Barwy dziecięcej wyobraźni, czyli o znaczeniu obrazowości w percepcji dziecięcej (na podstawie przekładu wiersza Тараканище Kornieja Czukowskiego na język polski)

• Authors: Edyta Manasterska-Wiącek

Title variants

Barwy dziecięcej wyobraźni, czyli o znaczeniu obrazowości w percepcji dziecięcej (na podstawie przekładu wiersza Тараканище Kornieja Czukowskiego na język polski)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zaprezentowany artykuł został poświęcony badaniu jednostek językowych, które potencjalnie mogą wpłynąć na wyobraźnię dziecka jako odbiorcy tekstu literackiego. Materiałem analizy jest wiersz K. Czukowskiego Тараканище oraz jego przekład na język polski – Karaluszysko. Badanie bogactwa i siły wyobraźni dziecka, która nie zna granic, jest niemożliwe przy wykorzystaniu narzędzi językoznawczych. Jednak analiza zawartości leksykalnej tekstu literackiego pozwala na wyekscerpowanie takich jednostek, które w sposób bezpośredni mogą oddziaływać na emocje dziecka. Porównanie badanych tekstów pozwoliło na wniosek, że tekst przekładu może znacznie silniej wpłynąć na wyobraźnię niedorosłego odbiorcy. Potencjał taki mają m.in. zdania wykrzyknikowe, leksyka nacechowana emocjonalnie oraz leksyka o charakterze sensorycznym. Pod ich wpływem „kolory” dziecięcej wyobraźni stają się bardziej wyraziste.

EN

In the following article the author’s aim is to analyze how originals and translations influence the reader’s imagination. In fact, an average reader’s imaginative potential cannot be verified by any means available to a linguist. However, imagination is affected by images created by linguistic units embedded in a text. The article brings an attempt at identifying those elements of the original and translation that have the potential to activate colours and tints in a child’s imagination. Then, the author gauges whether the impressions made by the texts in this respect are comparable or different. The research material is a poem by Kornei Chukovsky, “Tarakanishche” (“Cock-the-Roach”), and its Polish translation, “Karaluszysko”. The analysis carried out leads to the conclusion that the target text contains elements that can affect the young reader’s imagination more strongly. This is the result of using exclamatory sentences, emotionally loaded vocabulary, sensory words and more detailed imagery. The greater complexity of the images in the translation creates more vivid mental pictures and potentially leads to a slightly different reception.

Keywords

PL

dziecko; Korniej Czukowski; poezja dla dzieci; wyobraźnia; dziecko; Korniej Czukowski; poezja dla dzieci; wyobraźnia

EN

child; Kornei Chukovsky; children’s poetry; imagination

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
• Year: 2017
• Issue: 10
• Pages: 101-111

Dates

published

2017-12-30

Contributors

author

Edyta Manasterska-Wiącek

References

• Alimov, Vyacheslav V. Teoriya perevoda. Perevod v sfere professionalnoy kommunikatsii. Moskva: Editorial URSS, 2006: 107.
• Bettelheim, Bruno. Cudowne i pożyteczne. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1985: 226–227.
• Górniewicz, Józef. Wyobraźnia i wychowanie. In: Świat człowieka, świat sztuki, ed. J. M. Śnieciński. Warszawa: Wydawnictwo Żak, 1996.
• Lem, Stanisław. Filozofia przypadku. In: H. Starzec, Kultura literacka – wychowanie literackie, Teksty wybrane. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1981: 61.
• Manasterska-Wiącek, Edyta. Dyfuzja i paradyfuzja w przekładach literatury dla dzieci. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2015.
• Manasterska-Wiącek, Edyta. „Wzmocnienia leksykalne w tłumaczeniach poezji dziecięcej”. Rocznik Przekładoznawczy. Studia nad teorią, praktyką i dydaktyką przekładu, № 9 (2014): 144–158.
• Pisarska, Alicja, Tomaszkiewicz, Teresa. Współczesne tendencje przekładoznawcze. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 1996: 197.
• Przetacznik-Gierowska, Maria, Makiełło-Jarża, Grażyna. Psychologia rozwojowa i wychowawcza wieku dziecięcego. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1985:121–125, 180–181.
• Słownik języka polskiego, ed. M. Szymczak. Warszawa: PWN, 1989.
• Smykowski, Błażej. Wiek przedszkolny. Jak rozpoznać potencjał dziecka. In: Psychologiczne portrety człowieka, ed. A. I. Brzezińska. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne,2005: 186.
• Strelau, Jan, Jurkowski, Andrzej, Putkiewicz, Zygmunt. Podstawy psychologii dla nauczycieli. Warszawa: PWN, 1985: 110–111.
• Tp – Karaluszysko, transl. by D. Wawiłow. Warszawa: Książka i Wiedza, 1988.

Identifiers

DOI

10.18778/1427-9681.10.10