Nie ma takiej wiedzy, która jest ostateczna. Każda stanowi przedsionek prowadzący do nowych obszarów niewiedzy. Götz i Meyer Davida Albahariego

• Authors: Sabina Giergiel

Title variants

Nie ma takiej wiedzy, która jest ostateczna. Każda stanowi przedsionek prowadzący do nowych obszarów niewiedzy. Götz i Meyer Davida Albahariego

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

This article’s aim is to analyze David Albahari’s Götz and Meyer as the only Serbian literary text whose main theme is the extermination of the native Jews. The recurring key-word of the analysis is the notion of void, which appears both on the plot level and a more metaphorical one that connotes a less perceptible meaning of Albahari’s prose which can be summarized as a conviction about the insufficient memory of the Holocaust in Serbia. The main aim of this paper is to demonstrate what method Albahari employs to build his story. Consequently, juxtaposing history (ostensibly objective, linked with the order of reason) with fiction proves to be here of the utmost importance. It demonstrates that this text – indirectly – inscribes itself in the debate on the possibilities of expressing Holocaust.

Keywords

EN

David Albahari; Serbia; Holocaust; concentration camp Staro sajmište; memory; literature; history

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
• Year: 2018
• Volume: 47
• Issue: 1
• Pages: 159-178

Dates

published

2018-05-25

Contributors

author

Sabina Giergiel

• Uniwersytet Opolski, Instytut Slawistyki, Zakład Slawistyki Zachodniej i Południowej, pl. Kopernika 11, 45-040 Opole

