Emblematy kultury polskiej z perspektywy cudzoziemców

• Authors: Magdalena Smoleń-Wawrzusiszyn

Title variants

Emblematy kultury polskiej z perspektywy cudzoziemców

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest przedstawienie cudzoziemskiej recepcji cech i zjawisk polskiej lingwa- i socjokultury na podstawie analizy trzech książek-przewodników (S. Möllera 2006, L. Klos Sokol 2010, F. Vaucher 2016) oraz ocena przydatności tego typu źródeł w poszukiwaniu elementów typowych/charakterystycznych dla naszego portretu kulturowego. Analiza przedmiotowych materiałów była jednym z etapów badań (w ramach projektu Emblematy kultury polskiej – koncepcja leksykonu) nad różnymi perspektywami w postrzeganiu specyfiki szeroko rozumianej polskości, których poznanie jest niezbędne w pracach nad wydobywaniem i negocjowaniem zjawisk mogących uzyskać status emblematów polskiej kultury. Prezentowane rozważania dowodzą, że kluczową korzyścią płynącą z obserwacji i analizy doświadczeń obcokrajowców jest ich „innowymiarowy” ogląd zjawisk, który wynika z zazwyczaj dobrze rozwiniętych sprawności interkulturowych. Cudzoziemcy mogą być cennymi mediatorami kulturowymi, zwłaszcza gdy w procesie oswajania się z innością odnoszą się do niej z humorystycznym dystansem, który sprzyja budowaniu pomostów między odmiennymi perspektywami i kształtowaniu postawy tolerancji.

EN

The aim of the article is to present the foreign reception of features and emblematic phenomena of Polish lingua- and socioculture based on the analysis of three guide books: S. Möller’s 2006, L. Klos Sokol’s 2010 and F. Vaucher’s 2016 one, and to assess the usefulness of this type of sources in the search for typical elements of our cultural portrait. The analysis of the publications in question was one of the stages of research (as part of the Emblems of Polish culture – the lexicon concept project) on various perspectives in the perception of the specificity of broadly understood Polishness, the knowledge of which is necessary in the work on extracting and negotiating phenomena that can obtain the status of Polish culture emblems. The presented considerations show, among others, that an important benefit of reception of cultural experiences of foreigners is their “innovative” view of phenomena usually resulting from well-developed intercultural skills. Foreigners can be valuable cultural mediators, especially when in the process of getting accustomed to otherness they are able to explain it with a humorous distance, which helps to build bridges between cultures.

Keywords

PL

kulturoznawstwo glottodydaktyczne; kultura polska; emblemat; perspektywa cudzoziemców; kulturoznawstwo glottodydaktyczne; kultura polska; emblemat; perspektywa cudzoziemców

EN

glotto-cultural studies; Polish culture; emblem; perspective of foreigners

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
• Year: 2020
• Volume: 27
• Pages: 323-338

