Critical Legal Theory in Central and Eastern Europe: In Search of Method

• Authors: Rafał Mańko
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Critical legal theory emerged in the United States in the 1970s, at a time when Central and Eastern Europe belonged to the Soviet bloc and was subject to the system of actually existing socialism. Therefore, the arrival of critical jurisprudence into the region was delayed. In Poland, the first texts on critical and postmodern legal theory began to appear at the end of the 1990s and the beginning of the 2000s. Lech Morawski’s monograph, characteristically entitled What Legal Scholarship Has to Gain from Postmodernism?, published in 2001, officially inaugurated a broader interest in postmodern legal theory. Adam Sulikowski has been the main representative of critical legal theory in Poland, developing a postmodern theory of constitutionalism. Other sub-fields of postmodern and critical legal theory, gradually developing in Central European jurisprudence, include such areas as law and literature, law and ideology, law and neocolonial theory, as well as feminist jurisprudence. There is a noticeably growing influence of critical sociology and critical discourse analysis which seem to be a promising paradigm for invigorating critical legal theory from an empirical perspective. The concept of “the political”, in the sense used by Chantal Mouffe, has been evoked to propose a “political theory of law” conceived as an analysis of the juridical phenomenon through the lens of the political. Recently, it has found its concrete applications in the political theory of judicial decision-making.

Keywords

EN

critical legal theory; the political; law and ideology; Central and Eastern Europe

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Year: 2019
• Volume: 89
• Pages: 5-14

Dates

published

2019-12-29

Contributors

author

Rafał Mańko

• University of Amsterdam, Faculty of Law, Centre for the Study of European Contract Law