References

• Albahari David, Götz i Meyer, przekł. Milan Duškov, Graffiti BC, Toruń 2007.
• Albahari David, Mamidło, przekł. Dorota Jovanka Ćirlić, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2008.
• Albahari David, Pisma iz logora, w: Albahari David, Teret. Eseji, Biblioteka Forum Pisaca, Beograd 2004, s. 101–118.
• Ankersmit Frank, Pamiętając Holocaust: żałoba i melancholia, przeł. Andrzej Ajchstet, Andrzej Kubis, Justyna Regulska, tekst poprawiła i uzupełniła Ewa Domańska, w: Ankersmit Frank, Narracja, reprezentacja, doświadczenie. Studia z teorii historiografii, red. i wstęp Ewa Domańska, Universitas, Kraków 2004, s. 403–426.
• Arendt Hanna, Myślenie, przekł. Hanna Buczyńska-Garewicz, przedm. Marcin Król, Czytelnik, Warszawa 2002.
• Bollnow Otton Friedrich, Rozumienie krytyczne, w: Wokół rozumienia. Studia i szkice z hermeneutyki, wybór i przekł. Grzegorz Sowiński, Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej, Kraków 1993, s. 163–178.
• Bukwalt Miłosz, My, prawda grobów, i my złuda istnienia… Obraz zagłady Żydów serbskich w powieści „Götz i Meyer” Davida Albahariego, „Południowosłowiańskie Zeszyty Naukowe” 2014, nr 11, s. 63–76.
• Chmielewska Katarzyna, Literackość jako przeszkoda, literackość jako możliwość wypowiedzenia, w: Stosowność i forma. Jak opowiadać o Zagładzie?, red. Michał Głowiński [i in.], Universitas, Kraków 2005, s. 21–32.
• Czaja Dariusz, Lekcje ciemności, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2009.
• Drndić Daša, Belladonna, Fraktura, Zaprešić 2012.
• Drndić Daša, Sonnenschein. Powieść dokumentalna, przekł. Dorota Jovanka Ćirlić, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2010.
• Engelking Barbara, Zagadnienia moralne w wojennych pismach Emanuela Ringelbluma, w: Wojna. Doświadczenie i zapis. Nowe źródła, problemy, metody badawcze, red. Sławomir Buryła, Paweł Rodak, Universitas, Kraków 2006, s. 255–272.
• Giergiel Sabina, Czy „ja” to mój bohater? Davida Albahariego gra rolami narracyjnymi, „Pamiętnik Słowiański” 2007, z. 1, s. 35–54.
• Giergiel Sabina, Ocalić pamięcią. Praktyki pamięci i zapominania we współczesnej prozie postjugosłowiańskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2012.
• Heller Agnes, Pamięć i zapomnienie. O sensie i braku sensu, przekł. Andrzej Kopacki, „Przegląd Polityczny” 2001, nr 52–53, s. 21–27.
• Jevrejski logor na na Beogradskom sajmistu [online], http://www.open.ac.uk/socialsciences/semlin/[dostęp: 29.12.2015].
• Kluba Agnieszka, Litość bez trwogi – zagadnienie empatii i dystansu w literaturze, w: Literackie reprezentacje doświadczenia, red. Włodzimierz Bolecki, Ewa Nawrocka, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa 2007, s. 83–93.
• Kornhauser Julian, Serbska literatura emigracyjna po 1991 roku. Przypadek Davida Albahariego, w: Słowiańskie diaspory. Studia o literaturze emigracyjnej, red. Celina Juda, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009, s. 133–147.
• Krawczyńska Dorota, Literaturoznawstwo wobec piśmiennictwa o Zagładzie, w: Zagłada. Współczesne problemy rozumienia i przedstawiania, red. Przemysław Czapliński, Ewa Domańska, Poznańskie Studia Polonistyczne, Poznań 2009, s. 131–139.
• Krupa Bartłomiej, Opowiedzieć Zagładę. Polska proza i historiografia wobec Holocaustu (1987–2003), Universitas, Kraków 2013.
• Lang Berel, Przedstawienie zła. Etyczna treść a literacka forma, przekł. Anna Ziębińska-Witek, „Literatura na Świecie” 2004, nr 1–2, s. 15–63.
• Leociak Jacek, Doświadczenia graniczne. Studia o dwudziestowiecznych formach reprezentacji, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 2009.
• Manojlović Pintar Olga, Ignjatović Aleksandar, Prostori selektivnih memorija. Staro sajmište u Beogradu i sećanje na drugi svetski rat, w: Kultura sjećanja. 1941. Povijesni lomovi i svladavanje prošlosti, red. Sulejman Bosto, Tihomir Cipek, Olivera Milosavljević, Disput, Zagreb 2008.
• Martinoli Ana, Staro sajmište – istorijsko sećanje i virtuelano promišljanje budućnosti [online], https://www.fdu.edu.rs/uploads/uploaded_files/_content_strane/2012_ana_martinoli.pdf [dostęp: 04.09.2016].
• Milanović Željko, Dva pisca i Drugi, Srpski književni glasnik, Beograd 2012.
• Milchman Alan, Rosenberg Alan, Eksperymenty w myśleniu o Holokauście. Auschwitz, nowoczesność i filozofia, przekł. Leszek Krowicki, Jakub Szacki, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2003.
• Nowak-Bajcar Sylwia, Mapa biografii. Proza Davida Albahariego, w: Nowak-Bajcar Sylwia, Mapy czasu. Serbska proza postmodernistyczna wobec wyzwań epoki, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010, s. 91–123.
• Radović Srđan, Gradski prostori od mesta do nemesta, i vice versa. Slučaj beogradskog Starog sajmišta, w: Spomen mesta. Istorija, sećanje, red. Aleksandra Pavićević, Etnografski institut SANU, Beograd 2009, s. 142–160.
• Radović Srđan, Memory Culture and Urban Reconstruction. The Case of Staro Sajmište in Belgrade [online], https://books.google.pl/books?id=QZpQoL0juvMC&pg=PT138&lpg=PT138&dq=Radovi%C4%87+SrdjaS,+Memory&source=bl&ots=Ml97B-NyQ4&sig=ZKoIiefyjHbNECHPBzMmm_x_HOc&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwj5_PDS5JfKAhXmEXIKHdSaC8UQ6AEIPjAF#v=onepage&q=Radovi%C4%87%20Srdjan%2C%20Memory&f=false [dostęp: 20.12.2015].
• Ubertowska Aleksandra, Aporie, skandale, wyrwy w tekście. Etyka opowieści o Zagładzie, „Teksty Drugie” 2002, nr 1–2, s. 125–139.
• Ubertowska Aleksandra, Literatura i pamięć o Zagładzie. Archiwa, ślady, krypty, w: Stosowność i forma. Jak opowiadać o Zagładzie?, red. Michał Głowiński [i in.], Universitas, Kraków 2005, s. 265–283.
• Ubertowska Aleksandra, Pamięć i nieobecność. O doświadczaniu przeszłości w prozie Piotra Szewca, w: Literackie reprezentacje doświadczenia, red. Włodzimierz Bolecki, Ewa Nawrocka, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 2007, s. 362–377.
• Ubertowska Aleksandra, Świadectwo – trauma – głos. Literackie reprezentacje Holokaustu, Universitas, Kraków 2007.
• Vladušić Slobodan, Da li istorija žena kojoj sus vi verni i kada je Maraju [online], http://www.knjigainfo.com/index.php?gde=@http%3A//www.knjigainfo.com/pls/sasa/bip.text%3Ftid%3D1701@ [dostęp: 08.12.2011].
• White Hayden, Poetyka pisarstwa historycznego, red. Ewa Domańska i Marek Wilczyński, przekł. Ewa Domańska [i in.], Universitas, Kraków 2000.
• Wolska Dorota, Odzyskać doświadczenie. Sporny temat humanistyki współczesnej, Universitas, Kraków 2012.
• Wołk Marcin, Ja-ona, ona-ja. Gramatyka podmiotu w autobiograficznej prozie Idy Fink i Hanny Krall, w: Stosowność i forma. Jak opowiadać o Zagładzie?, red. Michał Głowiński [i in.],Universitas, Kraków 2005, s. 285–301.
• Zaleski Marek, Formy pamięci, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2004.
• Ziębińska-Witek Anna, Fikcjonalne i niefikcjonalne dyskursy historyczne. Historiograficzne i literackie przedstawienia Zagłady, w: Pamięć Shoah. Kulturowe reprezentacje i praktyki upamiętniania,red. Tomasz Majewski, Anna Zeidler-Janiszewska, współpraca red. Maja Wójcik, wyd. 2 zm. i rozszerz., Officyna, Łódź 2012, s. 513–524.
• Ziębińska-Witek Anna, Problemy reprezentacji Holokaustu, w: Zagłada. Współczesne problemy rozumienia i przedstawiania, red. Przemysław Czapliński, Ewa Domańska, Poznańskie Studia Polonistyczne, Poznań 2009, s. 141–154.

Identifiers

DOI

10.18778/1505-9057.47.11