Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2017 | 42 | 4 | 43-90

Article title

Lager – literatura – strefy milczenia

Content

Title variants

Lager – literatura – strefy milczenia

Languages of publication

PL

Abstracts

EN
The article reconstructs the most important issues on the map of Polish lager prose, those that are ignored, inconvenient for readers or authors, and sometimes for both. The author of the essay also presents the zones of silence that resulted not from the threat of violation of social taboos and political prohibitions, but from the negligence of researchers. They characterize the most important tasks facing scholars of Polish lager prose.

Year

Volume

42

Issue

4

Pages

43-90

Physical description

Dates

published
2018-06-16

Contributors

  • Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Instytut Polonistyki i Logopedii, Zakład Literatury Współczesnej i Teorii Literatury; ul. K. Obitza 1, 10-725 Olsztyn

References

  • Agamben Giorgio, Co zostaje z Auschwitz. Archiwum i świadek (Homo sacer III), przeł. Sławomir Królak, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2008.
  • Agamben Giorgio, Homo sacer. Suwerenna władza i nagie życie, przeł. Sławomir Królak, Prószyński i S-ka, Warszawa 2008.
  • Ankersmit Frank, Pamiętając Holocaust: żałoba i melancholia, przeł. Ewa Domańska, w: Ankersmit Frank, Narracja, reprezentacja, doświadczenie. Studia z teorii historiografii, Universitas, Kraków 2004, s. 403–426.
  • Ben-Naftali Orna, Tuval Yogev, Punishing international crimes committed by the persecuted. The kapo trials in Israel (1950s–1960s), „Journal of International Criminal Justice” 2006 (marzec), s. 128–178.
  • Besançon Alain, Przekleństwo wieku. O komunizmie, narodowym socjalizmie i jedyności Zagłady, przeł. Joanna Guze, Czytelnik, Warszawa 2000.
  • Bojarska Katarzyna, Sztuka, która krzywdzi? Granice gestu krytycznego wobec bolesnej pamięci (a cenzura), „Konteksty” 2013, nr 3, s. 116–124.
  • Bojarska Katarzyna, Wydarzenia po Wydarzeniu. Białoszewski – Richter – Spiegelman, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich, Warszawa 2012.
  • Borowski Tadeusz, Muzyka w Herzenburgu, w: Borowski Tadeusz, Proza 2, oprac. Sławomir Buryła, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2004, s. 224–247.
  • Borowski Tadeusz, Pisma, t. 1–4, oprac. Sławomir Buryła, Tadeusz Drewnowski, Justyna Szczęsna, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2004–2005.
  • Borwicz Michał Maksymilian, Uniwersytet zbirów, Centralna Żydowska Komisja Historyczna, Kraków 1946.
  • Brot Rivka, The Gray Zone of Collaboration and the Israeli Courtroom, w: Jewish Honor Courts: Revenge, Retribution, and Reconciliation in Europe and Israel after the Holocaust, red. Jockusch Laura, Finder N. Gabriel, Wayne State University Press, Detroit 2015, s. 327–360.
  • Browning R. Christopher, Pamięć przetrwania. Nazistowski obóz pracy oczami więźniów, przeł. Hanna Postuła-Lewicka, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2013.
  • Brycht Andrzej, Wycieczka Auschwitz-Birkenau, w: Brycht Andrzej, Dancing w kwaterze Hitlera, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1967, s. 5–78.
  • Brycht Andrzej, Zmienna ogniskowa, w: Brycht Andrzej, Opowieści z tranzytu, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1986, s. 5–99.
  • Budrowska Kamila, Literatura i pisarze wobec cenzury PRL 1948–1958, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2009.
  • Buryła Sławomir, Tematy (nie)opisane, Universitas, Kraków 2013.
  • Buryła Sławomir, Wokół Zagłady. Szkice o literaturze Holocaustu, Universitas, Kraków 2016.
  • Burzyńska R. Anna, Wobec historii, w: Burzyńska R. Anna, Maska twarzy. Twórczość dramatyczna Stanisława Grochowiaka, Księgarnia Akademicka, Kraków 2011, s. 229–278.
  • Buser Verena, Karl Demerer – przywódca elity obozowej w Blechhammer, w: Elity i przedstawiciele społeczności żydowskiej podczas II wojny światowej (1939–1945), pod red. M. Grądzkiej- Rejak i A. Namysło [w druku].
