Rumory wojny. Szkic do portretu Franza Kafki (na przykładzie opowiadania Bratobójstwo)

• Authors: Miłosz Piotrowiak

Title variants

Rumory wojny. Szkic do portretu Franza Kafki (na przykładzie opowiadania Bratobójstwo)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W dotychczasowych badaniach nad twórczością Franza Kafki problematyka wojenna występuje raczej zdawkowo i incydentalnie. W prezentowanym artykule, Autor wytyka zaniechanie kafkologów i próbuje wskazać możliwe kierunki belumicznej interpretacji. Szkic do portretu wojennego inspirowany jest opowiadaniem prażanina zatytułowanym Bratobójstwo. Tekst, w którym widać inspiracje biblijną historią Kaina i Abla, to zaczyn kafkowskiego myślenia o świecie zdeterminowanym przemocą, opanowanym przez krwawy konflikt. Gest podniesienia ręki przez barat na brata to prototyp masowej zagłady, wojny jako takiej, a także ludobójstwa. Wydaje się, że na tym tekstowym poligonie doświadczalnym, przećwiczył Kafka swe przyszłe projekty fabularne. Utwory autora Bratobójstwa, czytane jako wykwit wyobraźni opanowanej pożogą wojenną, uzupełniają, zaniechane wcześniej przez znawców, pole badawcze.

EN

In current research on the work of Franz Kafka, war issues occur rather incidentally. In the presented article, the Author points out the omission of kafkology and tries to indicate possible directions of belumic interpretation. The sketch for Kafka’s war portrait is inspired by the short story Fratricide. The text, which shows the inspiration of the biblical story of Cain and Abel, is a beginning of Kafka’s thinking about a world determined by violence, controlled by a bloody conflict. The first assassination is a prototype of mass destruction, war and genocide. Kafka seems to have subordinated his future feature projects on the subject of war. The author of the article postulates the reading of Kafka’s books as texts about war, not only about the metaphorical one but also the real one.

Keywords

PL

Franz Kafka; bratobójstwo; agon; choroba; Wielka Wojna; Franz Kafka; bratobójstwo; agon; choroba; Wielka Wojna

EN

Franz Kafka; fratricide; agon; disease; Great War

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
• Year: 2020
• Volume: 59
• Issue: 4
• Pages: 45-65

Dates

published

2020-12-30

Contributors

author

Miłosz Piotrowiak

• Dr hab., Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Humanistyczny, Instytut Literaturoznawstwa, pl. Sejmu Śląskiego 1, 40-032 Katowice

• https://orcid.org/0000-0003-3787-752X

References

• Binder Hartmut, Kafka und Napoleon, [w:] Festschrift für Friedrich Beissner, red. Ulrich Gaier, Werner Volke, Bebenhausen 1974.
• Gray Richard T., Gross Ruth J., Goebel Rolf J., Koelb Clayton, Franz Kafka. Encyklopedia, przeł. Jolanta Kozak, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2017.
• Janouch Gustav, Rozmowy z Kafką. Notatki wspomnienia, przeł. Janusz Borysiak, Ernest Dyczek, posłowiem i przypisami opatrzył Ernest Dyczek, „Czytelnik”, Warszawa 1993.
• Kafka Franz, Dzienniki 1910–1923, przeł. Jan Werter, przedmowę napisał Zbigniew Bieńkowski, Wydawnictwo Literackie, Warszawa 2012.
• Kafka Franz, Opowieści i przypowieści, przeł. Elżbieta Ptaszyńska-Sadowska, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2016.
• Kafka Franz, Wybór prozy, wstęp i opracowanie Łukasz Musiał, Ossolineum, Wrocław 2018.
• Kładoczny Piotr, Odgłosy wojny w przekazach prasowych i literackich, „Oblicza Komunikacji” 2017, nr 10, s. 9–22.
• Kłos Jan, Ludobójstwo – czyli zbrodnia, której nie ma. „Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego” 2018, nr 4, s. 127–152.
• Mazurkiewicz Maciej Jan, Koncepcja zakazu ludobójstwa Rafała Lemkina a eliminacjonizm Daniela Jonaha Goldhagena. Próba redefinicji teorii masowych mordów?, „Studia Iuridica Toruniensia” 2015, t. XVI, s. 197–215.
• Musiał Łukasz, Kafka. W poszukiwaniu utraconej rzeczywistości, Oficyna Wydawnicza ATUT, Wrocław 2011, s. 201–210.
• Neumann Bernd, Franz Kafka: aporie asymilacji: rekonstrukcja tryptyku powieściowego, przeł. Sebastian Mrożek, Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, Wrocław 2012.
• Pawel Ernst, Franz Kafka. Koszmar rozumu, przeł. Irena Stąpor, Twój Styl, Warszawa 2003.
• Skiwski Jan Emil, Na przełaj oraz inne szkice o literaturze i kulturze, opracował Maciej Urbanowski, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1999.
• Szydłowski Roman, Bertolt Brecht, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973.

Identifiers

DOI

10.18778/1505-9057.59.03