Cyfryzacja szkoły w społeczeństwie informacyjnym (na przykładzie polskich rządowych dokumentów i projektów)

• Authors: Adam Mazurkiewicz

Title variants

Cyfryzacja szkoły w społeczeństwie informacyjnym (na przykładzie polskich rządowych dokumentów i projektów)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Rozwój technologii informacyjnych nie ograniczał się jedynie do wprowadzenia innowacji w sferze gospodarczej; równie istotne były spowodowane nim zmiany zachodzące w życiu społecznym i edukacji. Współcześnie, wraz z postępującym rozwojem technologii cyfrowych, tendencje te pogłębiają się. Tymczasem szkoła pozostaje wobec nowych technologii najczęściej bezradna, co sprawia, że dystans między instytucją edukacyjną a środowiskiem, w którym ona funkcjonuje, zaczyna rosnąć. Remedium na tę sytuację mają być działania wdrażane w ramach rządowych projektów, przygotowujących szkołę do procesu cyfryzacji. Wynika z nich konieczność integracji technologii cyfrowych z programami nauczania. Istotne też jest kształcenie kompetencji zawodowych nauczycieli, aby potrafili oni dostosować przekazywane treści do mentalnych możliwości swych podopiecznych. Nie chodzi bowiem, aby ograniczyć bądź uniemożliwić uczniowi kontakt z komputerem i technologiami informacyjno-komunikacyjnymi jako narzędziem edukacyjnym, lecz aby go sfunkcjonalizować.

EN

The development of the information technology was not solely focused on innovating the economic area; the changes it caused in the social and educational spheres were equally important. Nowadays, as the development of IT is still in progress, these tendencies are deepening as well. However, schooling is usually hopeless when confronted with the latest technology, which results in the growing distance between the educational institution and the environment in which it functions. A remedy for this problem are to be the actions presented in the government’s projects whose aim is to prepare schooling for the process of digitalisation. The main goal is to integrate the information technologies with schooling curriculums. It is also important to train the teachers so that they know how to transfer the knowledge to their students of different ages. The aim is not to restrict or prevent the students from using computers and being exposed to the informational and communicational technologies as an educational tool, but to make them more functional.

Keywords

PL

dydaktyka; internet; cyfryzacja; społeczeństwo wiedzy; e-learning; dydaktyka; internet; cyfryzacja; społeczeństwo wiedzy; e-learning

EN

teaching; internet; digitization; knowledge society; e-learning

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
• Year: 2020
• Volume: 56
• Issue: 1
• Pages: 101-126

Dates

published

2020-03-31

Contributors

author

Adam Mazurkiewicz

• Dr hab., prof. UŁ, Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Instytut Filologii Polskiej i Logopedii, Zakład Dydaktyki Języka Polskiego i Literatury, ul. Pomorska 171/173, 90-236 Łódź

