O nauczaniu wyrażania emocji negatywnych na lekcji języka polskiego jako obcego

• Authors: Barbara Łukaszewicz

Title variants

O nauczaniu wyrażania emocji negatywnych na lekcji języka polskiego jako obcego

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przedstawiono najważniejsze aspekty problematyki emocji i ich wyrażania w języku polskim jako obcym i w kulturze polskiej jako obcej. Podstawowe założenie przyjęte w tekście to istnienie potrzeby nauczania sposobów wyrażania emocji – również negatywnych – w językach i kulturach obcych. Bez wiedzy na temat możliwości komunikowania przeżyć psychicznych uczący się nie mają pewności, czy w sposób zrozumiały i adekwatny do sytuacji potrafią komunikować np. złość, zdenerwowanie czy strach. Zagadnienie osadzono w kontekście interdyscyplinarnym, uwzględniając dorobek autorów postrzegających emocje w kontekście relacji kultura – język. Omówiono możliwości rozpatrywania zagadnienia emocji w procesie dydaktycznym. Opisano autorskie badania empiryczne ilościowe dotyczące umiejętności rozpoznawania i wyrażania emocji negatywnych przez cudzoziemców. Ich wyniki stanowią podstawę sformułowanych w artykule implikacji dydaktycznych. W rekapitulacji wywodu podkreślono konieczność włączania omawianego w tekście zagadnienia w polonistycznym procesie glottodydaktycznym.

EN

The article presents the most important aspects of the issue of emotions and their expressing in Polish as a foreign language and in Polish culture as a foreign culture. The basic assumption adopted in the text is the need of teaching the ways of expressing emotions – including negative ones – in foreign languages and cultures. Learners are not sure whether they can communicate e.g. anger, nervousness or fear in a comprehensible and adequate way without knowledge about the possibilities of communicating psychological experiences. The issue has been set in an interdisciplinary context, taking into account the achievements of authors who perceive emotions in the context of the culture-language relationship. The possibilities of perceiving the issue of emotions in the glottodidactic process have been discussed. Author’s quantitative empirical research on the ability to recognize and express negative emotions by foreigners has also been described. Its results form the basis of the didactic implications formulated in the article. It has been emphasized in the recapitulation of the argument that there is a need to include the issue discussed in the text in the Polish-language glottodidactic process.

Keywords

PL

wyrażanie emocji; emocje negatywne; emocje w języku obcym; emocje w języku polskim; glottodydaktyka polonistyczna; wyrażanie emocji; emocje negatywne; emocje w języku obcym; emocje w języku polskim; glottodydaktyka polonistyczna

EN

expressing emotions; negative emotions; emotions in a foreign language; emotions in Polish language; Polish-language glottodidactics

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
• Year: 2020
• Volume: 27
• Pages: 469-482

Dates

published

2020-12-23

Contributors

author

Barbara Łukaszewicz

References

• Barna L.M., 1994, Stumbling Blocks in Intercultural Communication, w: L.A. Samovar, R.E. Porter (red.). Intercultural Communication: A Reader, Belmont, California, s. 337–346.
• Czachur W. (red.), 2017, Lingwistyka kulturowa i międzykulturowa, Warszawa.
• Ekman P., 1972, Universal and Cultural Differences in Facial Expression and Emotion, w: J.R. Cole (red.). Nebraska Symposium on Motivation, 1971: Cultural Psychology, Lincoln, s. 207–283.
• Ekman P., Friesen W.V., 1971, Constants Across Cultures in the Face and Emotion, „Journal of Personality and Social Psychology”, t. 17, nr 2, s. 124–129.
• ESOKJ – Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie, 2003, Warszawa.
• Evans V., 2009, Leksykon językoznawstwa kognitywnego, Kraków.
• Freud Z., (1917) 2010, Wstęp do psychoanalizy, Warszawa.
• Grosjean F., 2010, Life and Reality, Cambridge.
• Janowska I., Lipińska E., Rabiej A., Seretny A., Turek P., 2016, Programy nauczania języka polskiego jako obcego. Poziomy A1–C2, Kraków.
• Krashen S.D., 1982, Principles and Practice in Second Language Acquisition, New York.
• Łątka E., 2012, Czy mówienie o emocjach w języku obcym jest możliwe? O potrzebie rekonstruowania skryptów kulturowych wyrażania emocji dla glottodydaktyków polszczyzny, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, t. 19, G. Zarzycka (red.), s. 35–43.
• Łątka-Likh E., 2015, Polskie skrypty kulturowe w kontaktach ze wspólnotą innojęzyczną. Zagadnienia metodologiczne, „Poradnik Językowy”, z. 8, s. 101–111.
• Lévi-Strauss C., 1970, Antropologia strukturalna, Warszawa.
• Łosiak W., 2007, Psychologia emocji, Warszawa.
• Łukaszewicz B., 2016, Kilka ostrych słów, czyli co o emocjach negatywnych mówią podręczniki do nauki języka polskiego jako obcego, w: D. Saniewska (red.), Emocje – język – literatura, Kraków, s. 365–382.
• Nagórko A., 2012, Podręczna gramatyka języka polskiego, Warszawa.
• Nowakowska-Kempna I., 1995, Konceptualizacja uczuć w języku polskim: prolegomena, Warszawa
• Opitz B., Degner J., 2012, Emotionality in a Second Language: It’s a Matter of Time, „Neuropsychologia”, t. 50, nr 8, s. 1961–1967.
• Przybylska I., 2006, Inteligencja emocjonalna jako kluczowa kompetencja współczesnego nauczyciela, „Chowanna”, t. 1, s. 85–95.
• Seretny A., 2016, Słownictwo w dydaktyce języka. Świat słów na przykładzie języka polskiego jako obcego, Kraków.
• Shweder R.A., 2012, „Nie jesteś chory, tylko się zakochałeś” – emocja jako system interpretacji, w: P. Ekman, R.J. Davidson (red.), Natura emocji. Podstawowe zagadnienia, Sopot, s. 36–47.
• Turner J.H., Stets J., 2009, Socjologia emocji, Warszawa.
• Wierzbicka A., 1999, Mówienie o emocjach. Semantyka, kultura i poznanie, w: A. Wierzbicka, Język – umysł – kultura, Warszawa, s. 138–162.
• Wierzbicka A., 2001, A Culturally Salient Polish Emotion: Przykro [‘Pshickro], w: J. Harkins, A. Wierzbicka (red.). Emotions in Crosslinguistic Perspective, Berlin–New Jork, s. 337–357.
• Wierzbicka A., 2006, Semantyka. Jednostki elementarne i uniwersalne, Lublin.
• WSJP – Wielki słownik języka polskiego PWN, 2018, praca zbiorowa, Warszawa.
• Zarzycka G., 2019, Kulturemy polskie – punkty widzenia, techniki ich wydobywania i negocjowania. Stosowanie perspektywy etnolingwistycznej w glottodydaktyce polonistycznej, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, t. 26, G. Zarzycka, B. Grochala, I. Dembowska-Wosik (red.), s. 425–441. https://doi.org/10.18778/0860-6587.26.29

Identifiers

DOI

10.18778/0860-6587.27.27