Radio i oralność – z perspektywy językoznawczej

• Authors: Małgorzata Kita

Title variants

Radio i oralność – z perspektywy językoznawczej

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Radio as a sound medium, as elaborated in the typical definition of it, constitutes an integral component of the human audiosphere. Human culture is, at source, oral in nature. Orality, a huge category that operates outside of individual academic disciplines, is that which links in a synergy the human being, culture and language, as well as linguistic communication. The author, starting from these ruminations, shows how the theory of orality created by Walter J. Ong may constitute a stable instrument for the description of language and linguistic-communicative behaviours on radio, and enable us to interpret numerous phenomena of radio discourse.

Keywords

EN

orality; language in the media; media communication

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
• Year: 2017
• Volume: 39
• Issue: 1
• Pages: 31-47

Dates

published

2017-07-06

Contributors

author

Małgorzata Kita

• Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Filologiczny, Katedra Międzynarodowych Studiów Polskich

References

• Aitchison J., Przedmowa, [w:] Atlas języków. Pochodzenie i rozwój języków świata, red. B. Comrie, S. Matthews, M. Polinsky, przekł. P. Gąsiorowski, Oficyna Wydawnicza Atena, Poznań 1998.
• Albińska K., Poranna audycja radiowa jako hybryda megagatunkowa (na podstawie wybranych programów z rozgłośni polskich i brytyjskich) [rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem prof. Elżbiety Pleszkun-Olejniczakowej, Uniwersytet Łódzki, 2015].
• Bajerowa I., Język ogólnopolski XX w., [w:] Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2001, s. 23–48.
• Briggs A., Burke P., Społeczna historia mediów: od Gutenberga do Internetu, przekł. J. Jedliński, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.
• Bugajski M., Język a przestrzenie wizualne i akustyczne, [w:] A. Janiak, W. Krzemińska, A. Wojtasik-Tokarz, Przestrzenie wizualne i akustyczne człowieka. Antropologia audiowizualna jako przedmiot i metoda badań, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP, Wrocław 2007, s. 65–73.
• Cisza i milczenie. Społeczno-kulturowe mechanizmy kreowania emocji, red. B. Syroka, K. Marcehl, seria Antropologia Emocji, t. 1, Oficyna Wydawnicza Arboretum, Wrocław 2010.
• Fry D., Homo Loquens: Man as a Talking Animal, Cambridge University Press, Cambridge 1977.
• Gadżety popkultury. Społeczne życie przedmiotów, red. W. Godzic, M. Żakowski, Wydawnictwa Naukowe i Profesjonalne, Warszawa 2007.
• Goody J., Mit, rytuał i oralność, przekł. O. Kaczmarek, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2012.
• Inny słownik języka polskiego PWN, t. 2, red. M. Bańko, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
• Jabłoński H., Opinia, parlament, prasa. Wstęp do badań roli opinii publicznej w epoce rozkwitu kapitalizmu, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1985.
• Japola J., Tekst czy głos? Waltera J. Onga antropologia literatury, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1998.
• Jędrzejewski S., Radio, [w:] Słownik wiedzy o mediach, red. E. Chudziński, Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa, ParkEdukacja Bielsko-Biała 2007, s. 154–172.
• Jędrzejewski S., Radio. Narodziny – ewolucja – perspektywy, [w:] Dziennikarstwo i świat mediów. Nowa edycja, red. Z. Bauer, E. Chudziński, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków 2010, s. 115–126.
• Kita M., Dyskurs radiowy, [w:] Style współczesnej polszczyzny. Przewodnik po stylistyce polskiej, red. E. Malinowska, J. Nocoń, U. Żydek-Bednarczuk, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków 2013, s. 313–346.
• Kita M., Koncepcja oralności W.J. Onga a poglądy polskich badaczy języka mówionego, [w:] W kręgu języka polskiego, red. E. Jędrzejko, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2001, s. 116–130.
• Kwiatkowski M.J., Narodziny Polskiego Radia: radiofonia w Polsce w latach 1918–1929, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1972.
• Le trilogue, ed. C. Kerbrat-Orecchioni, Ch. Plantin, Presses Universitaires de Lyon, Lyon 1995.
• Losiak R., Muzyka w przestrzeni publicznej miasta. Z badań nad pejzażem dźwiękowym Wrocławia, [w:] Dźwięk jako przedmiot badań interdyscyplinarnych. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, t. 11, red. S. Bernat, Instytut Nauk o Ziemi Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego, Lublin 2008, s. 253–264.
• McLuhan M., Wybór pism, przekł. K. Jakubowicz, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1975.
