Twórczość Tadeusza Różewicza w radiu

• Authors: Barbara Zwolińska

Title variants

Twórczość Tadeusza Różewicza w radiu

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

In the article I focus on the works of Tadeusz Różewicz presented on Polish Radio, of which the most numerous are the works of dramatic art adapted for radio, such as: Akt przerywany [The Interrupted Act], Białe małżeństwo [White Wedding], Kartoteka [The Card Index], Kartoteka rozrzucona [The Card Index Scattered], Odejście Głodomora [The Starveling Leaves], Pogrzeb po polsku [Polish funeral], Stara kobieta wysiaduje [The Old Lady Sits Waiting], Śmieszny staruszek [The Funny Old Man], Świadkowie albo nasza mała stabilizacja [The Witnesses, or our little stabilisation], Wyszedł z domu [He Left Home]. Apart from this, Różewicz’s one acters have been broadcast as radio dramas titled Teatr niekonsekwencji [Theatre of Inconsistency]. His poetry have been utilised with varying degrees of success, forming the basis for such poetic programmes as Radio w radiu [Radio on radio], based on a selection of poems from the volumes Uśmiechy [Smiles], or Recykling [Recycling]. A separate group is constituted by programmes forming a kind of tribute to poetic masters: Prus (Rozmowy w Alei Zdrowia) or Staff (Tadeusz Różewicz pisze Staffa). Apart from this, I’m interested in programmes presenting the author’s prose in the collected work Matka odchodzi [Mother Leaves], and also the cycle of five interviews Dialogi poetów. Rozmowy o życiu [Poets’ Dialogue. Conversations about life], being the result of the meeting of Tadeusz Różewicz and Czesław Miłosz in the Teatr Słowacki in Kraków in July 1999. Comparing the radio versions of the texts of these dramas, I arrive at the conclusion that in the majority of cases the directors and engineers of these adapted dramas, falling back on the caveat “based on”, made bold choices, shortening individual scenes or omitting them entirely. In addition, I consider that the creators of these dramas were not attempting to excessively modernise Różewicz’s art, maintaining their climate, their specific rhythm, based on their fragmentary nature, the sequence of scenes as well as the poetics of collage and recycling.

Keywords

EN

Tadeusz Różewicz; radio; radio drama; dramatic arts; adaptations; poetics of collage and recycling

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
• Year: 2017
• Volume: 39
• Issue: 1
• Pages: 185-199

Dates

published

2017-07-06

Contributors

author

Barbara Zwolińska

• Uniwersytet Gdański, Instytut Filologii Polskiej, Katedra Historii Literatury

References

• Bachura J., Kategorie filmowe w teatrze radiowym, [w:] E. Pleszkun-Olejniczakowa, J. Bachura,A. Pawlik, Dwa Teatry. Studia z zakresu teorii i interpretacji sztuki słuchowiskowej, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2011, s. 217–243.
• Bachura J., Pawlik A., Słuchowisko i jego „anatomia”, [w:] E. Pleszkun-Olejniczakowa, J. Bachura, A. Pawlik, Dwa Teatry. Studia z zakresu teorii i interpretacji sztuki słuchowiskowej, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2011, s. 141–179.
• Bardijewska S., Nagie słowo. Rzecz o słuchowisku, Wydawnictwo Elipsa, Warszawa 2001.
• Cieślak R., Widzenie Różewicza, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2013.
• Dębicz M., Notatki z prób Kartoteki rozrzuconej, [w:] T. Różewicz, Kartoteka, Kartoteka rozrzucona, wstęp Z. Majchrowski, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1997, s. 142–152.
• Dorak-Wojakowska L., Poetyka cielesności w utworach dramatycznych Tadeusza Różewicza, Wydawnictwo Księgarnia Akademicka, Kraków 2007.
• Franczak J., Maszyny antropologiczne w dramatach Różewicza, [w:] Próba rekonstrukcji. Szkice o twórczości Tadeusza Różewicza, red. T. Kunz, J. Orska, Wydawnictwo EMG, Kraków 2014.
• Godlewska E., Czym jest słuchowisko?, „Dialog” 2009, nr 7/8, s. 142–148.
• Górska I., Człowiek wobec tego, co nie-ludzkie, w twórczości Wisławy Szymborskiej i Tadeusza Różewicza, [w:] Człowiek w relacji do zwierząt, roślin i maszyn w kulturze. Od humanizmu do posthumanizmu, red. nauk. J. Tymieniecka-Suchanek, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2014.
• Jarzębowski Z., Słuchowiska szczecińskiego radia. Studia z pogranicza literatury i sztuki radiowej, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2009.
• Literatura polska wobec Zagłady (1939–1968), red. S. Buryła, D. Krawczyńska, J. Leociak, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, Warszawa 2012.
• Pleszkun-Olejniczakowa E., Jak jest zrobione słuchowisko? O morfologii i znaczeniu, o kreacji i znaku, [w:] E. Pleszkun-Olejniczakowa, J. Bachura, A. Pawlik, Dwa Teatry. Studia z zakresu teorii i interpretacji sztuki słuchowiskowej, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2011, s. 59–140.
• Rozmowy o dramacie. Wokół dramaturgii otwartej; O poezji, teatrze i krytyce z Tadeuszem Różewiczem, [w:] Wbrew sobie. Rozmowy z Tadeuszem Różewiczem, oprac. J. Stolarczyk, Biuro Literackie, Wrocław 2011, s. 43–58 oraz s. 87–92.
• Różewicz T., Matka odchodzi, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1999.
• Różewicz T., Teatr niekonsekwencji, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1979.
• Różewicz T., Uśmiechy, ilustracje J. Tchórzewski, wyd. 3 (przejrzane i poszerzone), Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2000.
• Różewicz T., Wycieczka do muzeum. Wybór opowiadań, Wydawnictwo Biuro Literackie, Wrocław 2010.
• Różewicz T., zawsze fragment. recykling, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1999.
• Skrendo A., Przodem Różewicz, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, Warszawa 2012.
• Tuszewski J., Paradoks o słowie i dźwięku. Rozważania o sztuce radiowej, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2005.
• Wyka K., Różewicz parokrotnie, oprac. M. Wyka, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1977.
• Zwolińska B., „Być sobą i kimś innym”. O twórczości Feliksa Netza, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2012.
• Zwolińska B., Na początku był dźwięk. Twórczość radiowa Feliksa Netza, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2014.
• Żukowski T., Zagłada a język poetycki Tadeusza Różewicza, [w:] Literatura polska wobec Zagłady, red. A. Brodzka-Wald, D. Krawczyńska, J. Leociak, Wydawnictwo Żydowski Instytut Historyczny. Instytut Naukowo-Badawczy, Warszawa 2000, s. 141–165.
• Audycja wspomnieniowa po śmierci Tadeusza Różewicza w Programie II Polskiego Radia, wyemitowana 24 kwietnia 2014 roku – zapis rozmowy – http://www.polskieradio.pl/ [dostęp: 02.01.2016].
• Audycja „Wybieram Dwójkę”. Emisja rozmowy Moniki Pilch z Julią Wernio – 9 stycznia 2016 roku; Program II Polskiego Radia.

Identifiers

DOI

10.18778/1505-9057.39.15