Intertekst – paratekst – przekład. Lektura nadobowiązkowa Borisa Akunina i jej polskie tłumaczenie

• Authors: Marta Kaźmierczak

Title variants

Intertekst – paratekst – przekład. Lektura nadobowiązkowa Borisa Akunina i jej polskie tłumaczenie

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł omawia szczególny sposób dialogowania z tradycją – przy pomocy tytułów rozdziałów. Zjawisko to rozpatrywane jest na materiale powieści Borisa Akunina Внеклассное чтение (Lektura nadobowiązkowa). Autorka bada uwarunkowania tego dialogu w sytuacji przekładu, sięgając do polskiego tłumaczenia Ewy Rojewskiej-Olejarczuk.

EN

The paper discusses a peculiar way of dialoguing with tradition, namely by way of intertitles, as is the case in Boris Akunin’s novel Vneklassnoye chtenie (Extracurricular Reading). The effectiveness of the dialogue is also measured in intercultural perspective, based on the Polish translation by Ewa Rojewska-Olejarczuk.

Keywords

PL

intertekstualność; paratekst; przekład; Akunin; tytuły wewnętrzne; rozdział; intertekstualność; paratekst; przekład; Akunin; tytuły wewnętrzne; rozdział

EN

intertextuality; paratext; translation; Akunin; intertitles; chapter

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
• Year: 2016
• Issue: 9
• Pages: 127-141

Dates

published

2016-12-30

Contributors

author

Marta Kaźmierczak

References

• “Adwokat diabła”. Z Borysem Akuninem rozmawia Jan Strzałka. Tygodnik Powszechny, № 9 (2006) supplement „Książki w Tygodniku”:16–17.
• Akunin, Boris. Lektura nadobowiązkowa, transl. by E. Rojewska-Olejarczuk. Warszawa: Świat Książki, 2005.
• Akunin, Boris. Vneklassnoye chtenie. Moskva: Olma-Press, 2002. http://www.lib.ru/RUSS_DETEKTIW/BAKUNIN/akunin14.txt
• Borisovskaya, Yelena M. Vse proizvedenia shkolnoy programmy v kratkom izlozhenii. Moskva: Slavyansky dom knigi, 2002.
• Cuddon J. A. The Penguin Dictionary of Literary Terms and Literary Theory. London: Penguin Books, 1999, 17th ed.
• Drawicz, Andrzej, Nieuważny, Florian, Olbrych, Wiesława. Literatura rosyjska. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1999.
• Franaszek, Anna. Od Bieruta do Herlinga-Grudzińskiego. Wykaz lektur szkolnych w Polsce w latach 1946–1999. Warszawa: Biblioteka Narodowa, 2006.
• Garewicz, Jan. “Z warsztatu tłumacza: o przekładaniu tytułów literackich”. Literatura na Świecie, № 5–6 (1996): 236–248.
• Genette, Gérard. Paratexts. Thresholds of Interpretation, transl. by J. E. Lewin. Cambridge: Cambridge University Press, 1997.
• Historia literatury rosyjskiej, ed. M. Jakóbiec. Vol. 1–2. Warszawa: PWN, 1976.
• Historia literatury rosyjskiej XX wieku, ed. A. Drawicz. Warszawa: PWN, 1997.
• Jarniewicz, Jerzy. “Tytuł w przekładzie (czyli o tłumaczeniu tytułów tekstów literackich)”. Literatura na Świecie, № 12 (1999): 245–254.
• Kaźmierczak, Marta. “Tekst, paratekst, przesunięcia interpretacyjne w polskich wydaniach ‘Przygód Fandorina’ (Część 2: Parateksty werbalne)”. Przegląd Rusycystyczny, № 2 (154), (2016): 66–94.
• Lamzina, Anna V. Rama proizvedenia. In: Literaturnaya entsiklopedia terminov i ponyatiy, ed. A. Nikolyukin. Moskva: NPK Intelvak, 2003: 848–853.
• Lanin, Boris A. „Sovremennaya literatura v shkole XXI veka”. Problemy sovremennogo obrazowania, 5 (2010): 55–60.
• Majkiewicz, Anna. Intertekstualność – implikacje dla teorii przekładu. Warszawa: PWN, 2008.
• Między oryginałem a przekładem. Vol. XVII: Parateksty przekładu, ed. E. Skibińska. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2011.
• Mikhina, Yelena V., Glukhova, Liliya R. “Chaika B. Akunina – plagiat ili pereosmyslenie klassiki? (Urok analiz v 11 klasse)”. Filologichesky klass, 24 (2010): 53–56.
• Nord, Christiane. Wprowadzenie do tłumaczenia funkcjonalnego. Na przykładzie tytułów i nagłówków, transl. by K. Jaśtal. In: Współczesne teorie przekładu. Antologia, ed. M. Heydel, P. Bukowski. Kraków: Znak, 2009: 175–192.
• Pfister, Manfred. Pola odniesień intertekstualności. Odniesienia do systemu, transl. by J. Gilewicz. In: Antologia zagranicznej komparatystyki literackiej, ed. H. Janaszek-Ivanićkova. Warszawa: Instytut Kultury, 1997: 182–187.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, Dz.U. 2012 poz. 977 [ministerial curriculum regulation].
• Skibińska, Elżbieta. O przypisach tłumacza: wprowadzenie do lektury. In: Przypisy tłumacza, ed. E. Skibińska. Wrocław–Kraków: Księgarnia Akademicka 2009: 7–19.
• Wojtasiewicz, Olgierd. Wstęp do teorii tłumaczenia. Wrocław–Warszawa: Ossolineum, 1957.

Identifiers

DOI

10.18778/1427-9681.09.12