Collective Rights of Persons Engaged in Gainful Employment Outside the Employment Relationship – en Outline of the Issue

• Authors: Tomasz Duraj

Title variants

PL

Uprawnienia zbiorowe osób wykonujących pracę zarobkową poza stosunkiem pracy – zarys problematyki

Abstracts

PL

Głównym celem opracowania jest wprowadzenie czytelników w problematykę II Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej z cyklu „Nietypowe stosunki zatrudnienia” zorganizowanej dnia 3 października 2019 r. przez Centrum Nietypowych Stosunków Zatrudnienia Uniwersytetu Łódzkiego. Konsekwencją rozszerzenia prawa koalicji na osoby wykonujące pracę zarobkową poza stosunkiem pracy było zagwarantowanie im ważnych uprawnień zbiorowych, które do 1 stycznia 2019 r. były zastrzeżone przede wszystkim dla pracowników. Polski ustawodawca zapewnił niepracownikom: prawo do równego traktowania w zatrudnieniu z uwagi na przynależność związkową lub pełnienie funkcji związkowych; prawo do rokowań mających na celu zawarcie układu zbiorowego pracy i innych porozumień zbiorowych; prawo do rokowań w celu rozwiązywania sporów zbiorowych oraz prawo do organizowania strajków i innych form protestu oraz prawo do ochrony działaczy związkowych. Autor pozytywnie oceniając przyznanie uprawnień zbiorowych osobom pracującym zarobkowo poza stosunkiem pracy, dostrzega szereg wad i mankamentów analizowanych unormowań. Sposób uregulowania tej materii, poprzez mechanizm odesłania do odpowiednich przepisów regulujących sytuację pracowników, ustawowe zrównanie zakresu uprawnień zbiorowych niepracowników z sytuacją pracowników, brak kryteriów różnicujących te uprawnienia, a także przyjęty model reprezentacji związkowej oparty na zakładowych organizacjach związkowych, nie uwzględniający szczególnej sytuacji osób pracujących zarobkowo poza stosunkiem pracy, każe krytycznie podchodzić do nowelizacji prawa związkowego, które wymaga dalszych zmian.

EN

The main objective of the following study is to introduce readers to the issue of the 2nd National Scientific Conference in the series “Atypical Employment Relations” organized on 3 October 2019 by the Centre for Atypical Employment Relations of the University of Lodz. The consequence of extending the right of coalition to persons performing paid work outside the employment relationship was that they were guaranteed important collective rights, which until 1 January 2019 were reserved primarily for employees. The rights which Polish legislator ensured to non-employees include the right to equal treatment in employment due to membership in a trade union or performing trade union functions; the right to bargain with a view to the conclusion of collective agreement and other collective agreements; the right to bargain to resolve collective disputes and the right to organize strikes and other forms of protest, as well as the right to protect union activists. The author positively assesses the extension of collective rights to people engaged in gainful employment outside the employment relationship, noting a number of flaws and shortcomings of the analyzed norms. The manner of regulating this matter, through the mechanism of referring to the relevant provisions regulating the situation of employees, the statutory equalization of the scope of collective rights of non-employees with the situation of employees, the lack of criteria differentiating these rights, as well as the adopted model of trade union representation based on company trade unions, not taking into account the specific situation of people working for profit outside the employment relationship, are the reasons why the amendment to the trade union law is seen critically and requires further changes.

Keywords

PL

prawo koalicji; osoby pracujące zarobkowo poza stosunkiem pracy; niepracownicy; zbiorowe prawo zatrudnienia; związki zawodowe

EN

right of coalition; persons engaged in gainful employment outside employment relationship; non-employees; collective employment law; trade union

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Year: 2021
• Volume: 95
• Pages: 7-18

Dates

published

2021

Contributors

author

Tomasz Duraj

• University of Lodz, Department of Labour Law

• https://orcid.org/0000000315615916

References

• Baran, Krzysztof Wojciech. 2018. “O zakresie prawa koalicji w związkach zawodowych po nowelizacji prawa związkowego z 5 lipca 2018 r.”. Praca i Zabezpieczenie Społeczne 9: 2–4.
• Duraj, Tomasz. 2018. “Prawo koalicji osób pracujących na własny rachunek”. In Zbiorowe prawo zatrudnienia. Edited by Jakub Stelina, Jakub Szmit. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Duraj, Tomasz. 2020. “Prawo koalicji osób pracujących zarobkowo na własny rachunek po nowelizacji prawa związkowego – szanse i zagrożenia”. Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej 27(2): 67–77.
• Grzebyk, Piotr. 2016. “Glosa do wyroku TK z dnia 2 czerwca 2015 r.”. Przegląd Sądowy 11: 199– 206.
• Grzebyk, Piotr. Łukasz Pisarczyk. 2019. “Krajobraz po reformie. Zbiorowa reprezentacja praw i interesów zatrudnionych niebędących pracownikami”. Praca i Zabezpieczenie Społeczne 1: 81–98.
• Kapusta, Piotr. 2016. “Glosa do wyroku TK z dnia 2 czerwca 2015 r., K 1/13”. Przegląd Sejmowy 5: 123–131.
• Musiała, Anna. 2015. “Glosa do wyroku TK z dnia 2 czerwca 2015 r., K 1/13”. LEX/el.
• Stelina, Jakub. 2018. “Zbiorowe prawo zatrudnienia – podstawowe założenia teoretyczne”. In Zbiorowe prawo zatrudnienia. Edited by Jakub Stelina, Jakub Szmit. 13–32. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Świątkowski, Andrzej Marian. 2016. “Konstytucyjna koncepcja pracownika”. Monitor Prawa Pracy 1: 8–14.

Identifiers

DOI

10.18778/0208-6069.95.01

Biblioteka Nauki

1396370