  • Chamayou Grégoire, Podłe ciała. Eksperymenty na ludziach w XVIII i XIX wieku, przeł. Jadwiga Bodzińska, KatarzynaThiel-Jańczuk, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2012.
  • Chmielewska Katarzyna, Mamy bombę i nie zawahamy się jej zakopać, w: Zagłada w „Medalionach”. Tekst i konteksty, pod red. Tomasza Żukowskiego, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich, Warszawa 2016, s. 93–124.
  • Chruścielski Piotr, Ze Stutthofu do Stutthofu. Studium przypadku Paula W., „mieszkańca gminy Stutthof, więźnia nr 97431”, „Zeszyty Muzeum Stutthof” 2016, nr 4, s. 31–59.
  • Connell Raewyn W.. Gender and Power Society, the Person, and Sexual Politics, Allen & Unwin, Stanford 1987.
  • Connerton Paul, Jak społeczeństwa pamiętają, przeł. Marcin Napiórkowski, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2012.
  • Czaja Dariusz, Lekcje ciemności, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2009.
  • Czerski Alexander, Nieśmiertelni. Powieść, Massadah, Tel Aviv 1964.
  • Dauksza Agnieszka, Przenajświętsza Materia. O kolekcjonerstwie i zbieractwie w pisarstwie Kornela Filipowicza, „Teksty Drugie” 2012, nr 4, s. 267–282.
  • Drewnowski Tadeusz, Prowokacje B., „Miesięcznik Literacki” 1966, nr 3, s. 51–54.
  • Filipkowski Piotr, Historia mówiona i wojna. Doświadczenie obozu koncentracyjnego w perspektywie narracji biograficznych, Funna, Wrocław 2010.
  • Filipkowski Piotr, O (nie)możliwym nonkonformizmie w instytucji totalnej. Od doświadczenia obozowego do teorii socjologicznej (i z powrotem), „Stan Rzeczy” 2015, nr 2, s. 97–126.
  • Gajewska Agnieszka, Zagłada i gwiazdy. Przeszłość w prozie Stanisława Lema, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2016.
  • Gładysz Antoni, Obóz śmierci, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1962.
  • Górnicki Gerard, Ucieczka z Himmelkommando, w: Górnicki Gerard, Portret kota, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1961, s. 93–107.
  • Gross Tomasz Jan, Złote żniwa. Rzecz o tym, co się działo na obrzeżach zagłady Żydów, Znak, Kraków 2011.
  • Heger Heinz, Mężczyźni z różowym trójkątem. Świadectwo homoseksualnego więźnia obozu koncentracyjnego z lat 1939–1945, przeł. Alicja Rosenau, Ośrodek Karta, Warszawa 2016.
  • Jagoda Zenon, Kłodziński Stanisław, Masłowski Jan, Oświęcim nieznany, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1981.
  • Janion Maria, Zagadka Zofii Kossak-Szczuckiej, w: Porzucić etyczną arogancję. Ku reinterpretacji podstawowych pojęć humanistyki w świetle wydarzenia Szoa, pod red. Beaty Anny Polak i Tomasza Polaka, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2011, s. 55–70.
  • Januszkiewicz Michał, Borowski contra… Borowski, w: Januszkiewicz Michał, Horyzonty nihilizmu. Gombrowicz – Borowski – Różewicz, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2009, s. 183–232.
  • Justa Krystyna, Z bagna i kamieni, Książka, Warszawa 1948.
  • Kamiński Andrzej Józef, Koszmar niewolnictwa. Obozy koncentracyjne od 1896 do dziś. Analiza, przeł. Halina Zarychta i autor, Przedświt, Warszawa 1990.
  • Karwowska Bożena, Ciało. Seksualność. Obozy zagłady, Universitas, Kraków 2009.
  • Karwowska Bożena, Women’s Luxury Items in Concentration Camps, w: Women and the Holocaust. New Perspectives and Challenges, red. Andrea Petö, Louise Hecht, Karolina Krasuska, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich, Warszawa 2015, s. 64–76.
  • Kaźmierczak Marek, Auschwitz w Internecie. Przedstawienia Holokaustu w kulturze popularnej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2012.
  • Kępiński Antoni, Rytm życia, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1994.
  • Kompisch Kathrin, Sprawczynie, przeł. Sławomir Kupisz, Natalia Badiyan-Siekierzyska, Prószyński i S-ka, Warszawa 2012.