• https://orcid.org/0000-0003-3804-6445

References

• Adamkiewicz Joanna, Nowe technologie informacyjne w edukacji. Niekoniecznie „cyfrowa demencja”, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2016.
• Analiza wpływu zjawiska piractwa treści video na gospodarkę w Polsce, PwC, b.m.w. 2014, https://www.pwc.pl/pl/publikacje/piractwo/analiza_wplywu_zjawiska_piractwa_tresci_wideo_na_gospodarke_w_polsce_raport_pwc.pdf [dostęp 24.08.2017].
• Batorowska Hanna, Kultura informacyjna w perspektywie zmian w edukacji, Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, Warszawa 2009.
• Bednarek Józef, Nowe wyzwania społeczno-edukacyjne cyfrowej szkoły, „TRENDY. Internetowe Czasopismo Edukacyjne” 2013, nr 4, s. 15–23, http://bc.ore.edu.pl/dlibra/doccontent?id=573&dirids=1 [dostęp 18.07.2017].
• Bell Daniel, The Coming of Post-Industrial Society: A Venture in Social Forecasting, Basic Books, New York 1973.
• Blak Katarzyna, Portale społecznościowe jako narzędzie edukacyjne, w: Człowiek – media – społeczeństwo, red. Emilia Musiał, Irena Pulak, Wydawnictwo Naukowe UP, Kraków 2011, s. 43–48.
• Bogołębska Barbara, Współczesne polskie badania nad retoryką i jej zastosowaniami, „Acta Universitatis Lodziendzis. Folia Litteraria Polonica” 2005, nr 7, s. 5–14.
• Bogołębska Barbara, Worsowicz Monika, Retoryka i jej zastosowanie. Podręcznik dla studentów dziennikarstwa i innych kierunków humanistycznych, Wydawnictwo UŁ, Łódź 2016.
• Böhme Gernot, Cywilizacja naukowo-techniczna, przekł. Adam Romaniuk, „Filozofia i Nauka. Studia Filozoficzne i Interdyscyplinarne” 2014, t. 2, s. 403–419.
• Borawska-Kalbarczyk Katarzyna, Kompetencje informacyjne uczniów w perspektywie zmian szkolnego środowiska uczenia się, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2015.
• Boroń Piotr, Wątki edukacji medialnej w kampaniach prezydenckich w Polsce w latach 1989–2010, w: Człowiek – media – edukacja, red. Janusz Morbitzer, Danuta Morańska, Emilia Musiał, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Biznesu, Dąbrowa Górnicza 2015, s. 37–46.
• Boroń Piotr, Wątki edukacji medialnej w zapowiedziach komitetów wyborczych do Parlamentu RP, w: Człowiek – media – edukacja, red. Janusz Morbitzer, Emilia Musiał, Wydawnictwo Naukowe UP, Kraków 2014, s. 47–58.
• Bortnowski Stanisław, Boję się INTERNETU!, „Polonistyka” 2000, nr 1, s. 54.
• Crompton Helen, A historical overview of mobile learning: Toward learner-centered education, w: Handbook of mobile learning, Zane L. Berge, Lin Y. Muilenburg, Routledge, Florence 2013, s. 3–14.
• Cyfryzacja polskiej edukacji. Wizje i postulaty, oprac. Marlena Plebańska, Alek Tarkowski, b.m.w. 2016, https://centrumcyfrowe.pl/wp-content/uploads/2016/07/cyfryzacja-polskiej-edukacji_final.pdf [dostęp 14.07.2017].
• Czerwiński Kazimierz, Zaniedbane aspekty komunikowania w edukacji szkolnej, w: Komunikowanie się w środowisku szkolnym i pozaszkolnym. Nowe trendy i obszary, red. Marzena Okrasa, Wojciech J. Maliszewski, Marian Fiedor, Wydawnictwo Adam Marszałek–Wydawnictwo UMCS, Toruń–Lublin 2015, s. 59–74.
• de Kaminski Marcin, Svensson Mans, Larsson Stefan, Alkan Olsson Joanna, Rönkkö Kari, Studying Norms and Social Change in a Digital Age: Identifying and Understanding a Multisensional Gap Problem, w: Social and Legals Norms. Towards a Socio-legal Understanding of Normativity, red. Matthias Baier, Routledge, London–New York 2016, s. 309–331.
