The Right to Strike and Other Forms of Protest of Persons Performing Gainful Employment Under Civil Law

• Authors: Artur Tomanek

Title variants

PL

Prawo do strajku i akcji protestacyjnych osób wykonujących pracę zarobkową poza stosunkiem pracy

Abstracts

PL

Niniejsze opracowanie podejmuje temat rozszerzenia uprawnień do prowadzenia sporu zbiorowego pracy na osoby wykonujące pracę zarobkową na podstawie umów cywilnoprawnych, po wejściu w życie ustawy z 5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz niektórych innych ustaw. Autor rozważa pytanie, czy i w jakim zakresie prawo do strajku i akcji protestacyjnych, przewidziane przez ustawę z 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, rozciąga się na cywilnoprawnych wykonawców pracy. Prezentowane jest stanowisko, że odpowiednie stosowanie wymienionej ustawy do wskazanego kręgu adresatów nie może oznaczać de lege lata pozbawienia ani ograniczenia przysługującego im prawa do strajku i akcji protestacyjnej. Rozwiązania wdrożone przez polskiego ustawodawcę w odniesieniu do osób wykonujących pracę poza stosunkiem pracy są bardziej korzystne i dalej idące w porównaniu do wymagań wynikających z wiążących Polskę aktów międzynarodowego prawa pracy. Rysują się jednak szczegółowe problemy stosowania do tych osób niektórych regulacji zamieszczonych w ustawie o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, co wynika z tego, że indywidualny stosunek prawny pomiędzy tymi osobami a podmiotami je zatrudniającymi jest oparty na przepisach prawa cywilnego, a nie na przepisach Kodeksu pracy.

EN

This article deals with the issue of extending the right to conduct a collective labour dispute to persons performing paid work under civil law contracts, after the entry into force of the Act of 5 July 2018 amending the Act on Trade Unions and Certain Other Acts (Journal of Laws 2018, item 1608). The author considers the question whether and to what extent the right to strike and to take industrial action, provided for in the Act of 23 May 1991 on Resolution of Collective Disputes (consolidated text: Journal of Laws 2020, item 123), extends to civil lawful contractors. The position is presented that the proper application of the above mentioned law to the indicated circle of work contractors cannot mean the deprivation or limitation of their right to strike and to take industrial action. The solutions implemented by the Polish legislator with regard to persons performing work outside the employment relationship are more advantageous and far-reaching in comparison with the requirements resulting from the international labour law acts binding on Poland. However, there are specific problems with applying to these persons some of the regulations included in the Act on Resolution of Collective Disputes. These problems results from the fact that the individual legal relationship between these persons and the entities employing them is based on the provisions of civil law, and not on the Labour Code.

Keywords

PL

spór zbiorowy pracy; związek zawodowy; prawo do strajku; akcja protestacyjna; umowa cywilnoprawna; stosunek pracy

EN

collective labour dispute; trade union; right to strike; industrial action; civil law contract; employment relationship

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Year: 2021
• Volume: 95
• Pages: 71-82

Dates

published

2021

Contributors

author

Artur Tomanek

• University of Wrocław, Faculty of Law, Administration and Economics, Department of Labor Law

• https://orcid.org/0000000232875886

References

• Baran, Krzysztof W. 2019. Ed. Zbiorowe prawo zatrudnienia. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer.
• Boruta, Irena. 2005. “W sprawie przyszłości prawa pracy”. Praca i Zabezpieczenie Społeczne 4: 3–13.
• Duraj, Tomasz. 2019. “Przyszłość cywilnoprawnych stosunków zatrudnienia”. Acta Universitatis Lodzensis. Folia Iuridica 88: 5–16.
• Gersdorf, Małgorzata. 2012. Ed. Zatrudnieni i zatrudniający na aktualnym rynku pracy. Warszawa: LexisNexis.
• Grzebyk, Piotr. Łukasz Pisarczyk. 2019. “Krajobraz po reformie. Zbiorowa reprezentacja praw i interesów zatrudnionych niebędących pracownikami”. Praca i Zabezpieczenie Społeczne 1: 81–98.
• Hauser, Maria. 2005. „Odpowiednie stosowanie przepisów prawa – uwagi porządkujące”. Przegląd Prawa i Administracji 65: 151–168.
• Jończyk, Jan. 1984. Prawo pracy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Jończyk, Jan. 2000. “Umowy o zatrudnienie w aspekcie rekodyfikacji prawa pracy”. In Szczególne formy zatrudnienia. Edited by Zdzisław Kubot. 39–52. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Masewicz, Walery. 1977. In Kodeks pracy. Komentarz. Edited by Jan Jończyk. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.
• Nowacki, Józef. 1964. “Odpowiednie stosowanie przepisów prawa”. Państwo i Prawo 3: 367–376.
• Podgórska-Rakiel, Ewa. 2014. “Konieczność nowelizacji prawa polskiego w kwestii wolności związkowych z perspektywy Międzynarodowej Organizacji Pracy”. Monitor Prawa Pracy 10: 509–514.
• Stelina, Jakub. 2018. In Zbiorowe prawo zatrudnienia. Edited by Jakub Stelina, Jakub Szmit. Warszawa: WKP.
• Tomanek, Artur. 2019. “Wątpliwości wokół nowej definicji pracodawcy w prawie związkowym”. Praca i Zabezpieczenie Społeczne 3: 19–27.
• Żołyński, Janusz. 2013. Strajk i inne rodzaje akcji protestacyjnych jako metody rozwiązywania sporów zbiorowych. Warszawa: Lex a Wolters Kluwer business.

Identifiers

DOI

10.18778/0208-6069.95.07

Biblioteka Nauki

1396333