Two editions of Sny i kamienie by Magdalena Tulli

• Authors: Piotr Jakub Wąsowski

Title variants

PL

Dwa wydania Snów i kamieni Magdaleny Tulli

Abstracts

PL

Autor porównuje dwie edycje Snów i kamieni Magdaleny Tulli w kontekście Niewidzialnych miast Italo Calvino i urbanologii. Tekst poddaje analizie różnice między edycjami i stanowi próbę zrozumienia genezy modyfikacji powieści dokonanych przez autorkę. Zmiany te niekiedy ujawniają a niekiedy utrudniają dostrzeżenie źródeł myślenia powieściopisarki, czyli refleksji o miejskości. Sny i kamienie to powieść stanowiąca zapis doświadczenia modernistycznej transformacji dwóch miast: Warszawy i Mediolanu. Lektura Snów i kamieni sprawia trudności na wielu poziomach: po pierwsze, z powodu traktatowej stylizacji i przyjęcia przez narratora roli bezkrytycznego piewcy ładu urbanistycznego, po drugie zaś w obliczu zatartych śladów kontaminacji wielu doświadczeń: warszawskiego, mediolańskiego, czytelniczego, po trzecie z powodu braku w kulturze polskiej wcześniejszych tradycji tego typu tekstu prozatorskiego o mieście. Esej stanowi próbę rekonstrukcji możliwych kontekstów powieści i ich wpływów na zmiany wprowadzone przez autorkę do nowszych edycji.

EN

The author offers a juxtaposition of two editions of Sny i kamienie [Dreams and Stones] by Magdalena Tulli in the context of Italo Calvino’s Invisible Cities and urbanology. In the text he analyses the differences between the editions and discusses the origins of the modifications of the novel implemented by the writer. Those modifications sometimes facilitate while other times hinder the identification of the sources of her thinking, i.e., her reflection on urbanity. Sny i kamienie is a novel that constitutes a record of the experiences of the modernist transformation of two cities, Warsaw and Milan. The reading of Sny i kamienie is difficult at several levels: firstly, due to its treatise-like style and the narrator’s role of a seemingly uncritical eulogist of the urban planning order; secondly, due to a blurring of the traces of contaminations of various experiences: of Warsaw, of Milan, and that of a reader; and thirdly, due to a lack in Polish culture of any traditions of this type of prose text devoted to the city. The essay constitutes an attempt at reconstructing the possible contexts of the novel and how they influenced the alterations implemented by the writer in the more recent edition.

Keywords

PL

Italo Calvino; Magdalena Tulli; studia miejskie; literatura a architektura; genetyka

EN

Italo Calvino; Magdalena Tull; urban studies; literature and architecture; genetic criticism

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
• Year: 2022
• Volume: 64
• Issue: 1
• Pages: 607-648

Dates

published

2022

Contributors

author

Piotr Jakub Wąsowski

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Zakład Literatury Polskiej XX i XXI w., ul. Pomorska 171/173, 90-236 Łódź