• Dobrowolski Zdzisław, Koncepcja społeczeństwa informacyjnego Daniela Bella, w: Od informacji naukowej do technologii społeczeństwa wiedzy, red. Barbara Sosińska-Kalata, Maria Przastek-Samokowa, Andrzej Skrzypczak, Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, Warszawa 2005, s. 87–105.
• Działania MKiDN w latach 2008–2015, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Warszawa 2015, http://www.mkidn.gov.pl/media/_img/raport/Raport_MKiDN_MINISTERSTWO .pdf [dostęp 18.07.2017].
• ePolska. Plan działania na rzecz rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce na lata 2001–2006, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa 2001, http://www.cyfrowyurzad.pl/gfx/cyfrowyurzad/files/iza/epolska.pdf [dostęp 14.07.2017].
• Furmanek Waldemar, Szkoła w społeczeństwie wiedzy, „Chowanna” 2012, t. 2: Problemy edukacji w społeczeństwie wiedzy, red. Stanisław Juszczyk, s. 81–94.
• Gmiterek Grzegorz, Nowe technologie w bibliotekach, „Poradnik Bibliotekarza” [dodatek]: Nowe technologie w bibliotece, s. 4–8; http://poradnikbibliotekarza.pl/new/pliki/nowe_technologie_net.pdf [dostęp 14.07.2017].
• Goban-Klas Tomasz, Media i komunikowanie. Teorie i analizy prasy radia i telewizji i Internetu, Wydawnictwo Naukowe PWN , Warszawa 1999.
• Grabowska Agata, Rodzina wobec przemocy w Internecie, w: Współczesna technologia informacyjna i edukacja medialna, red. Tadeusz Lewowicki, Bronisław Siemieniecki, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2005, s. 100–108.
• Gregorczyk Grażyna, Technologia informacyjno-komunikacyjna (TIK) w edukacji. Wskazanie problemów, które mogą mieć niekorzystny wpływ na wykorzystywanie nowoczesnych technologii w edukacji, w: „Cyfrowa Szkoła”. Założenia komponentu badawczego, red. Aleksandra Sekuła, Centrum Cyfrowe Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji, Warszawa 2012, http://mc.bip.gov.pl/rok-2012/zalozenia-komponentu-badawczego-cyfrowa-szkola.html [dostęp 18.07.2017].
• Gurbiel Ewa, Hardt-Olejniczak Grażyna, Kołczyk Ewa, Krupnicka Helena, Sysło Maciej M., Edukacja informatyczna w kształceniu ogólnym. Program nauczania dla szkoły podstawowej, gimnazjum i liceum, WSiP, Warszawa 1998.
• Gutowska Monika, eEurope – realizacja idei Społeczeństwa Informacyjnego w Unii Europejskiej i w Polsce, 2004, http://waw.warszawa.mazowsze.pl/eeurope/e-europe.html#_Toc44411880 [dostęp 14.07.2017].
• Hojnacki Lechosław, Szkoła wobec nowych technologii – między szansą a zagrożeniem, w: Człowiek – media – edukacja, red. Emilia Musiał, Irena Pulak, Wydawnictwo Naukowe UP, Kraków 2011, s. 119–126.
• http://kbn.icm.edu.pl/gsi/europa.htm [dostęp 18.07.2017].
• Janczyk Janusz, Wybrane meandry procesów cyfryzacji polskiej oświaty, „Dydaktyka Informatyki” 2017, nr 12, s. 87–93.
• Jędrzejko Mariusz, Czy cybertechnologie uzależniają? – spory nie tylko pedagogiczne, w: Człowiek – media – edukacja, red. Janusz Morbitzer, Emilia Musiał, Wydawnictwo Naukowe UP, Kraków 2014, s. 153–164.
• Karaś Piotr, Edukacja mobilna jako poszerzone środowisko edukacyjne, w: Człowiek – media – edukacja, red. Janusz Morbitzer, Danuta Morańska, Emilia Musiał, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Biznesu 2015, s. 133–139.