• https://orcid.org/0000-0003-0927-2662

References

• Bieś-Srokosz, Paulina. Rafał Mańko. Jacek Srokosz. Eds. 2019. Law, Space and the Political: An East-West Perspective. Częstochowa: Podobiński Publishing House.
• Chmielnicki, Paweł. 2014a. “Źródła i efektywność regulacji dotyczących nabycia lokalu lub domu od dewelopera. Ocena wstępna”. Przegląd Prawa Publicznego 7/8: 141–156.
• Chmielnicki, Paweł. 2014b. Nabycie lokalu lub domu od dewelopera. Wykładnia przepisów i efekty ich stosowania. Warszawa: Difin.
• Chmielnicki, Paweł. 2015. “The Research Method of Association for the Research on Sources and Functions of Law”. Przegląd Prawa Publicznego 3: 95–105.
• Dębska, Hanna. 2014. “Płeć i władza. Kobiety w Trybunale Konstytucyjnym”. Studia Podlaskie 22: 91–111.
• Dębska, Hanna. 2015. Władza, symbol, prawo. Społeczne tworzenie Trybunału Konstytucyjnego. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
• Dębska, Hanna. 2016a. “Prawo jako pole (ujęcie modelowe)”. Państwo i Prawo 9: 36–53.
• Dębska, Hanna. 2016b. “Strategia wielopozycyjności w półperyferyjnym polu prawnym. Homo academicus na rynku”. In Polska jako peryferie. 221–240. Edited by Tomasz Zarycki. Warszawa: Scholar.
• Dębska, Hanna. Tomasz Warczok. 2014. “Sacred Law and Profane Politics. The Symbolic Construction of the Constitutional Tribunal”. Polish Sociological Review 4: 465–478.
• Dębska, Hanna. Tomasz Warczok. 2016. “The Social Construction of Feminity in the Discourse of the Polish Constitutional Court”. In Law and Critique in Central Europe: Questioning the Past, Resisting the Present. 106–30. Edited by Rafał Mańko, Cosmin Cercel, Adam Sulikowski. Oxford: Counterpress.
• Douzinas, Costas. 2014. “A Short History of the British Critical Legal Conference or, the Responsibility of the Critic”. Law and Critique 25(2): 187–198.
• Gałędek, Michał. 2017. “Juridification as an Ideology of Polizeiwissenschaft in 18th Century”. Journal on European History of Law 8(1): 76–84.
• Jedlecka, Wioletta. Joanna Helios. 2016. Wpływ feminizmu na sytuację społeczno-prawną kobiet. Wrocław: Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa.
• Kennedy, Duncan. 2001. “The Political Stakes in ‘Merely Technical’ Issues of Contract Law”. European Review of Private Law 1: 7–28.
• Klusoňová, Marketa. 2014. “Is Hamlet a Scandinavian Crime Fiction?” Wroclaw Review of Law, Administration & Economics 5(1): 104–118.
• Laclau, Ernesto. Chantal Mouffe. 1985. Hegemony and Socialist Strategy: Towards a Radical Democratic Politics. London-New York: Verso.
• Mańko, Rafał. 2015. “Reality is for Those who Cannot Sustain the Dream: Fantasies of Selfhood in Legal Texts”. Wroclaw Review of Law, Administration and Economics 5(1): 24–47.
• Mańko, Rafał. 2016. “Ideology and Legal Interpretation: Some Theoretical Considerations”. In Constitutional Values in Contemporary Legal Space. Vol. 1. 121–123. Edited by Kalvis Torgans. Riga: University of Latvia Press.
• Mańko, Rafał. 2018a. W stronę krytycznej filozofii orzekania. Polityczność, etyka, legitymizacja. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Mańko, Rafał. 2018b. “Orzekanie w polu polityczności”. Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna 7(1): 65–95.
• Mańko, Rafał. Cosmin Cercel. Adam Sulikowski. Eds. 2016. Law and Critique in Central Europe: Questioning the Past, Resisting the Present. Oxford: Counterpress.
• Mańko, Rafał. Martin Škop. Markéta Štěpáníková. 2016. “Carving out Central Europe as a Space of Legal Culture: A Way Out of Peripherality?” Wroclaw Review of Law, Administration and Economics 6(2): 3–28.
• Mirocha, Łukasz. 2013. “Law and literature jako niedoceniony nurt jurysprudencji”. Societas et Ius 1(2): 82–97.
• Morawski, Lech. 2001. Co może dać nauce prawa postmodernizm? Toruń: TNOiK.
• Mouffe, Chantal. 2018. For a Left Populism. London–New York: Verso.
• Oliwniak, Sławomir. 2003a. “Transgresja, dyskurs, prawo w ujęciu Michela Foucaulta”. In Filozofia prawa wobec globalizmu. 207–221. Edited by Jerzy Stelmach. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Oliwniak, Sławomir. 2003b. “Michel Foucault a potrzeba nauczania filozofii prawa”. In Filozofia prawa w życiu i nauczaniu. 68–84. Edited by Maria Szyszkowska. Białystok: Temida2.
• Oliwniak, Sławomir. 2006. “Etyka siebie. Dokończony projekt oświecenia Michela Foucaulta”. In Człowiek wobec systemów wartości. 44–55. Edited by Tomasz Kozłowski, Karol Kuźmicz. Białystok: Temida2.
• Oliwniak, Sławomir. 2009. “Biopolitics and the Rule of Law”. Studies in Logic, Grammar and Rhetoric 32: 33–48.
• Oliwniak, Sławomir. 2010. “Giorgio Agamben: biopolityka i ‘pusta’ forma prawa”. In Dyskrecjonalność w prawie. 540–549. Edited by Wiesław Staśkiewicz, Tomasz Stawecki. Warszawa: LexisNexis.
• Oliwniak, Sławomir. 2011. “Foucault and Agamben: Law As Inclusive/Exclusive Discourse”. Studies in Logic, Grammar and Rhetoric 39: 49–62.
