L’hypotypose dans les Métamorphoses d’Ovide

• Authors: Magdalena Koźluk

Title variants

L’hypotypose dans les Métamorphoses d’Ovide

Hypotypoza w Metamorfozach Owidiusza

• Languages of publication: FR

Abstracts

PL

Metamorfozy Owidiusza stanowią doskonały materiał do badań nad figurami retorycznymi, a w szczególności nad hipotypozą (euidentia). Występująca bowiem często w towarzystwie innych figur (enumeratio, accumulare res, comparatio, gradatio) hipotypoza, odgrywa wyjątkową rolę w owidiańskiej narracji, a zwłaszcza w momencie kluczowym dla każdej przemiany, jakim jest płynne przejście jednego bytu w drugi. W niniejszej pracy zostały prześledzone głównie fragmenty, które zarówno w sposób dokładny (perspicuitas), jak i przekonujący (persuasio) ukazują zmieniające się ludzkie ciało z punktu widzenia fizjonomii i anatomii. Historie Dafne, Myrry, Ocyrhoé, Aglauros czy Niobe, to tylko niektóre przykłady, które posłużyły do analiz w celu zbadania, na czym polegała istota hypotypozy w momencie przemiany. Celem artykułu było również ukazanie, w jaki sposób łaciński poeta korzystał z tej silnej pod względem natury figury retorycznej (figura ad delectandum), aby wzbudzić u czytelnika jak najgłębsze przeżycia (mouere).

EN

Ovid’s Metamorphoses are an excellent text for the study of figures of speech, and in particular over hypotyposis (euidentia). Often hypotyposis, occurring in the company of other figures (enumeratio, accumulare res, comparatio, gradatio), plays a unique role in ovidian narrative form, especially at the key time of change – metamorphosis, which is the passage of one being to another. This article has traced mainly fragments that accurately (perspicuitas) and convincingly (persuasio) show the change of the human body, from the point of view of physiognomy and anatomy. Stories of Daphne, Myrrh, Ocyrhoé, Aglaulus or Niobe, are just some examples that were used for analysis to investigate what is the essence of hypotyposis at the time of change. The main aim of this article was to show the way, which was used by Ovid, the Latin poet, to stir in the reader the strongest of feelings (mouere).

Keywords

PL

przemiana; ludzkie ciało; anatomia; hypotypoza; krew; retoryka; Owidiusz; przemiana; ludzkie ciało; anatomia; hypotypoza; krew; retoryka; Owidiusz

EN

transformation; human body; anatomy; hypotyposis; blood; rhetoric; Ovid

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica
• Year: 2016
• Issue: 11
• Pages: 9-24

Dates

published

2018-04-24

Contributors

author

Magdalena Koźluk

References

• Casanova-Robin, Hélène, « Figures hybrides dans les Métamorphoses d’Ovide, l’exemple des dendrophories et leur réception chez un poète latin de la Renaissance », Aisthe, no 4, 2009, p. 18-37
• Calboli-Montefusco, Lucia, « Ἐνάργεια et ἐνέργεια : l’évidence d’une demonstration qui signifie les choses en acte (Rhet. Her. 4, 68) », in : Mireille Armisen-Marchetti (éd.), Demonstrare. Voir et faire voir : forme de la demonstration à Rome, Pallas, 69, Toulouse, 2005, p. 43-58
• Dross, Juliette, « Texte, image et imagination : le développement de la rhétorique de l’évidence à Rome », Pallas, no 93, 2013, 269-279 ; URL : http://pallas.revues.org/1513 ; consulté le 16 mars 2016
• Feldherr, Andrew, “Metamorphosis in the Metamorphoses”, in : The Cambridge Companion to Ovid, ed. Philip Hardie, Cambridge University Press, 2002, p. 163-178
• Gimaret, Antoinette, « Représenter le corps anatomisé aux XVIe et XVIIe siècles : entre curiosité et vanité », Études Épistémè, no 27, 2015 ; URL : http://episteme.revues.org/501 ; consulté le 26 juin 2016
• Jouteur, Isabelle, « L’image mobile de la métamorphose dans les Métamorphoses d’Ovide, ou la merveilleuse ekphrasis du monstrum (à propos de Cadmus, IV, 571-591) », Revue La Licorne, no 101, 2013 ; URL : http://licorne.edel.univ-poitiers.fr/document5384.php ; consulté le 28 juin 2016
• Lausberg, Heinrich, Handbook of Literary Rhetoric: A Foundationf or Literary Study. Foreword by George A. Kennedy. Trans. Matthew T. Bliss, Annemiek Jansen, Jansen and David. Orton, ed. David. E. Orton, R. Dean Anderson, Leiden, E.J. Brill, 1998
• Le Bozec, Yves, « L’hypotypose : un essai de définition formelle », L’Information Grammaticale, no 92, 2002, p. 3-7
• Néraudau, Jean-Pierre, Ovide ou les dissidences du poète, Paris, Hystrix, 1989
• Ovide, Les Métamorphoses, texte établi et traduit par Georges Lafaye, Paris, Les Belles Lettres, t. I, (I-V), 1961 ; t. II (VI-X), 1965 ; t. III (XI-XV), 1930
• Plett, Heinrich F., Enargeia in Classical Antiquity and the Early Modern Age, Brill, 2012
• Quintilien, Institution oratoire, texte établi et traduit par Jean Cousin, Paris, Les Belles Lettres, t. IV (liv. VI-VII), 1977 ; t. V (liv. VIII-IX), 1978
• Rivère de Carles, Nathalie, « Sous la lame, point d’essence ? L’excoriation dans le théâtre de la Renaissance », Revue Epistémocritique, Littérature et Savoirs, 2012, n.p. ; URL : www.epistemocritique.org/spip.php?article285&lang=fr ; consulté le 27 juin 2016
• Vial, Hélène, La Métamorphose dans les Métamorphoses d’Ovide. Étude sur l’art de la variation, Paris, Les Belles Lettres, 2010
• Zangara, Adriana, Voir l’histoire. Théories anciennes du récit historique, IIe siècle avant J.-C. – IIe après J.-C., Paris, Vrin, 2007

Identifiers

DOI

10.18778/1505-9065.11.02