• Kędzierska Barbara, Kompetencje informatyczne w kształceniu ustawicznym, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2007.
• Kiepas Andrzej, Etyka jako czynnik ekorozwoju w nauce i technice, „Problemy Ekorozwoju” 2006, nr 2, s. 77–86.
• Knych Aleksandra, Wybrane kompetencje nauczyciela w zakresie e-learningu, „Journal of Technology and Information Education” 2012, nr 3, s. 88–90.
• Konieczniak Marek, Cyfryzacja szkoły a jakość edukacji, „Edukacja i Dialog” 2012, nr 11–12, s. 60–65.
• Kosman Marcin, Nie tylko wiedźmin. Historia polskich gier komputerowych, Wydawnictwo Open Beta, Warszawa-Marki 2015.
• Kozielska Maria, Wpływ Internetu na aktywność mózgu i procesy poznawcze człowieka, w: Edukacja a nowe technologie w kulturze, informacji i komunikacji, red. Dorota Siemieniecka, Wydawnictwo Naukowe UMK , Toruń 2015, s. 167–178.
• Kromer Bożenna, Rozwój kompetencji jako podstawa zwiększania efektywności działalności organizacji, „Zarządzanie i Finanse” 2013, nr 1, s. 371–390.
• Kwiatkowska Anna Beata, Komentarz do podstawy programowej przedmiotu informatyka na I i II etapie edukacyjnym, w: Podstawa programowa kształcenia ogólnego z komentarzem. Szkoła podstawowa. Informatyka, s. 28; https://men.gov.pl/zycie-szkoly/ksztalcenie-ogolne/podstawa-programowa/podstawa-programowa-materialy-dla-nauczycieli.html [dostęp 27.09.2017].
• Kwiatkowska Wioletta, Jak nauczać w Sieci? – analiza dobrych praktyk, w: Technologie edukacyjne w wymiarze praktycyzmu, red. Tadeusz Lewowicki, Bronisław Siemieniecki, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2011, t. II , s. 182–195.
• Laszkowska Joanna, Instytucja szkoły wobec fenomenu Internetu, w: Technologia informacyjna w polskiej edukacji, red. Bronisław Siemieniecki, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2002, s. 100–109.
• Lewandowski Konrad T., Termopile polskiej informatyki, „Mówią Wieki” 2002, nr 12, s. 44.
• Lichański Jakub Z., Retoryka. Historia – Teoria – Praktyka, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2007, t. 1.
• Machlup Fritz, The Production and Distribution of Knowelde in the United States, Princeton University Press, Princeton 1962.
• Majewska Kamila, Efektywność interaktywnej formy nauczania z użyciem tablicy multimedialnej, „e-mentor” 2016, nr 1, s. 31–39, https://repozytorium.umk.pl/bitstream/handle/item/3094/Efektywnosc_interaktywnego_nauczania.pdf?sequence=1 [dostęp 24.08.2017].
• Majewska Kamila, Ocena użyteczności tablicy multimedialnej. Przegląd wyników badań, „Wychowanie Na Co Dzień” 2011, nr 9, s. 29–32.
• Malikowski Jacek, Wyzwania, szanse i zagrożenia niesione przez niektóre trendy cywilizacyjne, „Podstawy Edukacji” 2014, t. 7: Trendy cywilizacyjne, s. 85–123.
• Mastalerz-Kodzis Adrianna, Dynamika tworzenia społeczeństwa informacyjnego w latach 2001–2011 na przykładzie województw Polski, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy” 2013, nr 32, s. 182–192.
• Mądra cyfryzacja szkoły, http://www.e-math.pl/emath-skorka/materialy/Art3_Cy-fryza-cja.pdf [dostęp 18.07.2017].
• Mlekodaj Anna, Zgama Barbara, Aksjologiczna i dydaktyczna perspektywa wykorzystania Internetu w praktyce szkolnej, w: Edukacja a nowe media, red. Małgorzata Latoch-Zielińska, Iwona Morawska, Małgorzata Potent-Ambroziewicz, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2015, s. 105–114
