Skrzydlate słowa w podręcznikach do nauczania języka polskiego jako obcego

• Authors: Anna Brzozowska

Title variants

Skrzydlate słowa w podręcznikach do nauczania języka polskiego jako obcego

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Skrzydlate słowa należą do zjawisk stosunkowo rzadko pojawiających się w podręcznikach do nauczania języka polskiego jako obcego. W artykule przeanalizowanych zostało 13 podręczników. Celem badania była odpowiedź na dwa pytania. Po pierwsze, w jakiej funkcji i w jakiej pozycji pojawiają się jednostki skrzydlate. Po drugie, czy recepcja tekstu wymaga rozumienia skrzydlatego słowa przez ucznia. Użyte przez autorów opracowań jednostki skrzydlate można przyporządkować do kilku kategorii. Występują w tytułach podręczników, tytułach rozdziałów, tekstach (tytułach/podtytułach oraz tekście właściwym), a także ćwiczeniach: leksykalno-frazeologicznych i gramatycznych (w oderwaniu od semantyki frazemu bądź łączących semantykę z zagadnieniami gramatycznymi). Dodatkowy podział obejmuje przypadki uzależniające właściwą recepcję tekstu/ćwiczenia od rozumienia skrzydlatego słowa oraz takie, w których jego znajomość nie jest konieczna.

EN

The article aims to describe the phenomenon of the so-called „winged words” as they are presented in textbooks used for teaching Polish as a foreign language. In the text we have analyzed 13 textbooks. The purpose of the research was to answer two main questions. Firstly, what functions do the winged words perform in a given resource and what position do they occupy? Secondly, does the reception of an exercise by a student require understanding of a winged word used in the exercise? The winged words used by the textbooks’ authors fall into a few categories. They appear in the books’ titles, chapters’ titles and authentic texts, as well as in exercises: lexical, phraseological and grammatical ones (where they can be used based on their semantics or without focusing on it). Another classification includes cases where the proper understanding of an exercise depends on the prior knowledge of a winged word and those where it is not obligatory.

Keywords

PL

skrzydlate słowa; podręcznik; glottodydaktyka; skrzydlate słowa; podręcznik; glottodydaktyka

EN

winged words; textbooks; Polish as a foreign language

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
• Year: 2020
• Volume: 27
• Pages: 483-494

Dates

published

2020-12-23

Contributors

author

Anna Brzozowska

References

• Bralczyk J., 2007, 444 zdania polskie, Warszawa.
• Chlebda W., 2005, Szkice o skrzydlatych słowach. Interpretacje lingwistyczne, Opole.
• Eco U., 2003, O literaturze, Warszawa.
• Kochan J., 2014, Fryderyk Engels, Karol Marks: religia jako opium ludu, „Nowa Krytyka” t. 32, s. 41–60.
• Kostomarov V. G., 1998, Čitaja i počitaja Griboedova: krylatye slova i vyraženija, Moskwa.
• Markiewicz H., Romanowski A., 1990, Skrzydlate słowa, Warszawa.
• Markiewicz H., Romanowski A., 2005, Skrzydlate słowa. Wielki słownik cytatów polskich i obcych, Warszawa.
• Ožegov S.I., 1974, Leksikologija. Leksikografija. Kulʹtura reči, Moskwa.
• Sławiński J. (red.), 1976, Słownik terminów literackich, Wrocław.
• Sierotwiński S., 1986, Słownik terminów literackich, Wrocław.
• Šuležkova S.G., 2002, Krylatye vyraženija russkogo jazyka, ih istočniki i razvitie, Moskwa.
• Švarckopf B.S., 1990 Osnovnye parametry opisanija krylatyh vyraženij sovremennogo russkogo literaturnogo jazyka, w: V.N. Telija (red.), Frazeografija w Mašinnom fonde russkogo jazyka, Moskwa.
• Tarsa J., 1996, Tekst artystyczny jako generator skrzydlatych słów. Problemy recepcji, „Studia Rossica III”, s. 307–312.
• Trębska-Kerntopf A., 2015, Aforyzm w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Lublin.
• Zarzycka G., 2010, Skrzydlate słowa w procesie nauczania języka polskiego jako obcego. Propozycje programowe, w: P. Garncarek, P. Kajak, A. Zieniewicz (red.), Kanon kultury w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Warszawa, s. 121–142.
• Zarzycka G., 2012, Kultura popularna w polskich skrzydlatych słowach, w: P. Garncarek, P. Kajak (red.), Kultura popularna w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Warszawa, s. 205–220.
• Achtelik A., Hajduk-Gawron W., Madeja A., Świątek M., 2012, Bądź na B1. Zbiór zadań z języka polskiego oraz przykładowe testy certyfikatowe dla poziomu B1, Kraków.
• Bajor E., Madej E., 1999, Wśród ludzi i ich spraw: kurs języka polskiego jako obcego dla humanistów, Warszawa.
• Burkat A., Jasińska A., Małolepsza M., Szymkiewicz A., 2010, Hurra!!! Po polsku 3. Podręcznik studenta, Kraków.
• Dąmbska E.G., Lipińska E., 2003a, Kiedyś wrócisz tu... Cz. 1, Kraków.
• Dąmbska E.G., Lipińska E., 2003b, Kiedyś wrócisz tu... Cz. 2, Kraków.
• Kubiak B., 2012a, Na łamach prasy. Część 1. Podręcznik do nauki języka polskiego. Ćwiczenia rozwijające sprawność czytania (C2), Kraków.
• Kubiak B., 2012b, Na łamach prasy. Część 2. Podręcznik do nauki języka polskiego. Ćwiczenia rozwijające sprawność czytania (C2), Kraków.
• Lipińska E., 2014, Z polskim na Ty. Podręcznik do nauki języka polskiego (B1), Kraków.
• Madeja A., Morcinek B., 2007, Polski mniej obcy: Podręcznik do nauki języka polskiego dla średnio zaawansowanych, Katowice.
• Martyniuk W., 1986, „Mów do mnie jeszcze!”: podręcznik języka polskiego dla średniozaawansowanych, Kraków.
• Pięcińska A., 2014, Co raz wejdzie do głowy – już z niej nie wyleci, czyli frazeologia prosta i przyjemna. Podręcznik dla uczniów, pomoc dla nauczycieli (B1–C1), Kraków.
• Seretny A., 2014, Per aspera ad astra. Podręcznik do nauki języka polskiego. Ćwiczenia rozwijające sprawność czytania (C1), Kraków.
• Seretny A., 2017, Kto czyta – nie błądzi. Podręcznik do nauki języka polskiego. Ćwiczenia rozwijające sprawność czytania (B2, C1), Kraków.
• Szelc-Mays M., 2006, Coś wam powiem...: ćwiczenia komunikacyjne, Kraków.

Identifiers

DOI

10.18778/0860-6587.27.28