Mit orfejski à rebours. O Pieśni tryumfującej miłości Tadeusza Micińskiego

• Authors: Katarzyna Badowska

Title variants

Mit orfejski à rebours. O Pieśni tryumfującej miłości Tadeusza Micińskiego

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autorka interpretuje poemat prozą Tadeusza Micińskiego jako transpozycję mitu o Orfeuszu. Rozważaniami obejmuje przy tym nie tylko mit orfejski, ale i doktrynę orficką. Analizy sytuuje na szerokim tle podkreślającym znaczenie muzyki w Młodej Polsce. Odnotowuje kontakty pisarza z kompozytorami, reperkusje jego pobytu w Hellerau, a także utwory, w których tematyzował muzykę. W takiej perspektywie dokonuje analizy Pieśni tryumfującej miłości.

EN

The author analyses Pieśń tryumfującej miłości (one the prose poems by Tadeusz Miciński) as an inverted version of the myth of Orpheus and Eurydice. The interpretation is embedded in the context of the Orphic doctrine and Orphic mystery cults. It refers also to the significant role of music – not only in the nineteenthcentury literature but also in Miciński’s life and work.

Keywords

PL

Mit o Orfeuszu i Eurydyce; muzyka w literaturze; Tadeusz Miciński; orfizm; Mit o Orfeuszu i Eurydyce; muzyka w literaturze; Tadeusz Miciński; orfizm

EN

The myth of Orpheus and Eurydice; Music in Literature; Miciński Tadeusz; Orphism

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
• Year: 2019
• Volume: 52
• Issue: 1
• Pages: 25-48

Dates

published

2019-03-28

Contributors

author

Katarzyna Badowska

• Uniwersytet Łódzki, Instytut Filologii Polskiej i Logopedii, Zakład Literatury Pozytywizmu i Młodej Polski, ul. Pomorska 171/173, 90-236 Łódź