• Morbitzer Janusz, Od motyki do komputera, czyli droga do społeczeństwa informacyjnego, „Konspekt” 2001, nr 8, s. 41–46.
• Mruk Barbara, Kulturotwórcza rola biblioteki w małych środowiskach na przykładzie biblioteki w Tarnowie Opolskim, „Pomagamy Sobie w Pracy. Opolski Kwartalnik Informacyjno-Metodyczny” 2008, nr 4, s. 5–7.
• Musiał Emilia, Rola nauczyciela w kontekście nowej kultury uczenia się, w: Kultura informacyjna w ujęciu interdyscyplinarnym – teoria i praktyka, red. Hanna Batorowska, Zbigniew Kwiasowski, Wydawnictwo Naukowe UP, Kraków 2016, s. 225–233.
• Musioł Marcin, Implikacje edukacyjne i społeczne wykluczenia cyfrowego dzieci/nastolatków w wieku drugiego etapu edukacyjnego, w: Cyberprzestrzeń. Człowiek. Edukacja. Dylematy społeczności cyfrowej, red. Józef Bednarek, Anna Andrzejewska, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2015, s. 153–162.
• NMS. Nowy Model Szkoły, oprac. Andrzej Nizielski, Raciąż, b.d.w, http://bibliote-ka.cyfrowaszkola.waw.pl/biblioteka/dla_nauczycieli/pdf/nowy%20model%20szkoly.pdf [dostęp 18.07.2017].
• Nowak Jerzy S., Uruchomienie produkcji minikomputera K-202. Analiza wstępna, w: High-tech za żelazną kurtyną. Elektronika, komputery i systemy sterowania w PRL, red. Mirosław Sikora, Piotr Fuglewicz, Wydawnictwo IPN, Katowice–Warszawa 2017, s. 181–196.
• Nowina-Konopka Maria, Istota i rozwój społeczeństwa informacyjnego, w: Społeczeństwo informacyjne. Istota, rozwój, wyzwania, red. Tomasz Białobłocki, Janusz Moroz, Maria Nowina-Konopka, Lech W. Zacher, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2006, s. 13–59.
• Olechnicka Agnieszka, Regiony peryferyjne w gospodarce informacyjnej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2004.
• Osiecka-Chojnacka Justyna, Komputeryzacja szkolnictwa. Sytuacja w Polsce na tle innych krajów Unii Europejskiej, Kancelaria Sejmu. Biuro Studiów i Ekspertyz, Warszawa 2006, http://biurose.sejm.gov.pl/teksty_pdf_06/i-1253.pdf [dostęp 18.07.2017].
• Paprocki Wojciech, Koncepcja Przemysł 4.0 i jej zastosowanie w warunkach gospodarki cyfrowej, w: Cyfryzacja gospodarki i społeczeństwa – szanse i wyzwania dla sektorów infrastrukturalnych, red. Jerzy Gajewski, Wojciech Paprocki, Jana Pieriegud, Instytut Badań nad Gospodarką Cyfrową, Gdańska Akademia Bankowa, Gdańsk 2016, s. 39–57.
• Pawłowska Agnieszka, Władza i uczestnictwo polityczne w społeczeństwie informacyjnym: studium amerykańskie, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1995.
• Podstawa programowa. Język polski. Szkoła podstawowa, klasy IV–VIII, https://men.gov.pl/wp-content/uploads/2016/11/podstawa-programowa-–-jezyk-polski-–-szkola-podstawowa-–-klasy-iv-viii-.pdf [dostęp 18.07.2017].
• Polańska Krystyna, Ocena i skutki komputeryzacji w Polsce w świetle opinii badanych studentów, w: Polskie doświadczenia w kształtowaniu społeczeństwa informacyjnego. Dylematy cywilizacyjno-kulturowe, red. Lesław H. Haber, Wydawnictwo Akademii Górniczo-Hutniczej, Kraków 2002, s. 469–476.
• Polska 2030. Trzecia fala nowoczesności. Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju, Warszawa 2013, http://www.cnz.eurokreator.eu/dokumenty/Polska_2030_Trze-cia_fala_nowoczesnosci.pdf [dostęp 18.07.2017].
• Polska: reforma, dostosowanie i wzrost. Raport główny, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa 1988
