“Turn back the course of a river / the course of life / that is my mission.” On the poems by Wincenty Różański

• Authors: Marek Nalepa

Title variants

„Cofnąć bieg rzeki / bieg życia / oto moje posłanie”. O wierszach Wincentego Różańskiego

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The article is an attempt at discussing the most important features of Wincenty Różański’s poetry written in the final years of his creative period. This poetry is strongly subjective, manifesting the poet’s Catholicism, and entrusting himself to the Blessed Virgin Mary, but it also tackled the subject of everyday life, routine behaviors and activities. In addition, the poet’s poems are characteristic in terms of their dialogical and stylistic relations compared to other cultural contexts, especially in the case of Grzegorz Ratajczyk’s paintings, as well as the prose and poems by Edward Stachura.

PL

Artykuł jest próbą omówienia najważniejszych cech poezji Wincentego Różańskiego z ostatnich lat jego aktywności twórczej. Jest to literatura silnie zsubiektywizowana, manifestująca katolickość poety, zawierzenie Najświętszej Marii Pannie, z drugiej strony podejmująca tematykę życia codziennego, rutynowych zachowań i czynności. Dokonano ponadto charakterystyki wierszy poety poznańskiego pod względem ich relacji dialogowych i stylizacyjnych w stosunku do innych tekstów kultury, szczególnie malarstwa Grzegorza Ratajczyka oraz prozy i poematów Edwarda Stachury.

Keywords

EN

Wincenty Różański; poetry; Edward Stachura; Grzegorz Ratajczyk; mother; religion; flâneur; Mosina; Poznań

PL

Wincenty Różański; poezja; Edward Stachura; Grzegorz Ratajczyk; matka; religia; flâneur; Mosina; Poznań; Wincenty Różański; poezja; Edward Stachura; Grzegorz Ratajczyk; matka; religia; flâneur; Mosina; Poznań

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
• Year: 2019
• Volume: 55
• Issue: 4
• Pages: 99-130

Dates

published

2019-12-31

Contributors

author

Marek Nalepa

• Ph.D. hab., Professor of the University of Rzeszów, Institute of Polish Studies and Journalism, ul. Rejtana 16C, 35-959 Rzeszów

• https://orcid.org/0000-0001-9632-1033

References

• Balbus Stanisław, Między stylami, Universitas, Krakow 2006.
• Beczek Jakub, “Edward Stachura, Listy do Wincentego Różańskiego”, Twórczość 2017, issue 1, pp. 62–87.
• Borkowska Grażyna, “Edward Stachura: Nie wszystko jest poezją”, in: Sporne postaci polskiej literatury współczesnej. Następne pokolenie, Alina Brodzka, Lidia Burska (eds.), IBL PAN, Warsaw 1995, pp. 115–129.
• Buchowski Marian, Buty Ikara. Biografia Edwarda Stachury, Iskry, Warsaw 2014.
• Buchowski Marian, Stachura. Biografia i legenda, Magnes, Opole 1992.
• Czapliński Przemysław, Śliwiński Piotr, Literatura polska 1976–1998. Przewodnik po prozie i poezji, Wydawnictwo Literackie, Krakow 2000.
• Katalog rękopisów Ośrodka Dokumentacji Wielkopolskiego Środowiska Literackiego, vol. 4, edited by Regina Kurewicz and Alicja Przybyszewska, Biblioteka Raczyńskich, Poznań 2016, ref. DL/408 – DL/511.
• Kępiński Piotr, Sikorski Andrzej, „Któż to opisze, któż to uciszy”. Rozmowy z Wincentym Różańskim, Wydawnictwo Obserwator, Poznań 1997.
• Kołodziej Ryszard, “Podzwonne dla Wincentego Różańskiego”, Fraza 2016, issue 3 (93), pp. 319–321.
• Kołodziej Ryszard, “Wędrowiec do Szeol”, Fraza 2006, issue 1–2, pp. 46–50.
• Magryś Roman, “Syn bogini. Wincenty „Witek” Różański – monografia liryczna poety z Mosiny”, Bibliotekarz Podlaski 2017, issue 2 (35), pp. 223–230.
• Malczewski Marcin, “O kilku wierszach na temat własnej śmierci. O poezji Wincentego Różańskiego”, Topos 2009, issue 1/2, pp. 15–18.
• Markiewicz Henryk, “Odmiany intertekstualności”, Ruch Literacki 1988, issue 4/5, pp. 245–263.
• Marx Jan, Legendarni i tragiczni. Eseje o polskich poetach przeklętych, Wydawnictwo Alfa-Wero, Warsaw 2000.
• Nalepa Marek, Setlak Wiesław, „Syn bogini”. Wincenty „Witek” Różański, Wydawnictwo Edytorial, Poznań 2015.
• Nizołek Andrzej, “Różański. Wspomnienie”, Gazeta Wyborcza (Poznań) 2010, issue 11.
• Niziołek Andrzej, “Wincenty Różański – półświęty z Ostrobramskiej”, in: Poznaniacy. Portretów trochę i kopa, J. Grzegorczyk (ed.), Poznań 1997.
• Nycz Ryszard, “Intertekstualność i jej zakresy: teksty, gatunki, światy”, Pamiętnik Literacki 1990, col. 2, pp. 95–116.
• Pędzioł Grzegorz, “‘Na razie, Witek, w próżni kołujemy ze ściśniętą krtanią’. Różański i Stachura”, Twórczość 2011, issue 10.
• Pędzioł Grzegorz, “O twórczości Wincentego Różańskiego”, Twórczość 2012, issue 5.
• Pędzioł Grzegorz, “Wszystko jest poezją. O motywie poety i poezji w twórczości Wincentego Różańskiego”, Migotania, Przejaśnienia 2010, issue 4, pp. 29–30.
• Pieszczachowicz Jan, “Edward Stachura – łagodny buntownik”, Twórczość 1994, issue 12, pp. 52–73.
• Przybyszewska Alicja, “Archiwum literackie Wincentego Różańskiego w świetle założeń krytyki genetycznej” Biblioteka 2017, issue 21 (30), pp. 101–122.
• Ratajczyk Grzegorz, Malować. Monografia subiektywna, Faculty of Painting and Drawing, University of the Arts Poznań, Poznań 2015.
• Sokołowska Barbara, “‘Kto ciebie dogoni strumieniu…’ Rzecz o Wincentym Różańskim”, Topos 2016, issue 4 (149), pp. 178–179.
• Sterna-Wachowiak Sergiusz, “Poezja jest wszystko” [afterword], in: W. Różański, Ręce Marii Magdaleny, Ars Nova, Poznań 2000, pp. 67–69.
• Trziszka Zygmunt, “Edwarda Stachury zmagania z samym sobą. (Próba psychografii)”, Miesięcznik Literacki 1983, issue 7, pp. 30–37.
• Złotnicka M., “Ostatni z przeklętych”, Niezależna Gazeta Polska Nowe Państwo 2017, issue 7/8.
• Żukowski Tadeusz [afterword], in: W. Różański, Wędrujemy do Szeol. Wiersze wybrane, selection and organisation R. Bąk, Poznań 2001, pp. 121–1391.
• Żukowski Tadeusz, “‘W łunach miasta paliłem korzenie’. O poezji Wincentego Różańskiego”, Czas Kultury 2000, issue 6, pp. 70–75.

Identifiers

DOI

10.18778/1505-9057.55.06