Funkcjonalne typy substytutów w strukturze okazjonalnych innowacji frazeologicznych: interpretacja z uwzględnieniem aspektu glottodydaktycznego

• Authors: Julia Stefanyszyn

Title variants

EN

Functional types of substitutes in the structure of occasional phraseological innovations: interpretation with the didactic aspect taken into account

Abstracts

EN

The article deals with comprehensive research into phraseological innovations based on replacement of one or several components of the phraseological unit in modern Polish prosaic texts (36 works by 10 Polish writers). Phraseological innovations were considered applying two approaches: structural-semantic and functional-pragmatic. Seven types of substitutes were outlined due to the functions they perform within the innovation. The impact of occasional substitution upon the meaning of the phraseological unit was assessed, taking into consideration its three aspects: significative, denotative and connotative. Possible ways of using texts containing innovations with substitutes during the language course and phraseology course with students of Polish philology at the Ivan Franko National University of Lviv were described. 

PL

Artykuł poświęcony jest badaniu frazeologicznych innowacji wymieniających w tekstach współczesnej prozy polskiej (36 utworów autorstwa 10 współczesnych pisarzy polskich). Innowacje rozpatrywane są w dwóch płaszczyznach: strukturalno-semantycznej i funkcjonalno- pragmatycznej. Wydzielono 7 typów substytutów ze względu na funkcje pełnione przez nie w strukturze innowacji. Ustalono stopień wpływu przekształcenia formalnego na znaczenie frazeologizmu z uwzględnieniem trzech składników semantyki frazeologicznej – sygnifikacyjnego, desygnacyjnego i konotacyjnego. Opisano ewentualne sposoby wykorzystania tekstów zawierających innowacje wymieniające na zajęciach z frazeologii i języka polskiego jako obcego ze studentami polonistyki lwowskiej. 

Keywords

PL

frazeologizm; norma frazeologiczna; innowacja frazeologiczna; substytut; znajomość frazeologii; nauczanie frazeologii

EN

phraseological unit; phraseological norm; phraseological innovation; substitute; knowledge of phraseology; teaching phraseology

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
• Year: 2021
• Volume: 28
• Pages: 255-268

Dates

published

2021

Contributors

author

Julia Stefanyszyn

• Lwowski Uniwersytet Narodowy imienia Iwana Franki, Wydział Filologiczny, Katedra Filologii Polskiej, ul. Uniwersytecka 1, 79-000 Lwów

• https://orcid.org/0000000161146247

References

• Bąba S., 2009, Frazeologia polska. Studia i szkice, Poznań.
• Dilna J., 2008, Frazeologizmy w polskiej prozie młodzieżowej. Problemy z recepcją odbiorcy ukraińskiego uczącego się polszczyzny, w: W.T. Miodunka i A. Seretny (red.), W poszukiwaniu nowych rozwiązań. Dydaktyka języka polskiego jako obcego u progu XXI wieku. Kraków, s. 143–149.
• Dilna J., 2011, Współczesny tekst literacki jako źródło polskiej frazeologii potocznej na zajęciach z języka polskiego jako obcego, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców. Teksty i podteksty w nauczaniu języka polskiego jako obcego – 3”, t. 18, Łódź, s. 129–134.
• Dziamska-Lenart G., 2004, Innowacje frazeologiczne w powojennej felietonistyce polskiej, Poznań.
• Horoz N., 2008, Transformacìï frazeologìzmìv u tekstah sučasnih horvatsʹkih gazet: avtoref. dis. na zdobuttâ nauk. stupenâ kand. fìlol. nauk: spec. 10.02.03 „Slov`ânsʹkì movi”, Kiïv.
• Ignatowicz-Skowrońska J., 2008, Frazeologizmy jako tworzywo stylu współczesnej powieści polskiej, Szczecin.
• Kravčuk A., 2005, Novij tip defìnìcìj frazeologìzmìv u polʹsʹkih slovnikah, Problemi slov`âno ânoznavstva, Vip. 55, s. 181–196.
• Krawczuk A., Nikołajczuk K., 2017, Frazeologia biblijna wieżą Babel? O znajomości normatywnej frazeologii biblijnej z nomen proprium wśród native speakerów oraz Ukraińców uczących się polskiego, „Prace Językoznawcze” XIX/1, Olsztyn, s. 101–120.
• Liberek J., 1998, Innowacje frazeologiczne w powojennej fraszce polskiej, Poznań.
• Nikołajczuk K., 2013, Kompetencja rodzimych użytkowników polszczyzny oraz obcokrajowców (Ukraińców) w zakresie stosowania polskiej frazeologii temporalnej, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców. Glottodydaktyka – media – komunikacja. Kształtowanie kompetencji komunikacyjnej”, t. 20, Łódź, s. 83–92.
• Pajdzińska A., 1993, Frazeologizmy jako tworzywo współczesnej poezji, Lublin.
• Sahata J., 2013, Świadomość normy frazeologicznej w zakresie związków zawierających nazwy zwierząt (na przykładzie ankiety przeprowadzonej wśród studentów polonistyki lwowskiej oraz uczelni polskich), w: A. Rabczuk (red.), Edukacja Międzykulturowa. Forum Glottodydaktyczne: Materiały z Konferencji Naukowej. Warszawa, s. 129–145.
• Stefanišin Û., 2016, Frazeologìčnì ìnnovacìï v sučasnìj polʹsʹkìj prozì: avtoref. dis. na zdobuttâ nauk. stupenâ kand. fìlol. nauk: spec. 10.02.03 „Slov`ânsʹkì movi”, Lʹvìv.
• Teplâkov Ì., 2005, Frazeologìčna semantika (na materìalì deâkih slov`ânsʹkih mov), Problemi slov` ânoznavstva, Vip. 55, s. 156–163.
• Tretʹâkova I., 2011, Okkazionalʹnaâ frazeologiâ (strukturno-semantičeskij i kommunikativno-pragmatičeskij aspekty): avtoref. dis. na soiskanie uč. stepeni d-ra filol. nauk: spec. 10.02.01 „Russkij âzyk”, Âroslavlʹ.

Identifiers

DOI

10.18778/0860-6587.28.17

Biblioteka Nauki

2034573