• Poznański Roman, Junior idzie do szkoły, „Bajtek”. Dodatek specjalny „Odrodzenia” i „Sztandaru Młodych” 1987 [sierpień], s. 4.
• Program powszechnej edukacji w zakresie wiedzy informatycznej oraz wdrażania i zastosowania techniki komputerowej w procesach kształcenia w średnich szkołach ogólnokształcących i zawodowych w latach 1986–1990, Warszawa 1985.
• Program rozwoju zastosowań techniki komputerowej w procesach kształcenia w szkołach wyższych w latach 1986–1990, Warszawa 1985.
• Program zintegrowanej informatyzacji państwa, Ministerstwo Cyfryzacji, Warszawa 2016, https://mc.gov.pl/files/program_zintegrowanej_informatyzacji_panstwa_1.pdf [dostęp 17.07.2017].
• Rakowski Tomasz, Łowcy, zbieracze, praktycy niemocy, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2009.
• Reforma systemu edukacji. Projekt, Warszawa 1998.
• Rojek Marcin, Czym jest cyfryzacja?, „CEO .com. pl. Biznes w Praktyce”, https://ceo.com.pl/marcin-rojek-czym-jest-cyfryzacja-79635 (dostęp 25.07.2017).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej, „Dziennik Ustaw” 2017, poz. 356.
• Rychlik Andrzej, Budowa i eksploatacja szerokopasmowego dostępu do Internetu jako podstawy organizacji społeczeństwa informacyjnego, w: Człowiek – media – edukacja, red. Emilia Musiał, Irena Pulak, Wydawnictwo Naukowe UP, Kraków 2011, s. 336–353.
• Siemińska-Łosko Agnieszka, Negatywne implikacje wprowadzenia technologii informacyjnej do edukacji, w: Wybrane aspekty technologii informacyjnej w edukacji, red. Dorota Siemieniecka, Agnieszka Siemińska-Łosko, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2007, s. 86–106.
• Słupska Urszula, Rola społeczeństwa informacyjnego w rozwoju współczesnych systemów gospodarczych, „Roczniki Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Toruniu” 2007, nr 6, s. 109–121.
• Smołka Jan, Skrzypa Renata, „Technologie informacyjne w nauczaniu” – studia podyplomowe doskonalące nauczycieli, w: Technologie informacyjne w warsztacie nauczyciela, red. Jacek Migdałek, Maria Zając, Impuls, Kraków 2008, s. 133–141.
• Solecki Roman, Funkcjonowanie pokolenia cyfrowego w środowisku rówieśniczym, w: Cyberprzestrzeń. Człowiek. Edukacja. Dylematy społeczności cyfrowej, red. Józef Bednarek, Anna Andrzejewska, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2015, s. 181–192.
• Soszyński Piotr, Cyberkonformizm. Komputeryzacja szkoły jako gra pozorów, „Kultura i Wychowanie” 2014, nr 7, s. 76–82.
• Społeczeństwo Informacyjne w Europie, http://kbn.icm.edu.pl/gsi/europa.htm [dostęp 18.07.2017].
• Sprawozdanie z rządowego programu rozwijania kompetencji uczniów i nauczycieli w zakresie stosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych „Cyfrowa Szkoła”, Ministerstwo Edukacji Narodowej, Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, Warszawa 2014, https://men.gov.pl/wp-content/uploads/2014/02/sprawozdanie-cyfrowaszkola-przyjeteprzezrm25_02_2014.pdf [dostęp 18.07.2017], s. 5–7.
• Srviastava Sameer B., Banaji Mahzarin R., Culture, Cognition, and Collaborative Networks in Organization, „American Sociological Review” 2011, nr 2, s. 207–233.
• Staniów Bogumiła, Biblioteka szkolna dzisiaj, Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, Warszawa 2012.
