To break “the Black Wall”. The motif of fear in plays by Henri-René Lenormand

• Authors: Tomasz Kaczmarek

Title variants

Przebić „czarną ścianę”, czyli motyw lęku w dramatach Henri-René Lenormanda

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Henri-René Lenormand refreshed theatre, defining a new domain for it: the mysteries of the human soul. In all of his plays, he strived to explain the secret of internal life, as well as to solve the mystery that people are to themselves. Therefore, dramaturgy was for the author of La Folle du Ciel not only a means of literary expression, but also a kind of therapy, enabling him to combat his depression. In this article, three plays are discussed: Le Temps est un songe, Les Ratés, and Le Lâche, in which the French playwright diagnosed cases of melancholia by describing the psychotic world from the perspectives of the suffering protagonists. He presented them in closure, isolated from the rest of the world, suffocating in claustrophobic rooms under mansard roofs which symbolised their strained mental conditions. Apart from physical walls, in Lenormand’s works there is also the invisible to the eye yet pervasive “black wall”, in front of which a human being stands completely defenceless and mentally broken, trying to find in it even the slightest crack enabling them to escape the delusional world.

PL

Henri-René Lenormand odnowił teatr wyznaczając mu jako domenę tajniki duszy ludzkiej. We wszystkich swych sztukach dążył do wyjaśnienia tajemnicy życia wewnętrznego, do rozwikłania zagadki, jaką jest człowiek dla samego siebie. Dramaturgia była więc dla autora Wariatki z niebios nie tylko środkiem ekspresji literackiej, ale i swego rodzaju terapią, pozwalającą mu zwalczyć depresję. W niniejszym artykule przywołano trzy dramaty: Czas jest snem, Wykolejeńcy, Tchórz, w których Francuz diagnozuje przypadki melancholii, opisując świat psychotyczny z perspektywy cierpiących postaci. Ukazuje on swoich bohaterów w zamknięciu, odizolowanych od reszty świata, duszących się w klaustrofobicznych mansardach, które symbolizują ich nadwerężony stan psychiczny. Poza tymi ścianami fizycznymi istnieje też w utworach Lenormanda niewidzialna dla oka, choć wszechobecna „czarna ściana”, przed którą staje zupełnie bezbronny, załamany psychicznie człowiek, szukający w niej chociażby najmniejszej szczeliny umożliwiającej mu wydostanie się na zewnątrz z urojonego świata.

Keywords

EN

“black wall”; depression; anxiety; fear; play; Henri-René Lenormand

PL

„czarna ściana”; depresja; niepokój; lęk; dramat; Henri-René Lenormand; „czarna ściana”; depresja; niepokój; lęk; dramat; Henri-René Lenormand

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
• Year: 2020
• Volume: 57
• Issue: 2
• Pages: 27-38

Dates

published

2020-06-30

Contributors

author

Tomasz Kaczmarek

• Ph.D. hab., Professor of the University of Lodz, Institute of Romance Studies, Department of Romance Literary Studies; ul. G. Narutowicza 68, 90-136 Łódź

• https://orcid.org/0000-0001-6138-5280

References

• Bichet Jean-Paul, Étude sur l’anxiété, Amédée Legrand, 1929.
• Braun Kazimierz, Wielka Reforma Teatru w Europie, ludzie-idee-zdarzenia, Wydawnictwo: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, 1984.
• Daniel-Rops Henri, Notre inquiétude. Essais: louange de l’inquiétude – sur une génération nouvelle – positions devant l’inquiétude, Perrin & Cie, Paris 1927.
• Jomaron Jacqueline de, “Henri-René Lenormand mis en scène par Georges Pitoëff”, [in:] Les Voies de la création théâtrale, tome VII, Éditions du C.N.R.S., 1979.
• Kandyński Wassily, O duchowości w sztuce, trans. S. Fijałkowski, Państwowa Galeria Sztuki w Łodzi, 1996.
• Kępiński Antoni, Lęk, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warsaw 1977.
• Kępiński Antoni, Melancholia, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warsaw 1974.
• Kępiński Antoni, Psychopatie, Sagittarius, 1992.
• Lenormand Henri-René, “Le Lâche”, La Petite Illustration, 13 February 1926.
• Lenormand Henri-René, Le Temps est un songe, Théâtre Complet 8, Albin Michel, 1935.
• Lenormand Henri-René, Les Pitoëff, souvenirs, Odette Lieutier, 1943.
• Lenormand Henri-René, Les Ratés, Théâtre Complet 1, Édition Albin Michel, 1921.
• Maeterlinck Maurice, La vie des termites, Charpentier/Fasquelle, 1926.
• Mitarski Jan, “Demonologia lęku. Niektóre formy ekspresji i symboliki lęku w dziejach kultury”, [in:] A. Royde-Smith G., “The Coward”, Londres, The Outlook, vol. 58, 31 July 1926.
• Surer Paul, “Études sur le théâtre français: Henri-René Lenormand”, Information littéraire, September–October 1953.
• Surer Paul, Współczesny teatr francuski, trans. K.A. Jeżewski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warsaw 1977.
• Vogelweith Guy, Le personnage et ses métamorphoses dans le théâtre de Strindberg, thèse, Université de Paris IV, 1971.

Identifiers

DOI

10.18778/1505-9057.57.02