  • Kossak Zofia, Z otchłani. Wspomnienia z lagru, Wydawnictwo Księgarni Wł. Nagłowskiego, Częstochowa–Warszawa 1946.
  • Kowalczyk Izabela, Podróż do przeszłości. Interpretacje najnowszej historii w polskiej sztuce krytycznej, Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej „Academica”, Warszawa 2010.
  • Krupa Bartłomiej, Wspomnienia obozowe jako specyficzna odmiana pisarstwa historycznego, Universitas, Kraków 2006.
  • Krupiński Piotr, Ciało, historia, kultura. Pisarstwo Mariana Pankowskiego i Leo Lipskiego wobec tabu, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2011.
  • Krupiński Piotr, „Dlaczego gęsi krzyczały”? Zwierzęta i Zagłada w literaturze polskiej XX i XXI wieku, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich, Warszawa 2016.
  • Krzyżanowski Jerzy R., O pisarstwie A. B., „Kultura” [Paryż] 1967, nr 3, s. 135–138.
  • Kucia Marek, Auschwitz jako fakt społeczny. Historia, współczesność i świadomość społeczna KL Auschwitz w Polsce, Universitas, Kraków 2005.
  • Kulesza Dariusz, Ciało ludzkie w polskiej literaturze obozowej, w: Kulesza Dariusz, W poszukiwaniu istoty rzeczy. Studia i portrety, Alter Studio, Białystok 2015, s. 137–151.
  • Kulesza Dariusz, Dwie prawdy. Zofia Kossak i Tadeusz Borowski wobec obrazu wojny w polskiej prozie lat 1944–1948, Trans Humana, Białystok 2006.
  • Kummer Kazimierz, Bal, w: Kummer Kazimierz, Namiętności, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk–Bydgoszcz 1972, s. 105–123.
  • Kuwałek Robert, Obóz zagłady w Bełżcu, Państwowe Muzeum na Majdanku, Lublin 2010.
  • Langer L. Lawrence, Świadectwa Zagłady w rumowisku pamięci, przeł. Marcin Szuster, Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa 2015.
  • Levi Primo, Pogrążeni i ocaleni, przeł. Stanisław Kasprzysiak, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2007.
  • Liszka Katarzyna, Agamben. Czy możliwe jest „wyjście z obozu”?, w: Liszka Katarzyna, Etyka i pamięć o Zagładzie, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich, Warszawa 2016, s. 86–119.
  • Łysak Tomasz, Od kroniki do filmu posttraumatycznego – filmy dokumentalne o Zagładzie, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich, Warszawa 2016.
  • Majchrowski Zbigniew, „Po co to całe okrucieństwo”?, w: Iredyński Ireneusz, Kreacja. Dramaty, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich, Warszawa 2014, s. 7–30.
  • Mikołajek Tadeusz, Dom, w: Mikołajek Tadeusz, Ślepe gwiazdy, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1976, s. 712–728.
  • Mizerkiewicz Tomasz, Doświadczenie i komizm – o literaturze wojenno-okupacyjnej, w: Mizerkiewicz Tomasz, Nić śmiesznego. Studia o komizmie o literaturze polskiej XX i XIX wieku, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2007, s. 103–135.
  • Mojsak Kajetan, Groteska w polskiej prozie narracyjnej 1945–1968, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich, Warszawa 2014.
  • Morawiec Arkadiusz, Literatura w lagrze, lager w literaturze. Fakt – temat – metafora, Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej, Łódź 2009.
  • Niziołek Grzegorz, Polski teatr Zagłady, Krytyka Polityczna, Warszawa 2013.
  • Odojewski Włodzimierz, Syzyf, czyli bliski bogom, w: Odojewski Włodzimierz, Kwarantanna, Czytelnik, Warszawa 2009, s. 14–17.
  • Orzeł Wargskog Olga, Granice godności. Granice literatury, w: Porzucić etyczną arogancję. Ku interpretacji podstawowych pojęć humanistyki w świetle wydarzenia Szoa, pod red. Beaty
  • Anny Polak i Tomasza Polaka, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 20111, s. 31–54.
  • Ostrowska Joanna, Posłowie do: Heger Heinz, Mężczyźni z różowym trójkątem. Świadectwo homoseksualnego więźnia obozu koncentracyjnego z lat 1939–1945, przeł. Alicja Rosenau, Ośrodek Karta, Warszawa 2016, s. 130–149.
  • Ostrowska Joanna, Zapomniane ofiary nazizmu – figura prostytutki obozowej i jej wyparcie w dyskursie poholokaustowym, w: Auschwitz i Holokaust. Dylematy i wyzwania polskiej edukacji, pod red. Piotra Trojańskiego, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Oświęcim 2008, s. 285–292.
