Children’s Magazines as Tools for (Not Only) Reading Education

• Authors: Andrzej Adamski

Title variants

Czasopisma dla dzieci jako narzędzie edukacji (nie tylko) czytelniczej

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The main aim of the article is to answer the question of how children’s magazines may be used as tools for media education understood as educating children on how to process media, and also as instilling the habit of reading periodicals and books. Hypothesis: It is generally assumed in the scholarly literature that periodicals for children may be an effective tool in encouraging a reading habit. Unfortunately, this segment of the press market, just as all other segments, faces declining readership due to the expansion of the digital media. Methodology: An analysis the existing data (e.g. study reports) and academic analyses in terms of the impact of the media, pedagogy, media education, and media psychology. The article is theoretical in nature. It stems from the discipline of the “science of social communication and the media”, yet it offers an interdisciplinary approach, due to its references to pedagogy, education, and technology.

PL

Głównym celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, w jaki sposób czasopisma dla dzieci mogą być narzędziem edukacji medialnej, rozumianej jako wychowanie do odbioru środków przekazu, ale również jako budowanie nawyku czytelnictwa prasy i książek. Hipoteza: W literaturze przedmiotu powszechnie przyjmuje się, że prasa dla dzieci może być efektywnym narzędziem budowania nawyku czytelnictwa. Jednak ten segment rynku prasowego, podobnie jak pozostałe, musi zmagać się z tendencjami do spadku czytelnictwa prasy i książki w zderzeniu z ekspansją mediów cyfrowych. Metodologia: Autor analizuje dane zastane (m.in. raporty z badań) oraz opracowania naukowe z zakresu wpływu mediów, pedagogiki, edukacji medialnej oraz psychologii mediów. Artykuł ma charakter teoretyczny. Jest osadzony w dyscyplinie „nauki o komunikacji społecznej i mediach”, ale ma charakter interdyscyplinarny z uwagi na odniesienia do pedagogiki, edukacji i zagadnień technologicznych.

Keywords

EN

children’s press; media education; reading education; readership

PL

prasa dla dzieci; edukacja medialna; edukacja czytelnicza; czytelnictwo; prasa dla dzieci; edukacja medialna; edukacja czytelnicza; czytelnictwo

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
• Year: 2019
• Volume: 54
• Issue: 3
• Pages: 151-172

Dates

published

2019-09-30

Contributors

author

Andrzej Adamski

• Ph.D. hab., professor of the University of Information Technology and Management in Rzeszów

