Książka w kulturze Greków w Rzeczypospolitej w XVI–XIX wieku. Rekonesans

• Authors: Marcin Mikołajczyk

Title variants

Książka w kulturze Greków w Rzeczypospolitej w XVI–XIX wieku. Rekonesans

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest zebranie i zasygnalizowanie dotychczasowych informacji na temat książki wśród Greków zamieszkujących Rzeczpospolitą. Na podstawie literatury przedmiotu oraz materiałów archiwalnych przedstawiono działalność Greków w szkole ostrogskiej, Bractwie lwowskim, biblioteki cerkiewne oraz prywatne księgozbiory przedstawicieli nacji greckiej.

EN

The aim of this article is gathering and signalization of information related to the theme of book among Greeks living in Commonwealth. The activity of Greeks in Ostrog Academy and Lviv Fraternity were presented based on literature and archival materials. The orthodox church libraries and private collections of representatives of the Greek nation were discussed as well.

Keywords

PL

Grecy; księgozbiory; biblioteki cerkiewne; Jan Konstanty Żupański; Grecy; księgozbiory; biblioteki cerkiewne; Jan Konstanty Żupański

EN

Greeks; book collections; orthodox church libraries; Jan Konstanty Żupański

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum
• Year: 2018
• Volume: 1
• Issue: 26
• Pages: 79-98

Dates

published

2018-06-30

Contributors

author

Marcin Mikołajczyk

• Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Książnica Pedagogiczna im. A. Parczewskiego w Kaliszu