• https://orcid.org/0000-0002-6149-5612

References

• Blanchot Maurice, Spojrzenie Orfeusza, przeł. M.P. Markowski, „Literatura na Świecie” 1996, nr 10, s. 35–42.
• Chylińska Teresa, Karol Szymanowski i Tadeusz Miciński, w: Studia o Tadeuszu Micińskim, red. M. Podraza-Kwiatkowska, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1979, s. 325–340.
• Cirlot Juan Eduardo, Słownik symboli, przeł. I. Kania, Znak, Kraków 2006.
• Eliade Mircea, Historia wierzeń i idei religijnych, przeł. S. Tokarski, t. 2, Pax, Warszawa 2008.
• Forstner Dorothea, Świat symboliki chrześcijańskiej, przeł. i oprac. W. Zakrzewska, P. Pachciarek, R. Turzyński, Pax, Warszawa 1990.
• Frontisi-Ducroux Francoise, Oko, wzrok, spojrzenie – kilka greckich wyobrażeń, przeł. W. Michera, „Konteksty” 2005, z. 3, s. 5–11.
• Gmys Marcin, Harmonie i dysonanse. Muzyka Młodej Polski wobec innych sztuk, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2012.
• Graves Robert, Mity greckie, przeł. H. Krzeczkowski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1974.
• Gutowski Wojciech, „A gwiazdami osypuje Mrok…” O symbolice uranicznej w poezji Tadeusza Micińskiego, w: Wojciech Gutowski, Między inicjacją a nicością. Studia i szkice o literaturze modernizmu, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2013, s. 298–315.
• Gutowski Wojciech, Wprowadzenie do Xięgi Tajemnej. Studia o Twórczości Tadeusza Micińskiego, Akademia Bydgoska im. Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2002.
• Illg Jerzy, Niesamowitego spotkania karty nieznane. Korespondencja Tadeusza Micińskiego z Wincentym Lutosławskim, w: Studia o Tadeuszu Micińskim, M. Podraza-Kwiatkowska, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1979, s. 341–402.
• Jastrząbek Martyna, Muzyka w dramatach Tadeusza Micińskiego na przykładzie „Termopili polskich”. Misterium na tle życia i śmierci Księcia Józefa Poniatowskiego, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2012, nr 1, s. 58–76.
• Jonas Hans, Religia gnozy, przeł. M. Klimowicz, Wydawnictwo Platan, Kraków 1994.
• Koschmal Walter, Przekształcenie noweli w poemat prozą. „Pieśń tryumfującej miłości” I.S. Turgieniewa i T. Micińskiego, „Rocznik Komisji Historycznoliterackiej” 1990, t. XXVII, s. 171–176.
• Krokiewicz Adam, Studia orfickie. Moralność Homera i etyka Hezjoda, Aletheia, Warszawa 2000.
• Kubiak Zygmunt, Mitologia Greków i Rzymian, wyd. II popr., Świat Książki, Warszawa 1998.
• Lurker Manfred, Słownik obrazów i symboli biblijnych, przeł. bp K. Romaniuk, Wydawnictwo Pallottinum, Poznań 1989.
• Miciński Tadeusz, Pieśń triumfującej miłości, w: Tadeusz Miciński, Poematy prozą, oprac. W. Gutowski, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1985, s. 47–62.
• Miciński Tadeusz, Życie i twórczość w Hellerau, „Tygodnik Ilustrowany” 1912, nr 30 (z 27 lipca), s. 628–629.
• Mit Orfeusza. Inspiracje i reinterpretacje w europejskiej tradycji artystycznej, red. S. Żerańska-Kominek, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2003.
• Nowak Iwona, Muzyka w dramatach Tadeusza Micińskiego, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2012, nr 1, s. 45–57.
• Pigoń Stanisław, Niesamowite spotkanie literackie. Tadeusz Miciński – Wincenty Lutosławski, w: Stanisław Pigoń, Miłe życia drobiazgi, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1964, s. 405–454.
• Podraza-Kwiatkowska Maria, Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2001.
• Prokop Jan, Żywioł wyzwolony. Studium o poezji Tadeusza Micińskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1978.
• Przybyszewski Stanisław, Z psychologii jednostki twórczej. Chopin i Nietzsche, tłum. S. Helsztyński, w: Stanisław Przybyszewski, Wybór pism, oprac. R. Taborski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1966, s. 3–36.
• Ribot Théodule, Logika uczuć, tłum. K. Błeszyński, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1921.
• Rowiński Cezary, Orfeusz i Eurydyka, w: Mit – człowiek – literatura. Praca zbiorowa, red. S. Stabryła, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992, s. 105–132.
• Schopenhauer Artur, Świat jako wola i przedstawienie, przeł. J. Garewicz, t. 1–2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
• Semczuk Antoni, Iwan Turgieniew, Wiedza Powszechna, Warszawa 1970.
• Siwiec Magdalena, Orfeusz romantyków. Mit o Orfeuszu w twórczości Juliusza Słowackiego i Gérarda de Nerval w kontekście epoki, Universitas, Kraków 2002.
• Sławińska Irena, Miciński i Hellerau, w: Studia o Tadeuszu Micińskim, red. M. Podraza-Kwiatkowska, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1979, s. 303–323.
• Sobolczyk Piotr, Tadeusza Micińskiego podróż do Hiszpanii, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2005.
• Suszka Cecylia, W poszukiwaniu utraconej jedni. O synkretyzmie kulturowo-religijnym w twórczości Tadeusza Micińskiego, „Ruch Literacki” 2001, z. 2, s. 165–182.
• Tołstoj Lew, Sonata Kreutzerowska, tłum. M. Leśniewska, Książka i Wiedza, Warszawa 1987.
• Wiedemann Adam, Sytuacja muzyki współczesnej i wizje jej rozwoju w prozie powieściowej Młodej Polski, w: Stulecie Młodej Polski, studia pod red. M. Podrazy-Kwiatkowskiej, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1995, s. 505–516.
• Wydrycka Anna, Motywy gwiazd w liryce młodopolskiej, w: Poezja i astronomia, red. B. Burdziej, G. Halkiewicz-Sojak, Wydawnictwo UMK, Toruń 2006, s. 403–421.

Identifiers

DOI

10.18778/1505-9057.52.03