Dates

published

2020-12-23

Contributors

author

Magdalena Smoleń-Wawrzusiszyn

References

• Amsellem G., 2006, L’imaginaire polonais : Société, culture, art, littérature, Paryż.
• Augustynowicz Ch., 2017, Kleine Kulturgeschichte Polens. Vom Mittelalter bis zum 21. Jahrhundert, Wiedeń.
• Bralczyk J., 2004, Leksykon zdań polskich, Warszawa.
• Bralczyk J., 2005, Leksykon nowych zdań polskich. Od lat 70. do dziś, Warszawa.
• Bralczyk J., 2006, Polak potrafi. Przysłowia, hasła i inne polskie zdania osobne, Warszawa.
• Bralczyk J., 2007, 444 zdania polskie, Warszawa.
• Chojnowski P., 2012, Jak Amerykanie postrzegają Polaków i dlaczego uczą się języka polskiego? Studium przypadku, w: K. Filipowicz-Tokarska, P. Chojnowski (red.), Bariery i/ jako wyzwania w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Słubice, s. 31–42.
• ESOKJ – Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie, 2003, Warszawa.
• Fosso S., 2001, Czarnoskóry student w Europie, Wrocław.
• Gębal P., 2005, O Polsce w Unii Europejskiej czy o zachowaniu się podczas ceremonii religijnych? Znajomość których elementów kultury oraz jakich realiów oczekują cudzoziemcy. Raport z przeprowadzonych badań, w: P. Garncarek (red.), Nauczanie języka polskiego jako obcego i polskiej kultury w nowej rzeczywistości europejskiej, Warszawa, s. 234–243.
• http://pilulespolonaises.blogspot.com/ [20.03.2020].
• http://www.steffen.pl [09.04.2020].
• https://viva.pl/ludzie/newsy/steffen-moller-co-robi-teraz-czy-wroci-do-europa-da-sie-lubic-121028-r1/ [09.04.2020].
• https://www.polskieradio.pl/9/396/Artykul/336074,Dwa-polskie-swiaty-okiem-obcokrajowca [30.03.2020].
• Kajak P., 2020, Kultura popularna w nauczaniu polszczyzny jako języka polskiego. Wstęp do kulturoznawstwa glottodydaktycznego, Warszawa.
• Klos Sokol L., 2010, Shortcuts to Poland, Warszawa.
• Möller S., 2006, Polska da się lubić. Mój prywatny przewodnik po Polsce i Polakach, Poznań.
• Möller S., 2013, Berlin-Warszawa-Express. Pociąg do Polski, Poznań.
• Möller S., 2019, Weronika, twój mąż tu jest! – Gdy Niemcy i Polacy się kochają, Poznań.
• Niewiara A., 2014, Od polskich słów do polskich zdań. W poszukiwaniu słów kluczy do polskiej kultury, „Forum Lingwistyczne”, nr 1, s. 65–75.
• Ornat D., 2013, O polskim przekładzie hiszpańskich kulturemów, w: I. Kasperska, A. Żulechowska (red.), Przekład jako akt komunikacji kulturowej, Poznań, s. 167–194.
• Pirie D., 1997, Dziesięcioro przykazań dla nauczyciela języka polskiego jako obcego (JPJO), w: W.T. Miodunka (red.), Nauczanie języka polskiego jako obcego. Materiały z I konferencji polonistów zagranicznych i polskich zwołanej z inicjatywy Grupy „Bristol” do Instytutu Polonijnego UJ, Kraków, s. 13–15.
• Rak M., 2015, Kulturemy podhalańskie, Kraków.
• Schulze D., Gawin I., 2015, KulturSchock Polen, Reise Know-How, Bielefeld.
• Stępień A., Kajak P., 2016, „Let’s talk about sex” po polsku. Tabu seksualności w praktyce glottodydaktyki polonistycznej, w: A. Małyska, K. Sobstyl (red.), Tabu w procesie globalizacji kultury, Lublin, s. 141–164.
• Swan O., 2014, Kaleidoscope of Poland. A cultural encyclopedia, 2015.
• Vaucher F., 2016, Pilules polonaises 2, Warszawa.
• Zarzeczny G., Piekot T., 2010, Inny punkt widzenia – treści kulturowe w podręcznikach oczami cudzoziemców, w: P. Garncarek, P. Kajak, A. Zieniewicz (red.), Kanon kultury w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Warszawa, s. 199–206.
• Zarzycka G., 2004, Lingwakultura – czym jest, jak ją badać i „otwierać”, w: A. Dąbrowska (red.), Wrocławska dyskusja o języku polskim jako obcym, Wrocław, s. 435–443.
• Zarzycka G., 2008a, Kultura, lingwakultura, socjokultura w nauczaniu języka polskiego jako obcego, w: A. Seretny, E. Lipińska (red.), Rozwijanie i testowanie biegłości w języku polskim jako obcym, Kraków, s. 143–160.
• Zarzycka G., 2008b, Opis pedagogiki zorientowanej na rozwój kompetencji i wrażliwości interkulturowej, w: W.T. Miodunka, A. Seretny (red.), W poszukiwaniu nowych rozwiązań. Dydaktyka języka polskiego jako obcego u progu XXI wieku, Kraków, s. 63–78.
• Zarzycka G., 2019, Kulturemy polskie – punkty widzenia, techniki ich wydobywania i negocjowania. Stosowanie perspektywy etnoligwistycznej w glottodydaktyce polonistycznej, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, t. 26, G. Zarzycka, B. Grochala, I. Dembowska-Wosik (red.), s. 425–441. https://doi.org/10.18778/0860-6587.26.29

Identifiers

DOI

10.18778/0860-6587.27.18