums an Werken der Wissenschaft und Kunst gegen Nachdruck und Nachbildung. Vom 11. Juni 1837. https://mdz-nbn-resolving.de/details:bsb10396057 (dostęp 23.05.2022).
• Gesetz zur Verlängerung der Schutzfristen im Urheberrecht in der im Bundesgesetzblatt Teil III, Gliederungsnummer 440–445, veröffentlichten bereinigten Fassung. https://www.gesetze-im-internet.de/urhrschfrverlg/BJNR213950934.html (dostęp 23.05.2022).
• Gesetz, betreffend Aenderungen und Ergänzungen des Strafgesetzbuchs. Vom 25. Juni 1900. https://de.wikisource.org/wiki/Gesetz,_betreffend_Aenderungen_und_Erg%C3%A4nzungen_des_Strafgesetzbuchs (dostęp 23.05.2022).
• Konwencja berneńska o ochronie dzieł literackich i artystycznych z dnia 9 września 1886 r., przejrzana w Berlinie 13 listopada 1908 r. i w Rzymie 2 czerwca 1928 r. https://pl.wikisource.org/wiki/Konwencja_berne%C5%84ska_o_ochronie_dzie%C5%82_literackich_i_artystycznych (dostęp 23.05.2022).

Identifiers

DOI

10.18778/0208-6069.102.13

Biblioteka Nauki

4322369