Teaching Polish as a foreign language within the history of the Polish language

• Authors: Anna Dąbrowska

Title variants

Nauczanie polszczyzny jako języka obcego w historii języka polskiego

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

This article presents a synthesis of the history of Polish as a foreign language, which has previously been omitted in historical and linguistic studies. The author analysed all existing studies published in book form on the history of the Polish language focusing on the indications and discussions of handbooks, dictionaries and grammar compendia of the Polish language intended for foreigners. She stresses that in the Middle Polish age such resources were written not by Poles but foreigners (Germans and the French). In the text, she also includes information on the expansion of the Polish language in the 17th and 18th centuries onto the eastern and northern lands of the Polish-Lithuanian Commonwealth, and outside its borders. The author concludes her article with a general outline of a future monograph devoted to the history of teaching Polish as a foreign language.

PL

Artykuł przedstawia syntetycznie historię języka polskiego jako obcego, dotychczas pomijaną w opracowaniach historycznojęzykowych. Autorka przeanalizowała wszystkie istniejące opracowania książkowe dotyczące historii języka polskiego, zwracając uwagę na wzmianki i omówienia podręczników, słowników oraz gramatyk języka polskiego przeznaczonych dla cudzoziemców. Podkreśla, że w dobie średniopolskiej takie opracowania pisali nie Polacy, lecz cudzoziemcy (Niemcy i Francuzi). W tekście znalazły się też informacje dotyczące ekspansji języka polskiego w XVII/XVIII wieku na ziemie wschodnie i północne Rzeczpospolitej Obojga Narodów, także poza jej granicami. Na końcu artykułu autorka przedstawia ogólną ideę przyszłej monografii poświęconej historii nauczani języka polskiego jako obcego.

Keywords

EN

history of Polish; Polish as a native language; Polish as a foreign language; foreign language teaching; multilingualism; multiculturalism

PL

historia języka polskiego jako ojczystego i jako obcego; glottodydaktyka; wielojęzyczność; wielokulturowość; historia języka polskiego jako ojczystego i jako obcego; glottodydaktyka; wielojęzyczność; wielokulturowość

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
• Year: 2019
• Volume: 26
• Pages: 26-48

Dates

published

2019-12-19

Contributors

author

Anna Dąbrowska

References

• Bajerowa I., 1964, Kształtowanie się systemu polskiego języka literackiego w XVIII wieku, Wrocław–Warszawa–Kraków.
• Baudouin de Courtenay J., 1922, Zarys historii języka polskiego, Warszawa.
• Borawski S., 2000, Wprowadzenie do historii języka polskiego, Warszawa.
• Brückner A., 1960, Dzieje języka polskiego, 4th edition, overview and introduction by Witold Taszycki, Wrocław–Kraków.
• Burzyńska A. B., 2002, Jakże rad bym się nauczył polskiej mowy… O glottodydaktycznych aspektach relacji język a kultura w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Wrocław.
• Czelakowska A., 2010, Opisy fleksyjne w gramatykach polskich lat 1817–1939, Kraków.
• Dąbrowska A., 2012, Kto, gdzie, kiedy i dlaczego uczył (się) dawniej języka polskiego jako obcego?, in: A. Markowski, R. Pawelec (eds.), Oblicza polszczyzny, Warszawa, pp. 191–210.
• Dąbrowska A., 2018, Byli przed nami, uczyli przed nami. Nauczanie języka polskiego jako obcego (JPJO): spojrzenie diachroniczne, in: A. Achtelik, K. Graboń (eds.), W kręgu (glotto)dydaktyki, Katowice, pp. 15–43.
• Decyk-Zięba W., 2014, Z dziejów gramatyk, „Poradnik Językowy”, book 4, pp. 93–96.
• Glück H., 2002, Deutsch als Fremdsprache in Europa vom Mittelalter bis zur Barockzeit, Berlin.
• Harbig A. M., 2010, O konieczności badań nad historią nauczania języków obcych, „Neofilolog”, issue 34, pp. 67–78.
• Jefimow R., 1970, Z dziejów języka polskiego w Gdańsku. Stan wiedzy o polszczyźnie w XVII wieku, Gdańsk.
• Kalina A., 1883, Historya języka polskiego. Formy gramatyczne języka polskiego do końca XVIII wieku przez…, competition entry which won the award of the editorial board of Bibljoteka Warszawska, Lviv.
• Klemensiewicz Z., 1974, Historia języka polskiego, Warszawa.
• Klemensiewicz Z., Lehr-Spławiński T., Urbańczyk S., 1965, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa.
• Kłoskowska A., 2005, Kultury narodowe u korzeni, Warszawa.
• Łoś J., 1927, Krótka gramatyka historyczna języka polskiego, Lviv.
• Mazur J., 1993, Geschichte der polnischen Sprache, Frankfurt am Main–Berlin–Bern–New York–Paris–Vienna.
• Miodunka W., 2011, Między etniczno-genealogicznym a kulturowym rozumieniem narodu. O potrzebie historycznojęzykowych badań polszczyzny jako języka obcego i drugiego, „LingVaria” VI, issue 1, pp. 179–204.
• Miodunka W. T., 2016, Glottodydaktyka polonistyczna. Pochodzenie – stan obecny – perspektywy, Kraków.
• Pawlak M., 1972, Dzieje Gimnazjum Elbląskiego w latach 1535–1771, Olsztyn.
• Plebański J. K., 1862, Grammatyka i grammatycy. Entry in Encyklopedia powszechna by S. Orgelbrand, Warszawa, vol. 9, pp. 437–560.
• Pniewski W., 1938, Język polski w dawnych szkołach gdańskich, Gdańsk.
• Rombowski A., 1960, Nauka języka polskiego we Wrocławiu (koniec wieku XVI – połowa wieku XVIII), Wrocław.
• Rospond S., 1973, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa.
• Skarżyński M., 2001, W kręgu gramatyk polskich XIX i XX wieku, Kraków.
• Słoński S., 1934, Historia języka polskiego w zarysie, Lviv–Warszawa.
• Tync S., 1952, Toruńska szkoła polska dla Niemców (1568–1793), „Przegląd Zachodni”, year VIII, vol. 3, pp. 433–474.
• Walczak B., 1995, Zarys dziejów języka polskiego, Poznań.
• Walczak B., 2015, Polszczyzna poza granicami kraju w historii języka polskiego, „Poradnik Językowy”, issue 8, pp. 132–142.

Identifiers

DOI

10.18778/0860-6587.26.02