• https://orcid.org/0000-0002-4075-4224

References

• Adamski A., “Czasopisma dla dzieci: między prasą a literaturą”, [in:] Nauki o mediach i komunikacji społecznej. Krystalizacja dyscypliny w Polsce. Tradycje, nurty, problemy, rezultaty, A. Adamski, S. Gawroński, M. Szewczyk (eds.), Oficyna Wydawnicza Aspra, Rzeszów–Warszawa 2017, pp. 363–375.
• Adamski A., “Fotografia a słowo w prasie”, [in:] Media audiowizualne i cyfrowe wobec wyzwań współczesnego społeczeństwa, A. Adamski, A. Gralczyk, K. Kwasik, M. Laskowska (eds.), Wydawnictwo Elipsa, Warszawa 2012, pp. 275–289.
• Adamski A., “Historia i teraźniejszość prasy dla dzieci w Polsce”, [in:] Nowe opisanie świata. Literatura i sztuka dla dzieci i młodzieży w kręgach oddziaływań, B. Niesporek-Szamburska, M. Wójcik-Dudek (eds.), Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2013, pp. 321–334.
• Bis D., “Edukacja medialna jako wymiar wychowania integralnego”, [in:] W trosce o integralne wychowanie, M. Nowak, T. Ożóg, A. Rynio (eds.), Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2003, pp. 469–476.
• Boguszewska A., “Ilustracja książkowa jako środek wychowania estetycznego”, [in:] Edukacyjne konteksty rozwoju dziecka w wieku wczesnoszkolnym, K. Kusiak, I. Nowakowska-Buryła, R. Stawinoga (eds.), Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2009, pp. 339–349.
• Buckingham D. et al., The Media Literacy of Children and Young People. A review of the research literature on behalf of Ofcom, Ofcom, London 2005.
• Carr N., The Shallows: What the Internet Is Doing to Our Brains, W.W. Norton & Company, New York, 2011.
• Czasopisma dla dzieci i młodzieży w latach 1990–1996, J. Kumiega, A. Leszczyńska (eds.), Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Tadeusza Mikulskiego we Wrocławiu, Wrocław 1996.
• de Kerckhove D., Powłoka kultury. Odkrywanie nowej elektronicznej rzeczywistości, trans. W. Sikorski, P. Nowakowski, 2nd edition, Wydawnictwo Mikom, Warszawa 2001.
• Duke N.K., Block M.K., “Improving Reading in the Primary Grades”, The Future of Children 2012, vol. 22, no. 2, pp. 55–72.
• Erjavec K., “Media Literacy of Schoolgirls and Schoolboys in an Information Society”, Journal of Contemporary Educational Studies 2010, no. 1, pp. 174–191.
• Frycie S., Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1945–1970. Tom II – baśń i bajka, poezja, książki dla najmłodszych, utwory sceniczne, grafika, czasopiśmiennictwo, krytyka literacka, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1982.
• Grzegorczykowa R., “O tak zwanej reprezentatywnej funkcji języka w świetle nowszych badań psycholingwistycznych”, Język a Kultura 2008, vol. 20: Anniversary Volume, A. Dąbrowska (ed.), pp. 129–141.
• Izdebska J., “Dziecko w świecie mediów i multimediów. Wyzwania dla edukacji szkolnej”, [in:] Dziecko – nauczyciel – rodzice. Konteksty edukacyjne, R. Piwowarski (ed.), Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok–Warszawa 2003, pp. 90–94.
• Jędrzejko M., Morańska D., Cyfrowi Tubylcy (socjopedagogiczne aspekty nowych technologii cyfrowych), Wyższa Szkoła Biznesu, Oficyna Wydawnicza Aspra-JR, Dąbrowa Górnicza–Warszawa 2013.
• Jolls T., Johnsen M., “Media Literacy: A Foundational Skill for Democracy in the 21st Century”, Hastings Law Journal 2018, vol. 69, issue 5, pp. 1379–1408.
• Kielar-Turska M., Kołodziejczyk A., “Przemiana kompetencji czytelniczych dzieci pod wpływem mediów elektronicznych”, [in:] Po potopie. Dziecko, książka i biblioteka w XXI wieku: diagnozy i postulaty, D. Świerczyńska-Jelonek, G. Leszczyński, M. Zając (eds.), Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, Warszawa 2008, p. 147–156.
• Konopnicka I., Czasopisma dziecięce w kształceniu wczesnoszkolnym, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2006.
• Konopnicka I., “Edukacja czytelnicza dzieci w młodszym wieku szkolnym a ambiwalentny charakter współczesnych czasopism komiksowych”, [in:] Dziecko – nauczyciel – rodzice. Konteksty edukacyjne, R. Piwowarski (ed.), Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok–Warszawa 2003, pp. 381–387.
• Kostrubiec B., “Mentalność audiowizualna dzieci i młodzieży”, [in:] Środki audiowizualne w katechezie, S. Kulpaczyński (ed.), Wydawnictwo Polihymnia, Lublin 2004, p. 13–33.
• Krasoń K., Dziecięce odkrywanie tekstu literackiego – kinestetyczne interpretacje liryki, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2005.
• Kruszko K., “Zainteresowania czytelnicze dzieci w wieku wczesnoszkolnym”, Lubelski Rocznik Pedagogiczny 2015, vol. 34, col. 2, pp. 176–193.
• Kuliczkowska K., “Dzieci czytają czasopisma”, Dziennik Polski 1948, issue 244.
• Lepa A., “Logosfera jako środek wychowania do mediów”, [in:] D. Bis, A. Rynio, Media w wychowaniu chrześcijańskim, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2010, pp. 79–92.
• Lepa A., Mity i obrazy, Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1999.
• Lepa A., Pedagogika mass mediów, Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1998.
• Leszczyński G., “Współczesna literatura dla dzieci – gatunki, tematy”, [in:] Dziecko i książka. Materiały z ogólnopolskiej konferencji Biblioteka Narodowa 27–28 października 2003 roku, G. Lewandowicz-Nosal (ed.), Biblioteka Narodowa, Warszawa 2004, pp. 8–15.