• Stecyk Adam, Wiedza i nauczanie elektroniczne w społeczeństwie informacyjnym, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne problemy usług” 2010, nr 57: E-gospodarka w Polsce. Stan obecny i perspektywy rozwoju, cz. I, s. 39–48.
• Strategia informatyzacji Rzeczypospolitej Polskiej – ePolska na lata 2004–2006, Ministerstwo Nauki i Informatyzacji, Warszawa 2003, http://kaznowski.blox.pl/reso-urce/strategia_informatyzacji_rp.pdf [dostęp 14.07.2017].
• Strategia rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce na lata 2007–2013, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Warszawa 2007.
• Strategia rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce do roku 2013, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Warszawa 2008.
• Suwara Marek, O nowej wychowawczej roli Internetu, w: Media w edukacji – szanse i zagrożenia, red. Tadeusz Lewowicki, Bronisław Siemieniecki, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2008, s. 112–117.
• Svensson Mans, Stefan Larsson, Social Norms and Intellectual Property: Online Norms and the European Legal Development, Department of Sociology of Law Lund University, Lund 2009.
• Sztumski Wiesław, Postęp technologiczny i deflacja odpowiedzialności, „Transformacje” 2015, nr 84/85, s. 167–177.
• Toczyski Piotr, Aktywni internauci – perspektywa zarządzania doświadczeniem, w: Obiegi kultury. Społeczna cyrkulacja treści. Raport z badań, Centrum Cyfrowe, Warszawa 2012, s. 89–92, https://creativecommons.pl/wp-content/uplo-ads/2012/01/raport_obiegi_kultury.pdf (dostęp 24.08.2017).
• Trzcińska-Król Maria, Zagrożenia wynikające z użytkowania technologii informacyjnych, w: Cyberprzestrzeń. Człowiek. Edukacja. Dylematy społeczności cyfrowej, red. Józef Bednarek, Anna Andrzejewska, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2015, s. 209–223.
• Walczak Marian, Fundamentalne zmiany kulturowe w wyniku medializacji wszystkich obszarów życia społeczno-gospodarczego i jednostkowego, „Forum Bibliotek Medycznych” 2012, nr 1, s. 58–79.
• Warzecha Katarzyna, Komputer z dostępem do Internetu jako nieodzowne wyposażenie współczesnych gospodarstw domowych – cele korzystania oraz zagrożenie uzależnieniem, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Pragmata tes Oikonomias” 2013, z. VII , s. 87–98.
• Waśko Andrzej, Nowa podstawa programowa języka polskiego dla kl. IV–VIII szkoły podstawowej, https://www.ore.edu.pl/nowa-podstawa-programowa/JĘZYK%20POLSKI/Nowa%20podstawa%20programowa%20języka%20polskiego%20dla%20kl.%20IV-VIII%20Szkoły%20podstawowej.%20Prezentacja.pdf [dostęp 18.07.2017].
• Webster Frank, Information Society, w: Encyclopedia of Library and Information Science, red. Miram A. Drake, CR S Press, New York 2003 [wyd. 2], t. 2 (Des-Lib), s. 1338.
• Winner Langdon, Autonomus Technology. Technics-out-of-Control as a Theme in Political Thought, The MIT Press, Cambridge [Massachusetts]–London 1978.
• Wójtowicz Ewa, Net art, Wydawnictwo Rabid, Kraków 2008.
• Zawisza Ewa, Nowe media a mózg dziecka w rozwoju poznawczym – primum non nocere, w: Człowiek – media – edukacja, red. Janusz Morbitzer, Danuta Morańska, Emilia Musiał, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Biznesu, Dąbrowa Górnicza 2015, s. 406–414.
• Żok Agnieszka, Etyka posthumanizmu, „Poznańskie Zeszyty Humanistyczne” 2014, t. XXII , s. 40–43.

Identifiers

DOI

10.18778/1505-9057.56.07