References

• Archiwum Państwowe w Kaliszu (APK): Akta notariusza Stanisława Kobyłeckiego, sygn. 3, dok 47
• Archiwum Państwowe w Kaliszu (APK): Akta notariusza Franciszka Nowosielskiego, sygn. 29, dok. nr 145
• Pamiętnik Dziejów Polskich. Z aktów urzędowych lwowskich i z rękopismów zebrał X. Sadok Barącz. (1855). Lwów.
• Paszkiewicz, Urszula (2015). Cathalogus cathalogorum. Inwentarze i katalogi bibliotek z ziem wschodnich Rzeczypospolitej od XVI wieku do 1939 roku. Spis scalony, poprawiony i uzupełniony. T. 1–2. Warszawa: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
• Skoczek, Józef (1939). Lwowskie inwentarze biblioteczne w epoce renesansu. Lwów: Towarzystwo Naukowe.
• Abramowicz, Ludwik (1925). Cztery wieki drukarstwa w Wilnie. Zarys historyczny (1525–1925). Wilno: Nakładem i drukiem Ludwika Chomińskiego, Tłocznia "LUX".
• A. S. (1935). Arumuni w Poznaniu. Kurier Poznański, 123, 8.
• Bieńkowska, Barbara (1976). Staropolski świat książek. Wrocław: Zakład Narodowy im. Osso­lińskich.
• Borkowski, Andrzej (2010). Związki egzarchy patriarszego Nicefora Paraschesa Kantakuzena z Akademią Ostrogską. W: H. Hałupczak, J. Misiągiewicz, E. Balashor (red.), Akademia Zamojska i Akademia Ostrogska w perspektywie historyczno-kulturowej (s. 249–260). Zamość: Państwowa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu, Wydawnictwo Officina Simonidis.
• Chadzinikolau, Elżbieta (2000). Działalność wydawnicza Jana Konstantego Żupańskiego. W: B. Kosmanowa (red.), Rola książki w integracji ziem polskich w XIX w. (s. 73–111). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.
• Chodyński, Adam (1891). Grecy w Kaliszu. Kaliszanin, 42, 3.
• Chwalewik, Edward (1991). Zbiory polskie. Archiwa, biblioteki, gabinety, galerie, muzea i inne zbiory pamiątek przeszłości w Ojczyźnie i na Obczyźnie. T. II: N–Ż. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza.
• Deluga, Waldemar (2003). Grecka wspólnota religijna w Rzeczypospolitej. Uwagi na marginesie książki Ihora Lylo: Ігор Лильо. Нариси з історії грецької громади Львова XVІ – XVІІ століть. – Львів, 2002, Випуск, 9, 44–58.
• Deluga, Waldemar (2013). Greek patronage of the arts in Lviv in the sixteenth and seventeenth centuries. In: D. Dumitran, V. Moga (ed.), Economy and Society in Central and Eastern Europe. Territory, Population, Consumption (p. 289–297). Zürich-Berlin: LIT Verlag.
• Foć, Mirosław & Romanowska, Monika (1996). Jan Konstanty Żupański. Życie i dzieło. Poznań: Nakładem Antykwariatu Naukowego im. Jana Konstantego Żupańskiego.
• Fritz, Józef (1928). Księgi lekarskie w lwowskich zbiorach XVI/XVII wieku. Lwów: Nakładem i drukiem "Drukarni Polskiej".
• Gudziak, Borys A. (2008). Kryzys i Reforma. Metropolia kijowska, patriarchat Konstantynopola i geneza unii brzeskiej. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Iorga, Nicolae (1924). Note Polone. Bucureşti.
• Jaroszewicz-Pieresławcew, Zoja (2010). Księgozbiory z Ziem Wschodnich Rzeczypospolitej. Stan badań i postulaty badawcze. W: W. Walczak, K. Łopatecki (red.), Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej, t. II (s. 75–84). Białystok: Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy.
• Jazdon, Artur (2003). Jak na rynku książką handlowano. Kronika Miasta Poznania, 372–388.
• Kempa, Tomasz (2002). Akademia Ostrogska. W: A. Mironowicz, U. Pawluczuk, P. Chomik (red.), Szkolnictwo prawosławne w Rzeczypospolitej (s. 55–79). Białystok: Zakład Historii Kultur Pogranicza Instytutu Socjologii Uniwersytetu w Białymstoku.
• Kempa, Tomasz (2010). Akademia Ostrogska i jej fundator – wojewoda kijowski Konstanty Wasyl Ostrogski. W: H. Hałupczak, J. Misiągiewicz, E. Balashor (red.), Akademia Zamojska i Akademia Ostrogska w perspektywie historyczno-kulturowej (s. 185–204). Zamość: Państwowa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu, Wydawnictwo Officina Simonidis.
• Kijas, Artur (1977). Jan Konstanty Żupański zasłużony księgarz i wydawca polski XIX wieku. Księgarz, 2.
• Korzon, Tadeusz (1897). Wewnętrzne dzieje Polski za Stanisława Augusta (1764–1794). Badania historyczne ze stanowiska ekonomicznego i administracyjnego. T. I. Kraków–Warszawa.