  • Ostrowski Marek, Literatura obozowa w jej funkcji „oral history” a propaganda PRL, Primum Verbum, Łódź 2013.
  • Piętka Bohdan, Więźniowie z różowym trójkątem w KL Auschwitz, „Dzieje Najnowsze” 2014, nr 2, s. 25–53.
  • Prenninger Alexander, Zapomniane ofiary: „Kryminaliści” i „asocjalni” więźniowie w społeczności obozu w Mauthausen. [Materiały z konferencji Niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne.
  • Nowe projekty i wyzwania badawcze w Polsce i Austrii. Wiedeń, 26–27 września 2016].
  • Ratajczak Józef, Cień traw, cień drzew, w: Ratajczak Józef, Trawa. Opowiadania, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1971, s. 166–191.
  • Rosenbaum Ron, Wyjaśnianie Hitlera. W poszukiwaniu źródeł zła, przeł. Alina Siewior-Kuś, Prószyński i S-ka, Warszawa 2001.
  • Rosenfeld H. Alvin, Kres Holokaustu, przeł. Renata Czekalska, Agnieszka Kuczkiewicz-Fraś, Księgarnia Akademicka, Kraków 2015.
  • Rusiniak Martyna, Obóz zagłady Treblinka II w pamięci społecznej, Neriton, Warszawa 2008.
  • Ruszkowska Sonia, Każdemu własna śmierć. O przywracaniu podmiotowości ofiarom Zagłady, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich, Warszawa 2014.
  • Segal Kalman, Skojarzeni, Czytelnik, Warszawa 1968.
  • Sereny Gitta, W stronę ciemności. Rozmowy z komendantem Treblinki, przeł. Jan K. Milencki, Cyklady, Warszawa 2002.
  • Shallcross Bożena, Rzeczy i Zagłada, Universitas, Kraków 2010.
  • Stöcker-Sobelman Joanna, Kobiety Holokaustu. Feministyczna perspektywa w badaniach nad Shoah. Kazus KL Auschwitz-Birkenau, Trio, Warszawa 2012.
  • Szmaglewska Seweryna, Dymy nad Birkenau, Czytelnik, Warszawa 1946.
  • Theweleit Klaus, Męskie fantazje, przeł. Mateusz Falkowski, Michał Herer, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2015.
  • Thompson Paul, Głos przeszłości. Historia mówiona, przeł. Michał Kierzkowski, w: Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki. Antologia, pod red. Ewy Domańskiej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2010, s. 281–294.
  • Tkaczuk Wacław J., Inicjacja, „Więź” 1967, nr 4, s. 116–120.
  • Tomkiewicz Monika, Semków Piotr, Profesor Rudolf Spanner 1895–1960. Naukowiec w III Rzeszy, Róża Wiatrów, Gdynia 2010.
  • Tonini Carla, Czas nienawiści i czas troski. Zofia Kossak-Szczucka – antysemitka, która ratowała Żydów, przeł. Teresa i Wojciech Jekiel, Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa 2007.
  • Ubertowska Aleksandra, Holokaust. Auto(tanto)grafie, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich, Warszawa 2014.
  • Welzer Harald, Sprawcy. Dlaczego zwykli ludzie dokonują masowych mordów, przeł. Magdalena Kurkowska, Scholar, Warszawa 2010.
  • Werner Andrzej, Zwyczajna apokalipsa. Tadeusz Borowski i jego wizja świata obozów, wyd. 2, Czytelnik, Warszawa 1981.
  • Weseli Agnieszka, Homoseksualiści i homoseksualizm w KL Auschwitz-Birkenau w świetle „oświadczeń” byłych więźniów obozu, „Przegląd Historyczny” 2007, nr 3, s. 425–435.
  • Wesołowska Danuta, Słowa z piekła rodem. Lagerszpracha, Impuls, Kraków 1996.
  • Wolski Paweł, Tadeusz Borowski – Primo Levi. Paralela. Prze-pisywanie literatury Holocaustu, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich, Warszawa 2013.
  • Wóycicka Zofia, Przerwana żałoba. Polskie spory wokół pamięci nazistowskich obozów koncentracyjnych i zagłady 1944–1950, Trio, Warszawa 2009.
  • Wygodzki Stanisław, W deszczu, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1962.
  • Zrozumieć Zagładę. Społeczna psychologia Holokaustu, pod red. Leonarda S. Newmana, Ralpha Erbera, przeł. Magdalena Budziszewska, Anna Czarna, Ewa Dryll, Adrian Wójcik, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.ojs-doi-10_18778_1505-9057_42_03
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.