Nauka i uczeni w biografiach Anny Czerwińskiej-Rydel

• Authors: Rafał Kępa

Title variants

Nauka i uczeni w biografiach Anny Czerwińskiej-Rydel

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Publikacje poświęcone nauce stanowią ważną część współczesnego rynku książki dla dzieci. W zdecydowanej większości mają one formę dostosowanych do wieku dziecka leksykonów i miniencyklopedii, zarówno o charakterze ogólnym, jak i poświęconych określonemu wycinkowi rzeczywistości (np. kosmos, dinozaury, zwierzęta, rośliny). Choć są to niewątpliwie pozycje wartościowe, wydaje się, że wychodzą naprzeciw potrzebom specyficznego − i zarazem liczebnie ograniczonego − typu odbiorcy: osób zainteresowanych nauką, niekoniecznie zaś równie chętnie sięgających po literaturę, tzw. „umysłów ścisłych”. Twórczość Anny Czerwińskiej-Rydel, autorki licznych fabularyzowanych biografii (m.in. Marii Curie-Skłodowskiej, Jana Heweliusza czy Daniela Fahrenheita) pokazuje jednak, że można z powodzeniem pisać teksty poświęcone nauce, kierowane do zupełnie inaczej, bardziej „literacko”, nastawionego czytelnika. Artykuł jest próbą prezentacji książek autorki poświęconych znanym (jak wyżej wymienieni) i mniej znanym (np. Jan Czochralski czy Elżbieta Heweliusz) naukowcom oraz ich dokonaniom. W szczególności koncentrować się będzie na sposobach prezentowania skomplikowanych zagadnień z zakresu nauk ścisłych przy pomocy poetyki właściwej dla tekstu literackiego.

EN

An important part of the contemporary market of children's books are publications dedicated to science. In the vast majority of the form adapted to the child's age glossaries and encyclopedias, of a general nature, or on a slice of reality as the universe, dinosaurs, animals, plants. Although these are undoubtedly extremely valuable items, it seems that suit the needs of quite specific - and most important numerically limited-type audience: people interested in science and learning, and not necessarily as happy up after literature. Books of Anna Czerwińska-Rydel, an author of numerous fictionalized biographies, including Maria Curie-Skłodowska, Johannes Hevelius or Daniel Fahrenheit shows, however, that you can successfully write texts about science dedicated to a completely different, more "literary" set of the reader. An article is an attempt a presentation of books of the author devoted to famous - as above - and less well known, as Jan Czochralski or Elizabeth Hevelius, scientists and their achievements. In particular, the focus will be on how to present complicated science topics using of the poetics specific to a literary text.

Keywords

PL

Anna Czerwińska-Rydel; biografia; nauka w literackich książkach dla dzieci; literatura dla dzieci; współczesna literatura dla dzieci; polska literatura dla dzieci; książka dla dzieci; Anna Czerwińska-Rydel; biografia; nauka w literackich książkach dla dzieci; literatura dla dzieci; współczesna literatura dla dzieci; polska literatura dla dzieci; książka dla dzieci

EN

Anna Czerwińska-Rydel; biography; science in literature books for children; literature for children; modern children and young adults literature; polish children and young adults literature; books for children and young adults

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum
• Year: 2018
• Volume: 1
• Issue: 26
• Pages: 13-31

Dates

published

2018-06-30

Contributors

author

Rafał Kępa

• Katedra Informatologii i Bibliologii, Uniwersytet Łódzki

References

• Czerwińska-Rydel, Anna (2011a). Ciepło–Zimno. Zagadka Fahrenheita. Warszawa: Muchomor.
• Czerwińska-Rydel, Anna (2011b). W poszukiwaniu światła. Opowieść o Marii Skłodowskiej-Curie, Warszawa: Muchomor.
• Czerwińska-Rydel, Anna (2011c). Wędrując po niebie z Janem Heweliuszem. Warszawa: Muchomor.
• Czerwińska-Rydel, Anna (2013). Kryształowe odkrycie. Powieść o Janie Czochralskim. Katowice: Debit.
• Czerwińska-Rydel, Anna (2014). Którędy do gwiazd? Historia Elżbiety Heweliusz, pierwszej kobiety astronom. Warszawa: Muchomor.
• Graban-Pomirska, Monika (2015) Nie tylko Kopernik. Życiorysy wybitnych kobiet w książkach dla dzieci i młodzieży. W: B. Olszewska, O. Pajączkowski, L. Urbańczyk (red.) „Stare” i „nowe” w literaturze dla dzieci i młodzieży. Biografie (s. 93–102). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Konopnicka, Maria (1915). Przed sądem. W: M. Konopnicka, Poezye, Wyd. zupełne, kryt. T. 1. Warszawa–Kraków [i in.]: Gebethner i Wolff–L. Anczyc [i in.].
• Kostecka, Weronika (2012). Nauka nie musi być nudna. Nowe Książki, 12, 89−90.
• Kruszyńska, Elżbieta (2015). Ludzie z pasją – współczesne biografie dla młodego odbiorcy. W: B. Olszewska, O. Pajączkowski, L. Urbańczyk (red.) „Stare” i „nowe” w literaturze dla dzieci i młodzieży. Biografie (s. 149–158). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Listy od dzieci (2016). [Online]. Pobrane 7 kwietnia 2017 z: http://www.annaczerwinskarydel.com/ /listy.html
• Olech, Joanna (2011). Marysia, Janek i młody filozof. Nowe Książki, 11, 73−74.
• Olszewska, Bożena (2015). Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość biografii dla dzieci i młodzieży. W: B. Olszewska, O. Pajączkowski, L. Urbańczyk (red.) „Stare” i „nowe” w literaturze dla dzieci i młodzieży. Biografie (s. 9–18). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Pajączkowski, Olaf (2015). Mówiąc prosto o trudnych problemach – biografie dla dzieci autorstwa Anny Czerwińskiej-Rydel. W: B. Olszewska, O. Pajączkowski, L. Urbańczyk (red.) „Stare” i „nowe” w literaturze dla dzieci i młodzieży. Biografie (s. 175–186). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Staniów, Bogumiła (2015). Dawne i współczesne książki o Marii Skłodowskiej-Curie dla dzieci i młodzieży. Od biografii do komiksu. W: B. Olszewska, O. Pajączkowski, L. Urbańczyk (red.) „Stare” i „nowe” w literaturze dla dzieci i młodzieży. Biografie (s. 103–120). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Wądolny-Tatar, Katarzyna (2015). (Re)konstrukcja osoby. Chopin Anny Czerwińskiej-Rydel i Korczak Beaty Ostrowickiej. W: B. Olszewska, O. Pajączkowski, L. Urbańczyk (red.) „Stare” i „nowe” w literaturze dla dzieci i młodzieży. Biografie (s. 359–372). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Wądolny-Tatar, Katarzyna (2016). Biografie (dla dzieci) – reaktywacja? Z Pisarką Anną Czerwińską-Rydel rozmawiały Anna Czabanowska-Wróbel i Katarzyna Wądolny-Tatar, spisała i redagowała Anna Pekaniec. Nowa Dekada Krakowska, 1/2, 89−97.
• Zabawa, Krystyna (2014). Znaczenie i sposoby kształtowania przestrzeni w opowieściach biograficznych o artystach Anny Czerwińskiej-Rydel. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria, 14, 225−238.

Identifiers

DOI

10.18778/0860-7435.26.01