• McLuhan M., Zrozumieć media. Przedłużenia człowieka, przekł. N. Szczucka, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 2004.
• Misiak T., Estetyczne konteksty audiosfery, Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa, Poznań 2009.
• Moorhouse R., Stolica Hitlera. Życie i śmierć w wojennym Berlinie, przekł. J. Wąsiński, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków 2011.
• Obirek S., Uskrzydlony umysł. Antropologia słowa Waltera Onga, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2010.
• Ong W.J., Oralność i piśmienność. Słowo poddane technologii, przekł. J. Japola, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1992.
• Pleszkun-Olejniczakowa E., Jak jest zrobione słuchowisko? O morfologii i znaczeniu, o kreacji i znaku, [w:] E. Pleszkun-Olejniczakowa, J. Bachura, A. Pawlik, Dwa teatry. Studia z zakresu teorii i interpretacji sztuki słuchowiskowej, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2011, s. 59–140.
• Radio i społeczeństwo, red. G. Stachyra, E. Pawlak-Hejno, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2011.
• Riesman D., Tradycja oralna a słowo pisane, [w:] Antropologia słowa. Zagadnienia i wybór tekstów, opr. G. Godlewski, A. Mencwel, R. Sulima, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2004, s. 395–401.
• Rokoszowa J., Język, czas, milczenie, Wydawnictwo Oddziału Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 1999.
• Semantyka milczenia: zbiór studiów, red. K. Handke, Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, Katedra Teorii Muzyki Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy przy Instytucie Slawistyki PAN, Warszawa 1999.
• Skowronek B., Mediolingwistyka. Wprowadzenie, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2013.
• Stachyra G., Radiomorfozy. Profilowanie przekazu na przykładzie radia Hair Trendy, [w:] Radio w dobie nowych mediów, red. U. Doliwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2014, s. 115–131.
• Steciąg M., Oralność pierwotna w wiadomościach radiowych, [w:] Współczesne odmiany języka narodowego, red. K. Michalewski, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2004, s. 238–246.
• Wyrwas K., Opowiadanie potoczne w świetle genologii lingwistycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2014.
• http://alehistoria.blox.pl/2012/05/BRUNATNE-CZASY-RADIA.html [dostęp: 26.06.2018].
• http://biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/Content/46023/oralnosc_w_kulturze.pdf [dostęp: 26.06.2016].
• http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,398768,komora-bezechowa-agh-jak-nowa.html [dostęp: 26.06.2016].
• http://sjp.pwn.pl/sjp/cisza;2449472.html [dostęp: 26.06.2016].
• http://tech.wp.pl/kat,1009779,title,Upiorna-komora-ktora-doprowadza-do-szalenstwa-Ile-bys-wytrzymal,wid,14391366,wiadomosc.html?ticaid=116f18 [dostęp: 26.06.2016].
• http://waldisaren.bloog.pl/id,347610641,title,Dzwiek,index.html?smoybbtticaid=616e40 [dostęp: 26.06.2016].
• http://www.bu.kul.pl/walter-j-ong-jr-sj-1912-2003-sylwetka-i-publikacje,art_11256.html [dostęp: 26.06.2016].
• http://www.hifi.pl/slownik/komora-bezechowa.php [dostęp: 26.06.2016].
• http://www.kmt.uksw.edu.pl/media/pdf/kmt_2012_11_sitkowska.pdf [dostęp: 28.06.2016].
• http://www.lat.agh.edu.pl/pomieszczenia/komora-bezechowa/ [dostęp: 26.06.2016].
• http://www.magdalenaszpunar.com/_publikacje/2014/4-Szpunar.pdf [dostęp: 26.06.2016].
• http://www.media-ecology.org/publications/MEA_proceedings/v6/berg.pdf [dostęp: 26.06.2016].
• http://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/1085552,Guglielmo-Marconi-i-poczatki-radia [dostęp: 26.06.2016].
• http://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/713951,Wojna-swiatow-tylko-Clint-Eastwood-nie-uwierzyl-w-te-historie [dostęp: 26.06.2016].
• http://www.polskieradio.pl/8/2222/Artykul/988121,Kultura-oralna-%E2%80%93-slowo-zwiazane-z-cialem [dostęp: 26.06.2016].
• http://www.polskieradio.pl/9/398/Artykul/231470,Co-to-jest-radio [dostęp: 26.06.2016].
• http://www.tygodnikprzeglad.pl/radiowe-imperium-goebbelsa/ [dostęp: 26.06.2016].
• https://horyzonty.ignatianum.edu.pl/index.php/HW/article/view/314/281 [dostęp: 26.06.2016].
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Polskie_Radio_Program_IV [dostęp: 26.06.2016].
• https://pl.wikiquote.org/wiki/Radio [dostęp: 26.06.2016].
• https://www.youtube.com/watch?v=Xs0K4ApWl4g [dostęp: 26.06.2016].
• Lutostański B., Wstęp do analizy narratologicznej słuchowisk radiowych, „Tekstualia” 2013, nr 1 (32): Literatura i radio, http://tekstualia.pl/stara/index.php?DZIAL=teksty&ID=790 [dostęp: 26.06.2016].

Identifiers

DOI

10.18778/1505-9057.39.06