• Kuczara, Konrad (2012). Grecy w Kościołach wschodnich w Rzeczypospolitej (1585–1621). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Lylo, Ihor (2002). Narysy z istoriji hrećkoji hromady mista Lvova XVI–XVII stolit. Lviv: Wydawnyctwo Lvivskoji Polityechniky.
• Lylo, Ihor (2012). Grecy we Lwowie: zapomniani obywatele. Orientalia Christiana Cracovien­sia, 4, 49–58.
• Lylo, Ihor (2016). Miejsce Greków w kulturze materialnej Rzeczypospolitej w XVI–XVII wieku. Przegląd Nauk Historycznych, 1, 189–211.
• Łoziński, Władysław (1902). Patrycyat i mieszczaństwo lwowskie w XVI i XVII wieku. Lwów: Księgarnia H. Altenberga.
• Maciejewski, Jarosław (1959). Jan Konstanty Żupański 1804–1883. W: W. Jakóbczyk (red.), Wybitni Wielkopolanie XIX wieku (s. 129–153). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Maciejewski, Jarosław (1981). Żupański Jan Konstanty (1804–1883). W: A. Gąsiorowski, J. Topolski (red.), Wielkopolski słownik biograficzny (s. 888). Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Malinowski, Gościwit (2015). Dimitrios Mawros, adiutant "Wieszatiela". Pobrane 10 stycznia 2018, z: http:// hellenopolonica.blogspot.com/
• Mikołajczyk, Marcin (2014). Grecka diaspora w Poznaniu w XVIII i XIX wieku. Przegląd Archiwalno-Historyczny, 1, 89–109.
• Mikołajczyk, Marcin (2015). Greckie diaspory na terytorium Rzeczypospolitej w XVI–XIX wieku – rekonesans. Cerkiewny Wiestnik. Kwartalnik Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, 3, 35–45.
• Mikołajczyk, Marcin (2017). Księgarnia rodzeństwa Rajko-Grabowskich w Kaliszu. Bliżej Biblioteki. Pismo bibliotekarzy Wielkopolski południowo-wschodniej, 1/2, 8–13.
• Mironowicz, Antoni (2010). Wykładowcy Akademii Ostrogskiej na tle dziejów szkolnictwa prawosławnego w XVI-wiecznej Rzeczypospolitej. W: H. Hałupczak, J. Misiągiewicz, E. Balashor (red.), Akademia Zamojska i Akademia Ostrogska w perspektywie historyczno-kulturowej (s. 205–222). Zamość: Państwowa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu, Wydawnictwo Officina Simonidis.
• Motty, Marceli (1957). Przechadzki po mieście. T. 1. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Papahagi, Pericle (1909). Scriitori Aromâni in secolul al XVIII (Cavalioti, Ucuta, Baniil). Bucureşti.
• Papahagi, Pericle (1925). Numiri etnice la Aromâni. Bucureşti.
• Pawluczuk, Urszula (2011). Wykładowcy greccy w szkołach bractw cerkiewnych we Lwowie i w Wilnie. Latopisy Akademii Supraskiej, 2, 59–69.
• Popiel, Tadeusz (1972). Żupański Jan Konstanty (czerwiec 1804 Poznań – 30 XII 1883 tamże). W: I. Treichel (red.), Słownik pracowników książki polskiej (s. 1035–1036). Warszawa–Łódź: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Przygodzki, Sławomir (2006). Społeczność emigrantów macedońskich w Kaliszu w XIX wieku. W: K. Walczak, E. Andrysiak (red.), Kalisz – miasto otwarte. Mniejszości narodowe i religijne w dziejach Kalisza i ziemi kaliskiej (s. 56–69). Kalisz: Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.
• Różycki, Edward (1991). Z dziejów książki we Lwowie w XVII wieku. Studia nad introligator­stwem i handlem książką. Katowice: Muzeum Śląskie.
• Różycki, Edward (1994). Książka polska i księgozbiory we Lwowie w epoce renesansu i baroku. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Różycki, Edward (2001). Alembekowie i ich księgozbiory. Z dziejów kultury umysłowej mieszczaństwa lwowskiego okresu renesansu i baroku. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Sakowicz, Eugeniusz (1935). Kościół prawosławny w Polsce w epoce Sejmu Wielkiego 1788–1792. Warszawa: Nakładem Warszawskiej Metropolji Prawosławnej.
• Sławiński, Piotr (2006). Parafie prawosławne w Opatowie w latach 1778–1915. Sandomierz: Wydawnictwo Mandragora.
• Topolska, Maria B. (1984). Czytelnik i książka w Wielkim Księstwie Litewskim w dobie Renesansu i Baroku. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Wicherkiewiczowa, Maria (2002). Grecy w Poznaniu. W: Obrazki z przeszłości Poznania (s. 50–61). Poznań: Wydawnictwo Miejskie.
• Zagórski W. (1893). O szkole grecko-słowiańskiej we Lwowie. Przyczynek do historii oświaty na Rusi w w. XVI. Muzeum. Czasopismo Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych, 11–12, 935–949.
• Zubrzycki, Dionizy (1836). Historyczne badania o drukarniach rusko-słowiańskich w Galicyi. Lwów: Drukarnia Instytutu Stauropigiańskiego.

Identifiers

DOI

10.18778/0860-7435.26.04