Sfera profanum dnia Wszystkich Świętych wobec społecznego aspektu cmentarzy

• Authors: Sławoj Tanaś
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Współczesna „popkulturyzacja” uroczystości Wszystkich Świętych stała się powodem do dokonania przez autora analizy sfery profnum tego dnia na przykładzie wybranych łódzkich cmentarzy, wraz z krótkim opisem porównawczym latynoamerykańskich świąt ku czci zmarłych, które przypadają na pierwsze dni listopada. Odwiedzanie polskich cmentarzy 1 listopada nabrało w XX w. cech rekreacyjnych i krajoznawczych, co potwierdzają m.in. sposób zagospodarowania otoczenia cmentarzy, mający charakter jarmarczny i ludyczny, oraz kierujące odwiedzającymi motywy komemoracyjne, kontemplacyjne i poznawcze. Zmiany cywilizacyjne wpływają coraz częściej na postrzeganie dnia Wszystkich Świętych jako atrakcji turystycznej czy wręcz kulturowego produktu turystycznego. Artykuł obejmuje opis porównawczy uroczystości Wszystkich Świętych w Polsce i Dnia Zmarłych w Ameryce Łacińskiej, analizę pomiaru wielkości ruchu na wybranych łódzkich cmentarzach wraz ze sposobem zagospodarowania ich otoczenia w dniu 1 listopada 2019 r., z wykorzystaniem niepublikowanych wyników badań z 2004 r., oraz dyskusję nad świeckim i rekreacyjnym aspektem dnia Wszystkich Świętych.

Keywords

PL

dzień Wszystkich Świętych; Dzień Zmarłych; Łódź; Ameryka Łacińska; cmentarz; zagospodarowanie; wielkość ruchu

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Turyzm
• Year: 2020
• Volume: 30
• Issue: 2
• Pages: 103-112

Dates

published

2020-12-29

Contributors

author

Sławoj Tanaś

• Uniwersytet Łódzki; Wydział Nauk Geograficznych, Instytut Geografii Miast, Turyzmu i Geoinformacji

• https://orcid.org/0000-0003-3325-2645

References

• Ariés, Ph. (1989). Człowiek i śmierć. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Brandes, S. (1998a). The Day of the Dead, Halloween, and the quest for Mexican national identity. The Journal of American Folklore, 111 (442), 359-380.
• Brandes, S. (1998b). Iconography in Mexico’s Day of the Dead: Origins and meaning. Ethnohistory, 45 (2), 181-218.
• Cano, L.M., Mysyk, A. (2004). Cultural tourism. The state and Day of the Dead. Annals for Tourism Research, 31 (4), 879-898.
• Curl, J.S. (1980). A celebration of death. London: Constable.
• Długozima, A. (2011). Cmentarze jako ogrody żywych i umarłych. Warszawa: Wydawnictwo Sztuka ogrodu, Sztuka krajobrazu Beata Gawryszewska.
• Eliade, M. (1996). Sacrum i profanum. O istocie religijności. Warszawa: Wydawnictwo KR.
• Etlin, R.E. (1984). The architecture of death the transformation of the cemetery in eighteenth-century Paris. London: MIT Press, Cambridge, Massachusetts.
• Jackowski, A. (2003). Święta przestrzeń świata. Podstawy geografii religii. Kraków: Wydawnictwo UJ.
• Jaszczak, A., Dreksler, B. (2013). Cmentarze – miejsca pamięci, tradycji i religii. Cmentarze i ogrody w krajobrazie. O sacrum, symbolice, kompozycji i przemijaniu. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, 22, 31-39.
• Kolbuszewski, J. (1985). Wiersze z cmentarza. O współczesnej epigrafice wierszowanej. Warszawa: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
• Kolbuszewski, J. (1996). Cmentarze. Wrocław: Wydawnictwo Dolno-śląskie.
• Kulczyńska, K., Marciniak, N. (2018). Odwiedzenia nekropolii na Miłostowie w Poznaniu i ich motywy. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 44, 205-219.
• Kupisiński, Z. (2007). Śmierć jako wydarzenie eschatyczne. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Lewandowski, R. (2003). Idea śmierci w kontekście Święta Zmarłych. Anthropos? 1, 54-85
• Loudon, C.J. (1843). On the laying out, planting and managing of cemeteries and on the improvement of churchyards. Londyn: [b.w.].
• Marchi, R. (2013). Hybridity and authenticity in US Day of the Dead celebrations. Journal of American Folklore, 126 (501), 272-301.
• Miller, M.S., Space, J.D. (2006). Hallowed ground, place, and culture: The cemetery and the creation of place. Space and Culture, 9 (4), 334-350.
• Ragon, M. (1983). The space of death. A study of funerary architecture, decoration, and urbanism. Charlottesville: University Press of Virginia.
• Stasiak, A., Tanaś, S. (2005). Przestrzeń sepulkralna w turystyce. Turystyka i Hotelarstwo, 8, 9-42.
• Tanaś, S. (2008). Przestrzeń turystyczna cmentarzy. Wstęp do tanatoturystyki. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Identifiers

DOI

10.18778/0867-5856.30.2.11