Reformy sądownictwa administracyjnego w Chorwacji

• Authors: Slavica Banić

Title variants

EN

The Administrative Judiciary Reforms in Croatia

Abstracts

EN

The purpose of this study is to show that the 2010 Croatian administrative judiciary reform did not bring the expected results. As a result of the reform, the characteristic feature of judicial control of administration has changed − instead of resolving legal disputes as to the legality of an administrative act, unlimited judicial competence of administrative courts has been introduced. As a result of the reform, new institutions were introduced, such as: control of the legality of general acts, administrative contracts, judicial protection against actions and inactivity of the administration, etc. Moreover, the administrative judiciary was organized for the first time as two-instance. However, the Croatian administrative judiciary, despite introducing its full jurisprudence (unlimited jurisdiction), is still content with controlling the legality of administrative acts, and the way the courts interpret the provisions in the new legal status largely follows the patterns of the former socialist system – it is narrow, formalistic and purely literal, without taking into account the context or the specific circumstances of a given case. The main reason for this is the inadequate education and training of judges, the lack of their specialization and the reluctance of the Supreme Administrative Court itself to change the established patterns and practices valid in the old system conditions, to accept its new position and interpret the powers granted to it under the new, changed legal status.

PL

Celem opracowania jest wykazanie, że reforma chorwackiego sądownictwa administracyjnego z 2010 r. nie przyniosła oczekiwanych rezultatów. Nastąpiła wówczas zmiana charakterystycznej cechy sądowej kontroli administracji – w miejsce rozstrzygania sporów prawnych co do legalności aktu administracyjnego wprowadzono nieograniczoną kompetencję orzeczniczą sądów administracyjnych. W wyniku reformy wprowadzono też nowe instytucje, takie jak: kontrola legalności aktów ogólnych, umów administracyjnych, ochrona sądowa przed czynnościami i bezczynnością administracji itp. Ponadto, sądownictwo administracyjne zorganizowano po raz pierwszy jako dwuinstancyjne. Jednakże, pomimo wprowadzenia pełnych kompetencji orzeczniczych (jurysdykcji nieograniczonej), chorwackie sądownictwo administracyjne pozostało w okowach sporu o legalność, a sposób interpretacji przepisów przez sądy w nowym stanie prawnym w dużej mierze nawiązuje do wzorców wcześniejszego ustroju socjalistycznego – jest on wąski, formalistyczny i czysto literalny, bez uwzględnienia kontekstu czy szczególnych okoliczności danego przypadku. Główną tego przyczyną jest nieodpowiednie wykształcenie i dokształcanie sędziów, brak ich specjalizacji oraz niechęć samego Naczelnego Sądu Administracyjnego do zmiany ustalonych, aktualnych w dawnych warunkach ustrojowych wzorców i praktyk, do zaakceptowania swojej nowej pozycji i interpretacji przyznanych mu uprawnień w ramach nowego, zmienionego stanu prawnego.

Keywords

PL

ochrona prawna w sprawach administracyjnych; sądownictwo administracyjne; reforma sądownictwa administracyjnego w Chorwacji; spory administracyjne; uprawnienia orzecznicze sądów administracyjnych

EN

legal protection in administrative matters; administrative judiciary; reform of administrative judiciary in Croatia; administrative disputes; judicial powers of administrative courts

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Year: 2022
• Volume: 98
• Pages: 85-105

Dates

published

2022

Contributors

author

Slavica Banić

• Redaktor naczelny czasopisma prawniczego Novi informator d.o.o. (Zagrzeb, Chorwacja)

• https://orcid.org/0000000242759379

References

• Britvić Vetma, Bosiljka. 2011. „Spor pune jurisdikcije prema Zakonu o upravnim sporovima iz 2010”. Zbornik Pravnog fakulteta Sveučilišta u Rijeci 1: 381−402.
• Britvić Vetma, Bosiljka. Boris Ljubanović. 2013. „Ovlasti upravnog suca u sporu pune jurisdikcije”. Zbornik radova Pravnog fakulteta u Splitu 2: 429−441.
• Đerđa, Dario. 2008. „Upravni spor u Hrvatskoj: sadašnje stanje i pravci reform”. Zbornik Pravnog fakulteta Sveučilišta u Rijeci 29: 111−147.
• Đerđa, Dario. Zoran Pičuljan. 2014. „Nastanak i temeljni instituti novog Zakona o upravnim sporovima”. W Europeizacija upravnog sudovanja. Red. Ivan Koprić. 93−122. Zagreb: Institut za javnu upravu.
• Held, Mateja. 2019. „Neka važna pitanja uređenja i reformi upravnog sudovanja u europskim zemljama”. Zbornik Pravnog fakulteta u Zagrebu 4: 553−587.
• Ivančević, Velimir. Milivoj Ivčić. Antun Lalić. 1958. Zakon o upravnim sporovima s komentarom i sudskom praksom. Zagreb: Narodne novine.
• Koprić, Ivan. 2006. „Upravno sudovanje na području bivše Jugoslavije”. Hrvatska javna uprava 1: 223−239.
• Krawczyk, Agnieszka. Red. 2022. Reformen der Verwaltungsgerichtsbarkeit in den Ländern der jungen Demokratie. Warszawa: C.H.Beck.
• Krbek, Ivo. 2003. „O upravnom sporu”. W Hrestomatija upravnog prava. Red. Vinko Krišković, Ivo Krbek, Velimir Ivančević, Ivo Borković, Dragan Medvedović. Zagreb: Društveno veleučilište.
• Medvedović, Dragan. 2003. „Upravno sudstvo u Hrvastkoj – prilog za povijesni pregled”. W Hrestomatija upravnog prava. Vinko Krišković, Ivo Krbek, Velimir Ivančević, Ivo Borković, Dragan Medvedović. Zagreb: Društveno veleučilište.
• Medvedović, Dragan. 2012. „Novi sustav upravnog sudovanja”. W Komentar Zakona o upravnim sporovima. Red. Dario Đerđa, Marko Šikić. Zagreb: Novi Informator.
• Omejec, Jasna. 2016. „Hrvatska uprava – od socijalističkog do europskog koncepta zakonitosti”. W Hrestomatija I – opći dio: Javna uprava Journées juridiques et administratives franco-croates. Miscellanea I – partie générale: L’administration publique. 99‒141. Split–Paris: Faculté de droit de Split, Université Panthéon-Assas (Paris II), Conseil d’État de France.
• Rajko, Alen. 2017. „Što označava pojam upravnog spora pune jurisdikcije?” https://www.iusinfo.hr/aktualno/u-sredistu/28923 [dostęp: 22.04.2021].
• Rostaš Beroš, Lidija. 2013. „Dileme u primjeni novog zakona o upravnim sporovima”. Zbornik radova Pravnog fakulteta u Splitu 2: 473−481.
• Šikić, Marko. Frane Staničić. 2014. „Sastav suda u upravnom sporu – s posebnim osvrtom na odlučivanje suca pojedinca”. Zbornik radova Pravnog fakulteta u Splitu 2: 363−391.
• Šikić, Marko. Marko Turudić. 2013. „Troškovi upravnog spora”. Zbornik Pravnog fakulteta Sveučilišta u Rijeci 2: 841−857.
• Vezmar Barlek, Inga. Dragan Đerđa. 2020. Specifičnosti spora pune jurisdikcije i vještačenje u upravnom sporu. Priručnik za polaznike. Zagreb: Pravosudna akademija.

Identifiers

DOI

10.18778/0208-6069.98.06

Biblioteka Nauki

2120473