Out of Date. Remarks on the 1951 “Index of Books to be Immediately Excluded”

• Authors: Elżbieta Dąbrowicz
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

This article seeks to identify some of the uses of „the index of books to be immediately excluded” issued by the Ministry of Culture and Arts in 1951. At that time, decrees of the sort specified inventories of books permitted to be included on the shelves of Polish. In the process, many books were to be removed for good both from libraries and from native heritage. Addition­ally, the procedure of “purification”, as it was called by the officials, bore significant similarities to the repressive practices of the German and Russian occupants used during WWII. The author argues that analogies were drawn wittingly or impulsively at least for the effectiveness of German and Russian inventions. The 1951 list of books forbidden for the Polish common reader offers their obsolete character as the reason for exclusion. Up to date did not mean “contemporary” but up to the demands of state authorities. Administrative pressure to reflect the political agenda converted books into somewhat fatter newspapers and in this way seriously damaged book, which had always been the important vehicle of national and cultural memory.

Keywords

EN

“index of books to be immediately excluded”; censorship after 1945; censorship towards literature; public libraries in Polish People’s Republic

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
• Year: 2016
• Volume: 37
• Issue: 7
• Pages: 57-72

Dates

published

2017-07-05

Contributors

author

Elżbieta Dąbrowicz

• University of Bialystok, Faculty of Philology, Institute of Polish Philology

References

• AAN (Archives of New Records), GUKPPiW (Main Office of Control of Press, Publications and Shows), ref. no. 170 (32/32), ref. no. 173 (32/43), ref. no. 386 (31/ 132), ref. no. 386 (31/ 124).
• Caillois Roger, Wojna i sacrum, in: Antropologia widowisk. Zagadnienia i wybór tekstów, A. Chałupnik, W. Dudzik, M. Kanabrodzki, L. Kolankiewicz (eds.), Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warsaw 2005, pp. 264–270.
• Degen Dorota “…szkodliwe, zdezaktualizowane i bezwartościowe”…. Zarys działalności Komisji Oceny Wycofywanych Wydawnictw (1954−1956), in: Niewygodne dla władzy. Ograniczanie wolności słowa na ziemiach polskich w XIX i XX w., D. Degen and J. Gzella (eds.), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2010, pp. 323–333.
• Eisenstein Elizabeth L., Rewolucja Gutenberga, translated by H. Heska-Kwaśniewicz Krystyna, Przed czym chciano chronić młodego czytelnika w PRL-u, czyli o czystkach w bibliotekach szkolnych lat 1948−1953, in: Młody człowiek w świecie książki, bibliotek, informacji, K. Heska-Kwaśniewicz, I. Socha (eds.), Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1996, pp. 73–80.
• Grycz Józef, Problemy biblioteczne obecnej doby, “Przegląd Biblioteczny” 1946, vol. 1−2, pp. 4–24.
• Jarczyńska Maria, O aktualności w sztuce, o dyletantyzmie i o Breughelu, “Tygodnik Powszechny” 1946, issue 51−52, p. 6.
• Kondek Stanisław Adam, Papierowa rewolucja. Oficjalny obieg książek w Polsce w latach 1948−1955, Instytut Książki i Czytelnictwa, Biblioteka Narodowa, Warsaw 1999.
• Korczyńska-Derkacz Małgorzata, Książki szkodliwe politycznie, czyli akcja “oczyszczania” księgozbiorów bibliotek szkolnych, pedagogicznych i publicznych w latach 1947−1956, in: Niewygodne dla władzy. Ograniczanie wolności słowa na ziemiach polskich w XIX i XX w., D. Degen and J. Gzella (eds.), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2010, pp. 335–356.
• Król Eugeniusz Cezary, Propaganda i indoktrynacja narodowego socjalizmu w Niemczech 1919−1945, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warsaw 1999.
• Nowicki Ryszard, Działalność Stanisława Sierotwińskiego w latach 1945−1946 jako delegata Ministerstwa Oświaty do zabezpieczania księgozbiorów opuszczonych i porzuconych na Ziemiach Zachodnich, “Roczniki Biblioteczne” 2006, issue 50, pp. 13–44.
• Nowicki Ryszard. Rezultaty działalności Zbiornicy Księgozbiorów Zabezpieczonych w Szczecinie w latach 1947−1950, “Roczniki Biblioteczne” 2007, issue 51, pp. 169–188.
• Poza stereotypy. Dehumanizacja i esencjalizm w postrzeganiu grup społecznych, M. Drogosz, M. Bilewicz, M. Kofta (eds.), Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warsaw 2012.
• Radziwon Marek, Iwaszkiewicz. Pisarz po katastrofie, W.A.B., Warsaw 2010.
• Siedlecka Joanna, Obława. Losy pisarzy represjonowanych, Prószyński i S-ka, Warsaw 2005.
• Śmierć miasta. Pamiętniki Władysława Szpilmana 1939−1945, J. Waldorff (ed.), Spółdzielnia Wydawnicza “Wiedza”, Warsaw 1948.
• Więckowska Helena, Z prac nad odbudową Biblioteki Narodowej, “Przegląd Biblioteczny” 1946, vol. 1−2, pp. 108–114.
• Zaremba Marcin, Amputacja pamięci, “Polityka” 1996, issue 2064, http://www.niniwa2.cba.pl/amputacja_pamieci.htm [accessed on: 15.09.2012].
• Żmigrodzki Zbigniew, Państwo Jednej Partii, Wydawnictwo Nortom, Wrocław 2012.
• Żmigrodzki Zbigniew, Posłowie, in: [Cenzura PRL]. Wykaz książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu 1 X 1951 r., Żmigrodzki Zbigniew (ed.), Wydawnictwo Nortom, Wrocław 2002, pp. 2–81.

Identifiers

DOI

10.18778/1505-9057.37.05