„Kocham Cię” jako performatyw

• Authors: Maciej Sergiusz Piotrkowski

Title variants

„Kocham Cię” jako performatyw

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Sformułowanie: „Kocham Cię” zazwyczaj kojarzone jest z opisem uczuć nadawcy tego komunikatu, jako coś, co mówi o stanie emocjonalnym mówiącego. Jednak nie zawsze tak jest. Istnieją takie wypadki użycia tego zdania, które nie służą funkcji poznawczej, kiedy „Kocham Cię” nie „zdaje sprawy” ze stanu uczuć nadawcy. Słowa te mają w tych wypadkach moc sprawczą, są działaniem. Wypowiedzenie, które jest „robieniem czegoś” John L. Austin nazywa „zdaniem performatywnym”, „wypowiedzią performatywną” bądź, w skrócie, „performatywem”. „Kocham Cię” zdaje się spełniać warunki takiego zaszeregowania w co najmniej trzech przypadkach. Po pierwsze, gdy zdanie to wypowiedziane jest dla stworzenia związku (to zazwyczaj pierwsze wypowiedzenie go przez nadawcę i odbiorcę, choć czas, jaki upłynie między tymi dwiema wypowiedziami może być długi). Po drugie, gdy mamy sytuację odnowienia takiego zobowiązania – do bycia w związku i działania na jego rzecz. Wreszcie w sytuacji, gdy inne formy okazania miłości są niemożliwe z różnych powodów.

EN

The phrase “I love you” is usually associated with a description of the sender’s sentiment. As something that talks about the emotional state of the speaker. However, this is not always the case. There are cases of using this phrase that do not serve cognitive function, when “I love you” does not “inform” about the sender’s feelings state. These words have in these cases the driving force, they are the action. The formulation which is “the doing of a certain action”, John L. Austin calls a “performative utterance,” or a “performative”. “I love you” seems to meet the conditions for such classification in at least three cases, i.e. when this sentence is pronounced to create a relationship (this is usually its first formulation by the sender and the receiver, although the time elapsed between the two statements may be long). Second, when we have the situation of renewing such a commitment – to be in a relationship and take actions for its benefits. And finally, when other forms of showing love are impossible for a variety of reasons.

Keywords

PL

akt performatywny; język w działaniu; emocje w języku; wyrażanie uczuć; akt performatywny; język w działaniu; emocje w języku; wyrażanie uczuć

EN

performative act; language in action; emotions in language; expressing feelings

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
• Year: 2018
• Volume: 48
• Issue: 2
• Pages: 321-333

Dates

published

2019-01-07

Contributors

author

Maciej Sergiusz Piotrkowski

• Katedra Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej, Uniwersytet Łódzki

References

• Austin J.L., Jak działać słowami [w:] J.L. Austin, Mówienie i poznawanie, przeł., wstępem i przypisami opatrzył oraz skorowidz sporządził B. Chwedeńczuk, Warszawa 1993, s. 545–708.
• Awdiejew A., Habrajska G., Wprowadzenie do gramatyki komunikacyjnej, t. 2, Łask 2006.
• Data K., W jaki sposób językoznawcy opisują emocje, „Język a Kultura”, t. 14: Uczucia w języku i w tekście, red. I. Nowakowska-Kempna, A. Dąbrowska, J. Anusiewicz, Wrocław 2000, s. 245–252.
• Doroszewski, W., Język, myślenie, działanie. Rozważania językoznawcy, Warszawa 1982.
• Duszak A., Pawlak N., Anatomia gniewu. Emocje negatywne w językach i kulturach świata, Warszawa 2003.
• Goleman D., Inteligencja emocjonalna, przeł. A. Jankowski, Poznań 1997.
• Grabias, S., O ekspresywności języka: ekspresja a słowotwórstwo, Lublin 1981.
• Nowakowska-Kempna I., Konceptualizacja uczuć w języku polskim. Część II. Data, Warszawa 2000.
• Rusbult C.E., Johnson D.J., Morrow G.D., Impact of Couple Patterns of Problem Solving on Distress and Nondistress in Dating Relationships, „Journal of Personality and Social Psychology” 1986, vol. 50, no. 4, s. 744–753.
• Shakespeare W., Romeo i Julia, [w:] W. Shakespeare, Romeo i Julia. Hamlet. Makbet, przeł. S. Barańczak, Kraków 2006.
• Sternberg R.J., A Triangular Theory of Love, „Psychological Review” 1986, no. 93(2), s. 119–135.
• Wojciszke B., Psychologia miłości, Gdańsk 2003.

Identifiers

DOI

10.18778/1505-9057.48.21