• Lisowska-Magdziarz M., “Barbie wyrusza do pokonsumpcji (i nie ma przy sobie gotówki). Trening postaw konsumpcyjnych w magazynach ilustrowanych dla dzieci”, [in:] Dziecko w świecie mediów i konsumpcji, M. Bogunia-Borowska (ed.), Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006, p. 59–82.
• Łobos A., Język czasopism i programów telewizyjnych dla dzieci, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2003.
• Łuszczak G., “Media w dydaktyce katechetycznej”, [in:] Wychowanie w wierze w kontekście przemian współczesności, R. Buchta, S. Dziekoński (eds.), Księgarnia św. Jacka, Katowice 2011, pp. 260–274.
• Małe dzieci w świecie technologii informacyjno-komunikacyjnych. Pomiędzy utopijnymi szansami a przesadzonymi zagrożeniami, J. Pyżalski (ed.), Wydawnictwo Eter, Łódź 2017.
• Martens H., “Evaluating Media Literacy Education: Concepts, Theories and Future Directions”, Journal of Media Literacy Education 2010, no. 2:1, pp. 1–22.
• Morbitzer J., “Edukacja medialna (małego) dziecka”, [in:] Małe dzieci w świecie technologii informacyjno-komunikacyjnych. Pomiędzy utopijnymi szansami a przesadzonymi zagrożeniami, J. Pyżalski (ed.), Wydawnictwo Eter, Łódź 2017, pp. 205–227.
• Nicz L., “Czasopismo ‘Miś’ w pracy wychowawczo-dydaktycznej przedszkola”, [in:] Innowacje i zmiany w nauczaniu początkowym, A. Kargulowa (ed.), Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1985, pp. 43–54.
• Papuzińska J., Inicjacje literackie. Problemy pierwszych doświadczeń dziecka z książką, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1981.
• Papuzińska J., Książki, dzieci, biblioteka. Z zagadnień upowszechniania czytelnictwa i książki dziecięcej, Fundacja „Książka dla Dzieci”, Warszawa 1992, p. 20.
• Pater-Ejgierd N., Kultura wizualna a edukacja, Wydawnictwo Centrala, Poznań 2010.
• Pilzak H., “Demiurgowie masowej wyobraźni – o wpływie mediów na zainteresowania czytelnicze młodych odbiorców literatury”, [in:] Nowe opisanie świata. Literatura i sztuka dla dzieci i młodzieży w kręgach oddziaływań, B. Niesporek-Szamburska, M. Wójcik-Dudek (eds.), Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2013, pp. 373–385.
• Polaczek-Bigaj M., “Rola odbiorcy we współczesnym przekazie medialnym”, Państwo i Społeczeństwo 2017, vol. 17, no. 3, pp. 191–202.
• Przecławska A., “Literatura dla dzieci i młodzieży a kształtowanie więzi międzypokoleniowej”, [in:] Wartości w świecie dziecka i sztuki dla dziecka, M. Tyszkowa, B. Żurakowski (eds.), PWN, Warszawa–Poznań 1984, pp. 95–111.
• Sokół Z., “Oblicze współczesnych czasopism dziecięco-młodzieżowych”, [in:] Młody czytelnik w świecie książki, biblioteki i informacji, K. Heska-Kwaśniewicz, I. Socha (eds.), Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1996, pp. 122–140.
• Sopyło J., “Klapnięte uszko ‘Misia’”, Press 2010, issue 7(174), p. 54.
• Staniów B., Biernacka-Licznar K., “The press without children, children without the press? Contemporary magazines for children in Poland”, Toruńskie Studia Bibliologiczne 2011, issue 2(11), pp. 49–67.
• Streszczenie raportu końcowego z badania „Czytelnictwo dzieci i młodzieży”, Z. Zasacka (ed.), Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2014.
• Tisseron S., Dziecko w świecie obrazów, trans. E. Burakowska, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 2006.
• Truskolaska J., Wychować miłośnika książki czyli czytelnictwo i okolice, Maternus Media, Tychy 2007.
• Zasacka Z., Nastoletni czytelnicy, Biblioteka Narodowa Instytut Książki i Czytelnictwa, Warszawa 2008.
• Żebrowska D., “Kulturotwórcza rola współczesnych polskich czasopism młodzieżowych”, [in:] Edukacja kulturalna w społeczeństwie obywatelskim, J. Żebrowski (ed.), Gdańskie Towarzystwo Naukowe, Gdańsk 1997, pp. 145–152.
• [author not credited], Jak zachęcać dzieci do czytania, article published on the Polish Committee of the World Organisation for Early Childhood Education and Care OMEP website, https://omep.org.pl/jak-zachca-dzieci-do-czytania/ [accessed on: 17.09.2018].
• Bugara M., “Edukacyjny charakter prasy dziecięcej”, Edukacja i Dialog 2001, issue 4(127), pp. 62–68, http://edukacjaidialog.pl/archiwum/2001,99/kwiecien,168/edukacyjny_charakter_prasy_dzieciecej,1130.html [accessed on: 15.09.2018].
• Korucu J., “Lego Ninjago liderem segmentu pism dla dzieci”, https://www.press.pl/tresc/50224,_lego-ninjago_-liderem-segmentu-pism-dla-dzieci [accessed on: 28.12.2018].
• Krasińska B., “Rola wizualnych przekazów informacji w docieraniu do najmłodszych czytelników”, Biblioteka i Edukacja 2016, issue 10, http://www.bg.up.krakow.pl/newbie/index.php/bie/article/view/158/157 [accessed on: 27.12.2018].
• “Media dziecięce”, Media&Marketing Polska, insert by an advertising company, September 2012, http://pic.media.com.pl/pic/SKLEP/Do_pobrania/2012/Media%20dzieciece_09_2012.pdf [accessed on: 28.12.2018].
• Mejer J., “W 2016 roku najaktywniejszy był segment prasy dla najmłodszych i najstarszych”, https://www.press.pl/tresc/47064,w-2016-roku-najaktywniejszy-bylsegment-prasy-dla-najmlodszych-i-najstarszych [accessed on: 28.12.2018].
• Stan czytelnictwa w Polsce w 2017 r., Biblioteka Narodowa, https://www.bn.org.pl/download/document/1529572435.pdf [accessed on: 1.10.2018].

Identifiers

DOI

10.18778/1505-9057.54.09