• Paździora, Michał. Michał Stambulski. 2014. “Co może dać nauce prawa polityczność? Przyczynek do dalszych badań”. Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej 8(1): 55–66.
• Rodak, Lidia. 2014. “Are we all feminists now? Wyzwania ze strony Feministycznej Jurysprudencji wobec tradycyjnej teorii prawa”. Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej 8(1): 67–76.
• Rodak, Lidia. 2016. “Structural Violence and Its Gender Dimension in Polish Law”. In Law and Critique in Central Europe: Questioning the Past, Resisting the Present. 131–53. Edited by Rafał Mańko, Cosmin Cercel, Adam Sulikowski. Oxford: Counterpress.
• Rodak, Lidia. Piotr Żak. 2015. “Justice and Objectivity as Balancing Principles”. Wroclaw Review of Law, Administration and Economics 5(1): 79–94.
• Škop, Martin. 2011. “Milan Kundera and Franz Kafka – How Not to Forget Everydayness”. Creative and Knowledge Society 1(2): 110–119.
• Škop, Martin. 2012. “Pluralism of Values in Contemporary Law and Possibility of Their Cognition”. Przegląd Prawa i Administracji 90: 109–117.
• Škop, Martin. 2015. “Law and Literature a Meaningful Connection”. Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna 4(1): 6–20.
• Smejkalová, Terezie. Martin Škop. 2017. “A Concept of a Reader in Legislation Drafting”. In: Argumentation 2017. 51–69. Edited by Markéta Štěpáníková, Michal Malaník, Monika Hanych, Martin Škop. Brno: Masaryk University.
• Stambulski, Michał. 2015. “The Critique of Ideological Legal Reason”. Wroclaw Review of Law, Administration and Economics 5(1): 48–60.
• Sulikowski, Adam. 2006a. “Nowoczesność i ponowoczesność w pojmowaniu prawa”. Zeszyty Naukowe Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości 2: 119–127.
• Sulikowski, Adam. 2006b. “O ponowoczesnej teorii prawa”. In W poszukiwaniu podstaw prawa. 243–258. Edited by Adam Sulikowski. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Sulikowski, Adam. 2007a. “Poststrukturalistyczne pojmowanie prawa w myśli M. Foucaulta”. Zeszyty Naukowe Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości 1: 174–182.
• Sulikowski, Adam. 2007b. “Derridiańska koncepcja prawa”. Zeszyty Naukowe Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości 1: 166–173.
• Sulikowski, Adam. 2010a. “O możliwościach postmodernizacji nauki prawa konstytucyjnego”. Państwo i Prawo 12: 3–16.
• Sulikowski, Adam. 2010b. “Opresywność pozytywizmu prawnego i jego postmodernistyczna krytyka”. In Pozytywizm prawniczy i szkoła prawa natury – tradycje sporu i jego współczesne implikacje. 28–35. Edited by Przemyław Kaczmarek, Łukasz Machaj. Wrocław: Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa.
• Sulikowski, Adam. 2012a. Konstytucjonalizm a nowoczesność: dyskurs konstytucyjny wobec tryumfu i kryzysu moderny. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Sulikowski, Adam. 2012b. “Literary Fiction in Legal Dogmatics in Continental European Constitutional Law”. Acta Universitatis Brunensis. Iuridica 432: 45–52.
• Sulikowski, Adam. 2013. Posthumanizm a prawoznawstwo. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Sulikowski, Adam. 2014. “Perspektywy zastosowań metod Krytycznej Analizy Dyskursu w badaniach nad prawem. Kilka uwag”. Studia Erasmiana Wratislawiensia 8: 99–111.
• Sulikowski, Adam. 2015. “Prawa a ideologia: prawa jednostki z perspektywy krytycznej myśli prawniczej i społecznej (wybrane zagadnienia)”. Roczniki Nauk Społecznych 4: 17–32.
• Sulikowski, Adam. 2017. “Prawo i płeć: kilka uwag o potencjale krytycznym feministycznej jurysprudencji”. Wrocławsko-Lwowskie Zeszyty Prawnicze 8: 85–101.
• Sulikowski, Adam. Rafał Mańko. Jakub Łakomy. 2018. “Polityczność prawa i ogólnej refleksji nad prawem: wprowadzenie”. Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej 3: 5–9.
• Wojciechowski, Bartosz. 2019. “Dekonstrukcja między prawem a sprawiedliwością”. In Zmiany społeczne a zmiany w prawie. 305–315. Edited by Leszek Leszczyński. Lublin: UMCS.
• Zomerski, Wojciech. 2015. “Ideology in Modern Times: Three Ideological Lies Behind Universal Human Rights”. Wroclaw Review of Law, Administration and Economics 5(1): 119–127.
• Zomerski, Wojciech. 2016. “Conference report: 1st International Conference of the Central European Network of Legal Scholars (CENELS) on ‘25 Years After the Transformation: Law and Legal Culture in Central and Eastern Europe. Between Continuity and Discontinuity’, Masaryk University, Brno, Czech Republic, 16–17 April 2015”. Wroclaw Review of Law, Administration and Economics 4(2): 103–108.
• Zomerski, Wojciech. 2017. “Krytyczna analiza dyskursu sądowego dotyczącego prawnej sytuacji osób homoseksualnych w świetle art. 18 Konstytucji RP”. Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej 2: 80–97.
• Zomerski, Wojciech. 2018. “Czy Europie Środkowej potrzebna jest krytyczna teoria prawa? (artykuł recenzyjny)”. Państwo i Prawo 9: 95–108.

Identifiers

DOI

10.18778/0208-6069.89.01