• https://orcid.org/0000000328000179

References

• Calvino Italo, Italo Calvino on „Invisible Cities”, “Columbia: A journal of Literature and Art”, Wiosna/Lato 1983, issue 8, pp. 37–42.
• Ciarkowski Błażej, Bolesław Kardaszewski. Architektura i polityka, TAiWPN Universitas, Kraków 2016.
• Le Corbusier, W stronę architektury, (transl.) Tomasz Swoboda, Centrum Architektury, ed. 1, Warsaw 2012.
• Dwudziestolecie 1989–2009, vol. 1, Zbigniew Andres, Janusz Pasterski (ed.), Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszow 2010, pp. 303–322.
• Ferrando Serena, Water in Milan: A Cultural History of the Naviglio, “Interdisciplinary Studies in Literature and Development”, 2014, issue 21, pp. 1–20.
• https://doi.org/10.1093/isle/isu046
• Gondowicz Jan, Pamiętnik z powstania Warszawy, „Nowe Książki”, 1995, nr 5/915, pp. 31–32.
• Izdebska Agnieszka, Proza Magdaleny Tulli – w kręgu wieloznacznej referencji, [in:] Inna literatura? Jaka piękna iluzja. Magdalena Tulli w rozmowie z Justyną Dąbrowską, fotografie Mikołaj Grynberg, Wydawnictwo Znak, Cracow 2017.
• Kłos Anita, Niewidzialne miasta Itala Calvina i ich polska recepcja. Między literaturą, architekturą a studiami miejskimi, [in:] Literatura i architektura, Joanna Godlewicz-Adamiec, Tomasz Szybisty (ed.), Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej, UW, Cracow–Warsaw 2017, pp. 315–330.
• Koszowy Marta, Dekonstrukcja dialektyki. „Sny i kamienie” Magdaleny Tulli (wobec realizmu socjalistycznego), „Teksty Drugie”, 2013, issue 3, pp. 175–190.
• Merini Alda, Ziemia Święta, Jarosław Mikołajewski (transl.), Włoski Instytut Kultury w Krakowie, Wydawnictwo Austeria, Cracow–Budapest–Syrakuzy 2019.
• Mieletinski Eleazar, Poetyka mitu, Józef Dancygier (transl.), preface Maria Renata Mayenowa, PIW, Warsaw 1981.
• Mizerkiewicz Tomasz, Stylizacje mityczne w prozie polskiej po 1968 roku, Biblioteka Literacka „Poznańskich Studiów Polonistycznych”, Barbara Sienkiewicz (ed.), vol. 33, Poznan 2001.
• Morawiec Arkadiusz, Sny i kamienie Magdaleny Tulli – płaszczyzny odczytań, [in:] Literatura polska 1990–2000, Tomasz Cieślak and Krystyna Pietrych (ed.), Cracow 2002, vol. 2. pp. 309–326.
• Piątek Grzegorz, Najlepsze miasto świata: Warszawa w odbudowie 1944–1949, Wydawnictwo W.A.B., Warsaw 2020.
• Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku. Słownik biobiliograficzny, Alicja Szałagan (ed.), vol. 1, IBL PAN and Fundacja Akademia Humanistyczna, Warsaw 2011.
• Rusinek Michał, Porzucić pragnienie doskonałości, „Dekada Literacka” 1995, issue 4, p. 13.
• Rykwert Joseph, Idea miasta. Antropologia formy miasta w Rzymie, w Italii i w świecie starożytnym, Tomasz Wujewski (transl.), Międzynarodowe Centrum Kultury, Cracow 2016.
• Rykwert Joseph, Pokusa miejsca. Przeszłość i przyszłość miast, Tomasz Bieroń, Dorota Leśniak-Rychlak (transl.), Międzynarodowe Centrum Kultury, Cracow 2013.
• Słownik Języka Polskiego, Witold Doroszewski (ed.), vol. VII, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warsaw 1963.
• Sumorok Aleksandra, Socrealizm polski? Socrealizm w Polsce? Relacje architektury polskiej i radzieckiej w latach 1949–1956: kilka uwag badawczych, „Sztuka Europy Wschodniej” 2014, issue 2, pp. 85–94.
• Taylor Charles, Etyka autentyczności, Andrzej Pawelec (transl.), Wydawnictwo Znak, Cracow 2002.
• Tulli Magdalena, Sny i kamienie, 5th edition revised, Wydawnictwo W.A.B, Warsaw 2004.
• Tulli Magdalena, Sny i kamienie, new revised edition, Wydawnictwo Naukowe i Literackie Open, Warsaw 1995.
• Wiedemann Adam, Uwaga: poemat!, „NaGłos” December 1995, issue 21(46), pp. 202–204.
• Za plecami narratora. Z Magdaleną Tulli rozmawia Marek Zaleski, „Res Publica Nowa”, May–June 1999, pp. 79–81.

Identifiers

DOI

10.18778/1505-9057.64.23

Biblioteka Nauki

2129629